مزاحمت ملکی

مزاحمت ملکی نوعی از جرم است که در آن شخص یا اشخاصی برای مالک یا صاحبان املاک خصوصی و غیره به روش های مختلف ایجاد مزاحمت کرده و مانع استفاده مناسب آنها از حق و حقوق قانونی شان شوند.

مثلاً اگر شخصی به صورت دائم ماشین خود را جلوی پارکینگ یک خانه متوقف کرده و آنها را برای خروج ماشین با مشکل مواجه نماید مرتکب جرم مزاحمت ملک شده است و آنها می توانند با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا محاکم قضایی نسبت به تنظیم شکایت کیفری اقدام کرده و با ارائه مدارک مناسب اظهارات خود را برای تعیین تکلیف فرد مجرم تایید نمایند.

طبق ماده ۶۰ قانون مجازات اسلامی وقتی شخصی با اقدامات غیر موجه خود باعث مزاحمت ملکی برای دیگران شود پس از اثبات جرم به مجازات حبس از یک ماه تا یک سال محکوم می شود. لازم به ذکر است که بر اساس قانون کاهش مجازات حبس تعزیری اگر مزاحمت ملکی برای املاک خصوصی محقق گردد مجازات جرم واقع شده به نصف یعنی ۱۵ روز تا ۶ ماه کاهش پیدا می کند.

مزاحمت ملکی به چه معناست؟

مزاحمت ملکی به معنای آن است که یک شخص به طور معمول  نتواند از ملک خود استفاده کند و شخص یا اشخاص دیگری به روش های مختلف مانع اینکار شوند.

به عبارت ساده در مزاحمت ملکی افراد مزاحم بدون آنکه ملک را به طور کامل به صورت عدوانی تصرف کنند شرایط استفاده از ملک را برای صاحبان آن سخت و بغرنج می کنند.

تصرف غاصبانه بخشی از حق و حقوق مالکانه دیگر افراد و ایجاد مانع برای استفاده مطلوب از همه شرایط و مواهب یک ملک مصداق مزاحمت ملکی است که قانونگذار برای آن جرم انگاری کرده و برای فرد یا افراد مجرم با توجه به شرایط، مجازات حبس از یک ماه تا یک سال در نظر گرفته است که این مجازات بر اساس قانون کاهش مجازات حبس تعزیری تغییر کرده و اگر مزاحمت ملکی نسبت به املاک متعلق به اشخاص خصوصی انجام شود مجازات این جرم به نصف کاهش پیدا می کند.

بر اساس ماده ۱۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی، مزاحمت ملکی به دعوایی گفته می شود که در آن صاحب مال غیر منقول یا ملک  درخواست جلوگیری از مزاحمت شخصی را می کند که برای ملک او ایجاد مزاحمت کرده است اما این مزاحمت باعث خارج شدن اختیار ملک از ید صاحب آن نشده است.

به این معنا که مزاحم قصد تصرف ملک یا اموال فرد دیگر‌ یا حتی تمایل به محروم کردن مالک از حق مالکیت او ندارد اما با ایجاد مزاحمت های مختلف دردسرهای خاص و  رنج آوری را برای مالک مال غیر منقول ایجاد می نماید.

به عنوان مثال اگر شخصی در یک مجتمع آپارتمانی ماشین خود را در پارکینگ طوری پارک نماید که رفت و آمد ماشین دیگر ساکنان مجتمع آپارتمانی را با مشکل مواجه کند او مرتکب جرم مزاحمت ملکی شده است و افراد شاکی می توانند برای احقاق حقوق خود با اتکا به این قانون به مراجع قضایی مراجعه نمایند.

انواع مزاحمت ملکی

انواع مزاحمت ملکی با توجه به شرایط ممکن است طیف وسیعی از اعمال غیر موجه را شامل شود به شکلی که بتوان با استناد به ماده ۱۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی آنها را از مصادیق مزاحمت ملکی به حساب آورد. در ادامه به برخی از انواع مزاحمت ملکی که از شمول بیشتری برخوردار هستند پرداخته می شود.

• عدم پرداخت خسارت

عدم پرداخت خسارت یکی از مصادیق مزاحمت ملکی است به این معنا که هر گاه شخصی به صورت عمدی یا نادرست به دارایی یا ملک افراد دیگر با روش های مختلف صدمه وارد کرده و مسئولیت تعمیر یا جبران خسارت وارده را گردن نگیرد.

شخص آسیب دیده می تواند عمل انجام شده را از مصادیق مزاحمت ملکی دانسته و از طریق دادگاه  یا با روش های قانونی دیگر پیگیری حق و حقوق از دست رفته خود باشد.

• استفاده بدون اجازه

استفاده بدون اجازه از اموال و املاک اشخاص دیگر یکی دیگر از مصادیق مزاحمت ملکی است که در صورت شکایت فرد آسیب دیده فرد فاعل به مجازات مشخص شده در قانون محکوم می شود.

به عنوان مثال وارد شدن به خانه غیر بدون اجازه مالک یا صاحبخانه و استفاده از وسایل موجود در محل عملی مجرمانه است که مالک می تواند آن را از مصادیق مزاحمت ملکی دانسته و از فرد مزاحم در مراجع قانونی دادخواهی کند.

• نفوذ به حریم شخصی

نفوذ به حریم شخصی یکی دیگر از مصادیق مزاحمت ملکی است به این معنا که هر گاه شخصی بدون اجازه وارد حریم شخصی یا ملک فرد یا افراد دیگر شود مرتکب جرم مزاحمت ملکی شده است.

به عنوان مثال اگر شخصی وارد باغ افراد دیگر شده و اقدام به چیدن میوه یا محصولات صاحب باغ نماید مرتکب مزاحمت ملکی شده و فرد مالک با مراجعه به مراکز قضایی و ارائه مدارک مناسب می تواند از فرد مزاحم دادخواهی نمایید.

• اجرای خدمات ساختمانی بدون مجوز

اجرای خدمات ساختمانی بدون مجوز از دیگر مصادیق جرم مزاحمت ملکی است و در صورت داد خواهی فرد آسیب دیده در مراکز قضایی مورد پیگرد قرار می گیرد.

 به عبارت ساده هر گاه فرد یا افرادی بدون اجازه مالک اقدام به تغییر در ملک یا خدمات موجود در آن شوند مرتکب جرم مزاحمت ملکی شده  و در صورت دادخواهی فرد آسیب دیده در مراکز قضایی ورد پیگرد قرار می گیرد.

 مثلاً اگر شخصی یا اشخاصی  اقدام به گود برداری غیر  موجه و بدون رعایت اصول ایمنی در کنار ساختمان اشخاص دیگر نماید صاحب یا صاحبان ساختمان در معرض خطر می توانند با اتکا به قانون مزاحمت ملکی برای دادخواهی به مراکز قانونی مراجعه کنند.

• استفاده از پارکینگ یا محل استفاده عمومی بدون اجازه

استفاده از پارکینگ یا محل مشاع بدون اجازه، یکی دیگر از مصادیق مزاحمت ملکی است که شامل استفاده از پارکینگ ها یا مکان های عمومی بدون اجازه صاحب یا مالکان آن ها می شود.

به عبارت دیگر استفاده از پارکینگ های مختلف یک ساختمان بدون داشتن حق مالکیت و اجازه صاحب آن از مصادیق مزاحمت ملکی است و در صورت دادخواهی افراد شاکی فرد متهم  مورد پیگرد قانونی قرار می گیرد.

• قرار دادن وسایل یا ابزار در ملک افراد دیگر بدون اجازه

قرارداد وسایل یا ابزار در ملک افراد دیگر بدون اجازه از مصادیق مزاحمت ملکی است و در صورتی که صاحب یا صاحبان ملک از عمل انجام شده شاکی باشند می توانند برای دادخواهی به مراکز قانونی مراجعه نمایند.

مزاحمت ملکی در ملک مشاع

مزاحمت ملکی در ملک مشاع زمانی حادث می شود که یکی از صاحبان ملک مشاع بدون اجازه دیگر افراد و به صورت خودسرانه از مواهب ملک مورد نظر بهره برداری کند.

به عنوان مثال نور گیر یا حیاط خلوت در مجتمع های آپارتمانی جز مشاعات محسوب می شود و همه مالکان ساختمان در آن سهیم هستند در این شرایط اگر فردی که در طبقه هم کف زندگی می کند بدون اجازه دیگر مالکان، حیاط خلوت یا نور گیر را محصور کرده و از آن استفاده شخصی نماید.

مرتکب مزاحمت ملکی شده است و قانونگذار این حق را برای دیگر صاحبان ملک مشاع در نظر گرفته است که در صورت نارضایتی از این وضع برای دادخواهی  به مراکز قانونی مراجعه نمایند.

پشت بام، راه پله، حیاط، معابر ورود و خروج پارکینگ ها  و غیره در مجتمع های آپارتمانی جز مشاعات محسوب می ‌شوند و هیچ کس حق ندارد بدون اجازه بقیه مالکان از این فضا ها به صورت اختصاصی و خودسرانه استفاده نماید.

مزاحمت ملکی پنجره

مزاحمت ملکی پنجره یکی از مصادیق مزاحمت ملکی است که در آن نحوه قرارگیری و کار گذاشتن پنجره یا اندازه آن باعث ایجاد مزاحمت برای همسایگان می شود.

به عبارت دیگر اشراف پنجره به خانه های همجوار یا بزرگ و قدی بودن پنجره ممکن است برای املاک مجاور و همسایگان ایجاد مزاحمت کرده و آنها را از شرایط موجود ناراضی نماید. در این شرایط افراد شاکی می توانند با تنظیم دادخواست رفع مزاحمت و تامین دلیل لازم به مراکز قانونی برای دادخواهی مراجعه کنند.

تفاوت مزاحمت ملکی و ممانعت از حق

تفاوت مزاحمت ملکی و ممانعت از حق در نوع فعل انجام شده است به این معنا که در مزاحمت ملکی، فاعل یا فرد عامل با انجام کارها یا رفتاری بدون از بین بردن حق مالکیت  قانونی طرف مقابل باعث اختلال جزئی در روند کار یا منافع او می گردد اما در ممانعت از حق، رفتار یا اعمال فرد فاعل یا کننده کار باعث از بین رفتن کامل حق طرف مقابل و مانع استفاده مالک از حق قانونی خود می شود.

به عبارت دیگر اعمال و رفتار فاعل در این نوع فعل به شکلی است که روند استفاده مالک را از اموال نا منقول تحت مالکیت مختل کرده و شخص مالک را در شرایطی قرار می‌دهد که نمی‌ تواند به شکل ایمن و به صورت کامل از مالک خود استفاده نماید. چون اعمال و رفتار نامعقول فرد مقابل باعث برهم خوردن تعادل و خدشه وارد شدن به مالکیت مطلق فرد مالک می شود.

ادله اثبات مزاحمت ملکی

ادله اثبات مزاحمت ملکی با توجه به شرایط ممکن است متفاوت باشد و هر کس با توجه به نوع شکایت باید مدارک و شواهد لازم برای اثبات ادعای خود را به مراجع رسیدگی کننده ارائه دهد.

به عبارت دیگر برای اثبات مزاحمت ملکی باید شواهد و مدارک قانونی و محکمه پسند تهیه و در زمان دادرسی به مرجع رسیدگی کننده ارائه گردد.

 جمع آوری تصاویر، فیلم  ها، معرفی شهود برای ارائه شهادت از جمله ادله عمومی برای اثبات جرم مزاحمت ملکی است. همچنین هرگونه توافقنامه، ایمیل ها، اطلاعات تماس یا پیام های متنی که به انحاء مختلف نشان دهنده مزاحمت برای مالک بوده و مزاحمت ملکی را ثابت نماید می تواند مفید باشد.

همانطور که گفته شد استفاده از شهادت شهود یا کسانی که در هنگام ایجاد مزاحمت در محل حاضر بوده یا از مزاحمت ایجاد شده مطلع باشند می تواند به عنوان ادله اثبات مزاحمت ملکی در مراجع قانونی مورد استفاده قرار گرفته و برای محکومیت فرد متهم مفید باشد.

همچنین گزارش ثبت شده پلیس یا سایر نهادهای قضایی برای گزارش مزاحمت ملکی یکی دیگر از ادله لازم برای اثبات این جرم است.

اسناد رسمی که نشان دهنده مالکیت فرد بر روی ملکی که مورد تعرض قرار گرفته است نیز می تواند به عنوان شواهد اثبات کننده مالکیت و یکی از ادله اثبات جرم مزاحمت ملکی در مراجع قانونی مورد استفاده قرار گیرد.

فراهم بودن ادله اثبات مزاحمت ملکی از عوامل مهم و تاثیرگذار برای اثبات جرم در دادگاه است که باعث افزایش قطعیت حکم و  اثبات مزاحمت ملکی می شود.

شکواییه مزاحمت ملک

شکواییه مزاحمت ملکی زمانی تنظیم شده و به جریان می افتد که فرد شاکی با مراجعه به مراکز خدمات الکترونیک قضایی و ارائه مدارک لازم نسبت به تنظیم دادخواست اقدام کند.

هرگونه مزاحمت و اختلال در تصرف ملک به وسیله غیر که باعث سلب آرامش از صاحب یا صاحبان آن شود یکی از مصادیق مزاحمت ملکی است و قانون این اجازه را به فرد شاکی داده است که برای رفع مزاحمت اقدام کرده و این کار را از طریق قانونی پیگیری نماید.

تنظیم شکواییه مزاحمت ملک اولین گام برای احقاق حق افراد شاکی است به همین دلیل شکواییه باید به شکل صحیح و با رعایت تشریفات قانونی تنظیم گردد تا مورد پذیرش دادگاه و شعبه رسیدگی کننده قرار گیرد.

درج کامل و درست مشخصات ثبتی خواهان و خوانده، ثبت مشخصات کامل ملک، نوع و شرح دقیق مزاحمت، ارائه و ثبت دلایل و مستندات اثبات دعوا و مطالبات بخصوص  خواسته های خواهان یا فرد شاکی از مواردی است که در زمان تنظیم شکواییه مزاحمت ملکی و ثبت آن در مراجع قانونی باید مورد توجه قرار گیرد تا بررسی پرونده با سرعت و دقت بیشتری انجام شود.

نمونه شکواییه مزاحمت ملکی(نمونه شکایت کیفری مزاحمت ملکی)

مشاهده و بررسی نمونه شکواییه مزاحمت ملکی باعث آشنایی افراد درگیر در این گونه مسائل و پرونده ها با چگونگی تنظیم و ثبت آنها می شود. بنابراین در ادامه نمونه شکایت کیفری مزاحمت ملکی برای آشنایی بیشتر مخاطبان درج می شود.

نام شاکی……. آدرس ….. مشخصات شناسنامه ای فرد شاکی …….

در صورت وجود وکیل، نام و مشخصات وکیل …..

نام و مشخصات مشتکی و عنه ……. آدرس ……

موضوع

شکایت کیفری مزاحمت برای کسب و کار

ریاست محترم دادسرای شهرستان …..

اینجانب …… مالک و بهره بردار کسب و کار …….. با آدرس …….. می باشم. آقا یا خانم …… به عنوان مشتکی و عنه یا خوانده با اقدامات غیرقانونی از قبیل ایجاد سر و صدا، انسداد راه ورود و خروج تهدید و غیر موجب اختلال در فعالیت کسب و کار اینجانب شده و ضرر و زیان قابل توجهی را به بنده وارد کرده است.

با توجه به ماده ۶۱۸ قانون مجازات اسلامی، این اقدامات مشمول عنوان مجرمانه مزاحمت و اختلال در کسب و کار بوده و قابل پیگیری کیفری است. لذا تقاضا دارم دستور فرمایید موضوع بررسی و نسبت به برخورد قانونی با مشتکی و عنه و رفع مزاحمت اقدام مقتضی به عمل آید.

مجازات جرم مزاحمت ملکی

مجازات جرم مزاحمت ملکی در ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی به صراحت آمده است. بر اساس این ماده قانونی هر گاه شخصی  یا اشخاصی با اقدامات و اعمال خود باعث خدشه وارد شدن به مالکیت کامل یک فرد بر یک ملک و ایجاد مزاحمت ملکی برای او شوند مرتکب جرم مزاحمت ملکی شده اند و در صورت اثبات جرم به مجازات حبس از یک ماه تا یک سال متناسب با نوع جرم واقع شده محکوم می گردند.

این قانون بر اساس قانون کاهش مجازات حبس تعزیری دچار تعدیل شده است به شکلی که اگر مزاحمت ملکی نسبت به املاک متعلق به اشخاص خصوصی باشد  امکان تعدیل و کاهش مجازات جرم مزاحمت ملکی به نصف وجود دارد.

 به عبارت دیگر بر اساس قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، اگر فردی نسبت به املاک متعلق به اشخاص حقیقی ایجاد مزاحمت نماید ر صورت اثبات جرم به حبس از ۱۵ روز تا ۶ ماه محکوم می گردد.

باید به این نکته توجه داشت که جرم مزاحمت ملکی یکی از جرایم قابل گذشت است. به این معنا که فرد متهم با شکایت فرد شاکی مورد تعقیب قرار گرفته و با گذشت یا رضایت او، دادرسی و مجازات مجرم متوقف می شود.

جرم مزاحمت ملکی یکی از جرایم درجه ۷ است و به طور مستقیم در دادگاه قابل پیگیری است بنابراین چنانچه فردی علیه ملک افراد دیگر مرتکب یکی از مصادیق مزاحمت ملکی شود فرد شاکی می تواند به طور مستقیم در دادگاه علیه او شکایت کرده و روند دادرسی را آغاز نماید.

به عبارت دیگر رسیدگی مقدماتی به این جرم در دادسرا انجام نمی شود بلکه تحقیقات مقدماتی آن در دادگاه کیفری ۲ انجام می شود.

به عبارت دیگر جلسات دادرسی در دادگاه کیفری طبق ضوابط انجام شده و در صورت احراز مجرمیت، فرد متهم به مجازات حبس از ۱۵ روز تا ۶ ماه محکوم می گردد.

در صورت تمایل به دریافت مشاوره تلفنی از وکیل ملکی تهران با شماره ۰۹۱۲۳۵۷۶۰۳۷ تماس حاصل فرمایید، با مشورت و راهنمایی وکیل زودتر به نتیجه خواهید رسید. 

سخن پایانی

مزاحمت ملکی یا مزاحمت ملکی کیفری به اعمال یا رفتاری گفته می شود که موجب اختلال در حق و حقوق مالکانه افراد و مزاحمت ملکی برای آن ها گردد.

 به عبارت دیگر مزاحمت ملکی به معنای  ایجاد اختلال  در روند استفاده یک فرد از ملک یا اموال نامعقول خویش است بدون آنکه اقدامات انجام شده باعث تصرف عدوانی در ملک مورد نظر گردد.

به عبارت دیگر هر گاه اقدامات انجام شده بدون تصرف عدوانی ملک باعث مزاحمت و از بین رفتن آرامش صاحب آن شود جرم مزاحمت ملکی محقق شده است.

انواع مزاحمت ملکی با توجه به شرایط از تنوع بالایی برخوردار است و باید با توجه به نوع آسیب وارد شده مورد بررسی قرار گیرد.

مزاحمت ملکی در ملک مشاع هم قابل تصور است به این معنا که هر گاه یکی از مالکان ملک مشاع بدون اجازه و رضایت بقیه از ملک مشاع استفاده شخصی نماید مرتکب عمل مجرمانه شده است و بقیه صاحبان ملک مشاع مورد نظر می توانند بابت اقدام غیرقانونی انجام شده از فرد خاطی به مراجع قضایی عارض شوند.