گواهی انحصار وراثت سندی است که پس از فوت یک فرد با ارائه مدارک لازم و طی شدن روند اداری صادر می شود. به عبارت دیگر وقتی یک فرد فوت می کند اگر اموالی از او به جای مانده باشد برای آنکه اموال بین وراث تقسیم شود باید ابتدا تعداد وراث قانونی فرد متوفی و میزان اموال او با صدور گواهی انحصار و وراثت مشخص شود تا این اموال بر اساس قانون و میزان سهم بین آنها تقسیم گردد. معمولا پس از تهیه مدارک لازم برای انجام انحصار وراثت از سوی وراث و ارائه آن به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، روال اداری در یک پروسه زمانی مشخص طی شده و گواهی انحصار وراثت به عنوان یک سند رسمی از سوی شورای حل اختلاف، آخرین محل اقامت متوفی صادر می گردد.
مدارک لازم برای انحصار وراثت
مدارک لازم برای انحصار وراثت ابتدا باید به وسیله بازماندگان متوفی تهیه و به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ارائه شود تا روند اداری شکل گرفته و پس از طی شدن این روند، گواهی انحصار و وراثت از سوی شورای حل اختلاف آخرین محل اقامت فرد متوفی صادر شود.
فرایند انحصار وراثت تابع جمع آوری مدارک و مستندات و ارائه به موقع آن ها به مرجع قضایی صادر کننده این گواهی است.
از جمله مدارک لازم برای صدور گواهی انحصار وراثت می توان به مدارکی مانند ارائه اصل گواهی فوت، تکمیل فرم استشهادیه تنظیم شده در دفاتر اسناد رسمی توسط وراث، رسید تحویل اظهارنامه مالیات بر ارث، کپی برابر اصل شناسنامه و مدارک هویتی متقاضی و سایر وراث و ارائه وکالت نامه معتبر از سوی وکیل دادگستری در صورتی که درخواست گواهی انحصار وراثت توسط وکیل مطرح شود.
◁◁ مطلب پیشنهادی: تقسیم ارث بدون انحصار وراثت
مدارک لازم برای استشهادیه انحصار وراثت
یکی از مراحل انجام انحصار وراثت و گرفتن این گواهی، تهیه استشهادیه انحصار وراثت در دفاتر خدمات رسمی و ضمیمه آن به مدارک برای دریافت گواهی انحصار و وراثت است.
از جمله مدارک لازم برای استشهادیه انحصار وراثت می توان به مدارکی مثل اسناد هویتی افراد شاهد، گواهی فوت فرد متوفی، مدارک هویتی بازماندگان، تکمیل و ارائه فرم استشهادی اشاره کرد.
به عبارت ساده برای گرفتن فرم استشهادیه، بازماندگان فرد متوفی یا وکیل آنها باید با در دست داشتن مدارکی مثل گواهی فوت، مدارک هویتی بازماندگان و افراد شاهد، ارائه وکالت نامه و غیره برای دریافت استشهادیه به دفاتر خدمات رسمی مراجعه کنند.
نکات مهم در گواهی انحصار وراثت
هرچند گرفتن گواهی انحصار و وراثت یک روند طبیعی و قانونی است که باید برای تقسیم اموال فرد متوفی طی شود اما توجه به نکات مهم در گواهی انحصار وراثت، باعث تسریع در روند کار شده و از ایجاد وقفه های مقطعی جلوگیری می کند.
در ادامه به برخی از نکات مهم در گواهی انحصار وراثت پرداخته می شود که توجه به آن ها می تواند در سرعت گرفتن روند کار موثر باشد.
- برای دریافت گواهی انحصار وراثت نیاز به حضور همه وراث نیست.
- همراه داشتن گواهی مالیات بر ارث در دفاتر خدمات قضایی برای متوفیان بعد از سال ۱۳۹۵ خورشیدی، ضروری نیست.
- شورای حل اختلاف مدارک انحصار وراثت را بررسی کرده و در روزنامه های کثیرالانتشار چاپ می کند.
- اطلاعیه ها و ابلاغات شورای حل اختلاف در مورد انحصار وراثت از طریق سامانه ثنا به وراث اطلاع رسانی می شود.
- روند انحصار وراثت باید بر اساس قواعد ارث در قانون مدنی باشد.
- کلیه بازماندگان متوفی از او ارث نمی برند مگر وراثی که در طبقات نزدیک تر باشند. به این معنا که اگر در طبقات نزدیک به متوفی افرادی قرار داشته باشند طبقات بعدی ارث نمی برند.
- اگر وصیّت رسمی از فرد متوفی باقیمانده باشد ابتدا باید به وصیّت مورد نظر عمل شود سپس مراحل انحصار وراثت انجام گردد.
- فرد متوفی فقط می تواند یک سوم از اموال خود را از طریق وصیّت نامه بین وراث تقسیم کند و مابقی اموال بر اساس قانون انحصار وراثت تقسیم می شوند.
- پس از دریافت گواهی فوت فقط یک نفر از وراث باید برای درخواست گواهی انحصار وراثت به دفاتر خدمات قضایی مراجعه کند و نیاز به حضور همه وراث نیست.
◁◁ مطلب پیشنهادی: تقسیم ارث اگر یکی از ورثه صغیر باشد
هزینه انحصار وراثت
هزینه انحصار وراثت با توجه به عوامل متعدد مثل ارزش ماترک به جای مانده از فرد متوفی، تعداد وراث، محل صدور و روش دریافت گواهی انحصار و وراثت می تواند متفاوت باشد.
به عبارت دیگر بخشی از هزینه انحصار وراثت مربوط به مالیات بر ارث است که ورثه باید آن را پرداخت کنند. همچنین هزینه های دیگر مثل چاپ آگهی روزنامه، تایید مدارک وراث و غیره نیز به هزینه ها افزوده می شود.
اما جدای از هزینه های جانبی مثل چاپ آگهی، مالیات بر ارث و غیره، در حال حاضر هزینه ای که برای صدور گواهی انحصار وراثت در دفاتر مراجع قضایی دریافت می شود ۲۰۰ هزار تومان است.
به عبارت ساده وراث متوفی باید بابت صدور گواهی انحصار وراثت مبلغ ۲۰۰ هزار تومان به دفاتر خدمات رسمی پرداخت کنند و این هزینه شامل مالیات، چاپ آگهی و غیره نمی شود.
در صورت تمایل به دریافت مشاوره تلفنی از وکیل انحصار وراثت در تهران با شماره ۰۹۱۲۳۵۷۶۰۳۷ تماس حاصل فرمایید، با مشورت و راهنمایی وکیل زودتر به نتیجه خواهید رسید.
سخن پایانی
گواهی انحصار وراثت به سندی گفته می شود که پس از فوت یک فرد و ارائه مدارک از سوی وراث صادر می شود.
به این معنا که وراث باید پس از فوت یک فرد با در دست داشتن مدارک لازم از قبیل گواهی فوت، مدارک هویتی متوفی، مدارک هویتی وراث، تکمیل فرم استشهادیه تنظیم شده در دفاتر اسناد رسمی، وکالت نامه وکیل در صورت انتخاب وکیل برای گرفتن گواهی انحصار وراثت به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنند تا شعبه رسیدگی کننده شورای حل اختلاف مشخص شود.
مدارک لازم برای استشهادیه انحصار وراثت شامل گواهی فوت، مدارک هویتی وراث و شهود می شود. از نکات مهم در گواهی انحصار وراثت آن است که فقط امکان تقسیم یک سوم اموال از طریق وصیّت نامه رسمی وجود دارد و بقیه اموال باید از طریق قوانین انحصار وراثت تقسیم شود.
