جرم فرار از خدمت در کشور هایی مطرح و قابل مجازات است که بر اساس قانون اساسی آن کشورها همه افراد ذکور در صورت نداشتن مشکل جسمانی در سنین خاصی به مدت مشخص به خدمت زیر پرچم فرا خوانده می‌شوند؛ خدمت اجباری یا خدمت نظام وظیفه در کشور ایران از زمان رضاخان شروع و با اصلاحاتی تا زمان حاضر ادامه داشته است. بر اساس ماده 59 قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح کارکنان وظیفه نیروهای مسلح یا سربازان وظیفه هرگاه در زمان صلح بیش از 15 روز متوالی مرتکب غیبت شده و عذر موجهی برای غیبت خود نداشته باشند فراری محسوب می‌شوند. چنانچه غایبان فراری دستگیر شوند ممکن است دادگاه نظامی آن ها را به سه ماه تا یک سال حبس یا سه ماه تا یکسال اضافه خدمت محکوم نماید. البته باید توجه داشت که این ماده قانونی کسانی را در بر می‌گیرد که خود را به حوزه نظام وظیفه معرفی کرده و قانونن جز نیروهای مسلح محسوب می‌شوند.
جریمه فرار از خدمت چیست؟
جریمه فرار از خدمت می تواند با توجه به شرایط مشمول متفاوت باشد یعنی اگر فردی کارهای اعزام به خدمت خود را انجام داده باشد و سپس به هر دلیل، خود را به حوزه نظام وظیفه برای اعزام به خدمت سربازی معرفی نکرده باشد یا پس از مرخصی رفتن از بازگشت به محل خدمت و حضور در پادگان های محل خدمت خودداری کند سرباز فراری محسوب میشود.
این گونه افراد معمولاً با توجه به آیین نامه انضباطی نیروهای مسلح با توجه به نوع تاخیر و میزان آن در مراجع قضایی نیروهای مسلح متناسب با نوع غیبت به مجازات های مشخص شده محکوم می‌شوند، گروه دیگر از مشمولین غایب، کسانی هستند که خود را برای خدمت سربازی به حوزه های نظام وظیفه معرفی نکرده اند.
معمولاً به جرم اینگونه افراد ابتدا در دادسرای عمومی و انقلاب سپس دادگاه کیفری 2 رسیدگی میشود؛ تفاوت این دو گروه از غایبان فراری در آن است که مرجع قضایی رسیدگی کننده به تخلف آنها متفاوت است یعنی به اتهام مشمولین غایب ابتدا دادسرای عمومی و انقلاب سپس دادگاه کیفری 2 رسیدگی می‌کند.
اما به اتهامات سربازان فراری پس از دستگیری یا بازگشت ارادی به خدمت ابتدا دادسرای نظامی و سپس دادگاه کیفری 2 رسیدگی می‌نماید، فرار از خدمت می‌تواند با توجه به شرایط سرباز یا مشمول فراری مجازات های مختلفی از قبیل حبس، پرداخت جزای نقدی و اضافه خدمت در پی داشته باشد.
همانطور که گفته شد بر اساس ماده 59 قانون مجازات جرائم در نیروهای مسلح هر گاه سربازی در زمان صلح بیش از 15 روز غیبت متوالی بدون عذر موجه داشته باشد فرار از خدمت محسوب میشود و اگر به وسیله مراجع انتظامی یا دژبان مرکز، نیروهای مسلح دستگیر شود به حبس از سه ماه تا یک سال یا اضافه خدمت سه ماه تا یکسال محکوم میگردد.
همچنین براساس ماده 60 قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح هر گاه سربازان و کارکنان وظیفه غایب نیروهای مسلح در زمان صلح خود را به مراجع قانونی و یگانه های مربوط معرفی نمایند، اگر این افراد برای اولین بار مرتکب فرار از خدمت سربازی شده باشند و ظرف مدت کمتر از 60 روز از شروع غیبت، خود را یگانه های مربوطه معرفی کنند.
مجازات آن ها بدین شکل است که پرونده آنها به مراجع قضایی ارجاع داده نمی‌شود و در مقابل هر روز غیبت و فرار از خدمت معادل دو روز خدمت به دوره ضرورت آن ها افزوده می شود.
چنانچه کسانی فرار از خدمت بیش از 60 روز داشته باشند و پرونده آنها به دادسرای نظامی ارسال شده باشد ممکن است به حکم دادگاه نظامی با توجه به شرایط به 2 تا 6 ماه حبس محکوم شوند، همچنین در زمان جنگ و فراخوان عمومی ممکن است شرایط متفاوت باشد.
یعنی اگر سرباز فراری در زمان بسیج و فراخوان عمومی حداکثر ظرف دو ماه از تاریخ شروع جنگ یا فراخوان عمومی خود را به یگانهای رزمی معرفی نماید از تعقیب و مجازات قضایی معاف میشود.
اما اگر معرفی سربازان فراری به یگان های مربوطه بیش از 60 روز طول بکشد حکم فرار در زمان جنگ برای فرد فراری در نظر گرفته میشود که ممکن است مجازات ها و عواقب سختی را برای او در پی داشته باشد.
فرق سرباز فراری با غایب
فرق سرباز فراری با غایب در چگونگی معرفی به سازمان نظام وظیفه و اعزام به خدمت سربازی می‌باشد. بر اساس ماده 58 قانون نظام وظیفه، مشمولان خدمت وظیفه عمومی دوره ضرورت، احتیاط و ذخیره که برای رسیدگی یا اعزام خدمت سربازی احضار می‌شوند اگر در مهلت یا موعد مقرری که اداره وظیفه عمومی اعلام کرده است خود را به سازمان نظام وظیفه معرفی نکنند سرباز فراری محسوب می‌شوند.
همچنین مشمولانی که دارای معافیت های موقت مثل معافیت تحصیلی هستند اگر پس از پایان مدت اعتبار معافیت ظرف یک ماه برای تجدید رسیدگی خود را به سازمان نظام وظیفه معرفی نکنند غایب شناخته می‌شوند و ممکن است برای اعزام به خدمت تحت پیگرد قانونی قرار گیرند.
در مجموع این گونه می‌توان گفت که سرباز غایب به کسی گفته میشود که مدت غیبت او از یک ماه بیشتر شده است بنابراین وقتی غیبت سرباز از یک ماه بیشتر شود سرباز فراری محسوب شده و برای او مجازات های مشخصی مثل محدودیت فعالیت های اجتماعی در نظر گرفته میشود.
مراحل دستگیری سرباز فراری
مراحل دستگیری سرباز فراری به این شکل است که پس از قطعی شدن فرار سرباز و گذشته یک ماه از زمان مشخص شده برای معرفی به یگان مربوطه یا حوزه نظام وظیفه، کلانتری محل سکونت سرباز فراری یا فرد مشمول وارد عمل میشود، بدین صورت که اخطار توسط مامور کلانتری به محل سکونت سرباز فراری ابلاغ میگردد.
سپس اگر سرباز فراری پس از دریافت برگ اخطار خود را به بیگانه مروطه معرفی نکند عملیات دستگیری او آغاز میشود؛ در نهایت اگر سرباز فراری از معرفی خود به یگان مربوطه سرباز زده و به مخفی شدن خود ادامه دهد نیروی پلیس و کلانتری او را تحت تعقیب قرار داده و پس از پی بردن به محل اختفاء او را دستگیر کرده و به دادگاه نظامی تحویل می‌دهند.
عواقب فرار از سربازی
عواقب فرار از سربازی در خیلی از موارد به اضافه خدمت، مجازات حبس و جریمه نقدی ختم نمی‌شود و ممکن است تبعات و مشکلات حقوقی و اجتماعی متنوعی را با توجه به شرایط، برای فرد به دنبال داشته باشد.
معمولا کسانی که به دلیل مشمول بودن یا ترک خدمت، کارت پایان خدمت یا معافیت از خدمت سربازی دریافت نمی‌کنند ممکن است از بسیاری حقوق اجتماعی محروم شوند؛ همچنین به اتمام نرساندن خدمت سربازی می‌تواند برای کسانی که می‌خواهند در ادارات، کارگاهها با کارخانه های دولتی و غیر دولتی استخدام شوند مشکل ساز شود.
همچنین کسانی که تحصیلات دانشگاهی یا غیر دانشگاهی در مراکز دولتی داشته باشند در صورت نداشتن کارت معافیت یا پایان خدمت نمی‌تواند مدرک تحصیلی یا گواهی تحصیلی برای اشتغال در مراکز مختلف را دریافت نمایند؛ علاوه بر این کسانی که مشمول باشند یا خدمت سربازی را به پایان نرسانده باشند نمی‌توانند از تسهیلات دولتی بانک ها مثل انواع وام ها استفاده نمایند.
همچنین افرادی که به عنوان مشمول غایب یا سرباز فراری شناخته شود ممکن است هر لحظه خطر دستگیر شدن به وسیله نیروی نظامی یا دژبان مرکز، نیروهای مسلح و معرفی به مراجع قضایی برای طی کردن مراحل قانونی را احساس کنند.
همانطور که گفته شد قانونگذار برای مشمولین غایب یا فراری از خدمت سربازی که به هر دلیلی در مراحل مختلف خدمت محل خدمت خود را ترک کرده باشند مجازات های مشخصی در نظر گرفته است که بر حسب شرایط و مدت فرار از خدمت سربازی می تواند برای فرد اضافه خدمت زندان یا جریمه نقدی در پی داشته باشد.
همچنین با توجه به قوانین جاری افراد مشمول یا فراری از خدمت سربازی به هیچ وجه به شکل قانونی نمی‌توانند گذرنامه یا مجوز خروج از کشور دریافت نمایند یا در مراکز دولتی و غیردولتی مشغول به تحصیل شوند، مگر نامه معافیت از خدمت به دلیل تحصیل به مراکز آموزشی ارائه دهند.
◁◁ مطلب پیشنهادی: مجازات جعل کارت پایان خدمت
بخشش جریمه فرار از خدمت سربازی
بخشش جریمه فرار از خدمت سربازی را مراجع قانونگذار و ستاد کل نیروهای مسلح مشخص کرده و به حوزه‌های نظام وظیفه جهت اجرا اعلام می‌کند.
البته قانونگذار قوانین مربوط به حوزه نظام وظیفه و خدمت سربازی را طوری تنظیم کرده است که مراجع قضایی رسیدگی کننده به اینگونه پرونده‌ها از اختیارات لازم برای بخشش یا کاهش جریمه هایی در نظر گرفته شده قانونی برخوردار باشند.
دادرسان رسیدگی کننده به پرونده های سربازان فراری و مشمولین غایب می‌توانند بر اساس شرایط و قوانین جاری مجازات سربازانی را که به دلایل مختلف مانند مشکلات خانوادگی، نیازهای شدید مالی و … مرتکب فرار یا ترک خدمت شده اند را کاهش داده یا به جریمه و جزای نقدی تبدیل نمایند.
همچنین ممکن است مراجع تصمیم گیرند و مقامات قضایی نیروهای مسلح در صورتی که مشاهده نمایند که مشمول غایب یا فراری از خدمت از کاری که انجام داده است پشیمان بوده و اظهار ندامت می‌کند با توجه به سوابق اخلاقی مذهبی مثبت و حسن شهرت یا فقدان سابقه فرار از خدمت، مجازات حبس را به جزای نقدی از یک میلیون تا ده میلیون ریال یا اضافه خدمت از دو ماه چهار ماه تبدیل نمایند.
سخن پایانی
جرم فرار از خدمت برای کسانی مصداق پیدا می‌کنند که پس از انجام ثبت نام خدمت سربازی به حوزه های نظام وظیفه برای انجام خدمت سربازی مراجعه نمی‌کند یا پس از حضور در یگان های مربوطه زمانی که به مرخصی میروند از باز گشت به محل خدمت خودداری می‌کنند.
همچنین فرار از خدمت در مورد مشمولین و کسانی که هیچگاه برای اعزام به خدمت سربازی به حوزه‌های نظام وظیفه مراجعه نکرده اند مصداق پیدا می‌کنند.
منتهی باید توجه داشت که روال برخورد قضایی با این دو گروه متفاوت است یعنی کسی که برای انجام خدمت وظیفه به حوزه های نظام وظیفه مراجعه کرده باشد یک فرد نظامی است که با توجه به مقررات نظامی با او برخورد میشود.
اما افراد مشمول با کسانی که هیچگاه برای معرفی خود به مراکز نظام وظیفه مراجعه نکرده باشند شهروندان معمولی محسوب می‌شوند که ابتدا باید در دادسرای عمومی و انقلاب محاکمه شده و سپس برای تعیین تکلیف به دادگاه نظامی کیفری دو فرستاده شوند.
معمولا مجازات فرار از خدمت به دو بخش کمتر از 60 روز و بیشتر از 60 روز تقسیم میشود، بدین شکل که مدت فرار از خدمت اگر زیر 60 روز باشد با مجازات اضافه خدمتی معادل دو روز برای هر یک روز غیبت قابل جبران است؛ اما اگر مدت فرار از خدمت بیش از ۶۰ روز باشد فرد خاطی ممکن است به مجازات زندان یا پرداخت جزای نقدی محکوم شود.
20 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید
سلام وقت بخیر مجازات سرباز فراری خود معرف چی هست؟
یعنی برگردید به یگان خدمتی و زندان ندارد و جریمه ندارد
سلام وقت شما بخیر
من قبلاً 1 بار فرار کردم و رفتم دادسرا منو بخشیدن.الان برای بار دوم فرار کردم اما زیر 60 روز برگشتم یگان و خودمو معرفی کردم.بهم گفتن باید بری دادسرا.بنده مشکلات روانی دارم و قرص مصرف میکنم و قبلاً به دلیل خودزنی در یگان ایست خدمتی خوردم.قاضی چه مجازاتی رو برام در نظر میگیره؟؟
اگر سرباز فراری به صورت داوطلبانه خود را معرفی نماید با توجه به شرایط و قوانین ممکن است تخفیف هایی برای او در نظر گرفته شود. اما به طور کلی اگر مدت غیبت سرباز در زمان صلح بیشتر از ۱۵ روز باشد فرد مورد نظر سرباز فراری محسوب شده و اگر این زمان بیش از ۶۰ روز شود فرد مورد نظر در صورت بازگشت داوطلبانه به یگان مربوطه یا بازداشت شدن به وسیله دژبان مرکز برای رسیدگی به دادگاه نظامی معرفی میشود و دادگاه نظامی با توجه به شرایط برای ممکن است مجازات حبس از سه ماه تا یک سال یا اضافه خدمت از سه ماه تا یک سال تعیین نماید. پس از صدور حکم، اگر سرباز فراری اثبات کند که به دلیل شرایط خانوادگی، فشار مالی و غیره اقدام به فرار کرده است و از فرار خود اظهار ندامت کند ممکن است اضافه خدمت یا مجازات زندان به جزای نقدی تبدیل شود.
امیدوارم این وکلا بحدی درکارخودشان زبده باشندکه اینهمه تودل مردموخالی نکنند
کسی قصد ترساندن افراد دیگر را ندارد وقتی افراد مختلف از واقعیت فرار می کنند که نقطه ضعف داشته باشند کسانی که نقطه ضعف ندارند از قانون نمی ترسند و به آن تمکین می کنند بنابراین زبده بودن یا نبودن کسی معیار مناسب برای ترساندن دیگران از مسائل یا مشکلات نیست.
سلام ببخشید سربازی که مرخصی پایان دوره رفته ولی دیگه ترک کرده سربازی نرفته اتمام بزنه بعد از ۴سال بخاد اقدام کنه باید چیکار کنه
اگه سربازی یه هفته بعد از اینکه مرخصیش تموم شده هنوز به پادگان نره و پلیسا بگیرن و ببرن به اون سرباز اجازه ملاقات یا اجازه تلفنی صحبت کردم میدن یا نه؟ و اینگه به خانوادش خبر میدن که کجاست و حالش چطوره؟
اولاً پلیس ها بر اساس شرح وظایف نمی توانند یک سرباز رو بعد از اینکه مرخصیش تمام شده و به پادگان یا محل خدمت مراجعه نکرده بازداشت و دستگیر نمایند چون این کار در حیطه وظایف دژبان نیروی محل خدمت سرباز وظیفه مورد نظر یا دژبان مرکز است. دوماً پلیس زمانی می‌تواند یک سرباز را پس از اتمام مرخصی و عدم بازگشت به محل خدمت دستگیر و بازداشت نماید که پرونده فرد مورد نظر به دلایل مختلف به دادگاه نظامی ارسال شده باشد. بر اساس روال قانونی هر فرد بازداشت شده اجازه اطلاع رسانی و مکالمه با خانواده و نزدیکان خود را دارد مگر آنکه افراد مسئول به صورت خودسرانه یا بنابر ملاحظات امنیتی این اجازه را به فرد بازداشت شده ندهند.
بر اساس ماده ۵۹ قانون مجازات نیروهای مسلح هر گاه سربازی در زمان صلح بیش از ۱۵ روز متوالی مرتکب غیبت شود و عذر موجهی برای این کار خود نداشته باشد فراری محسوب شده و تحت پیگرد قرار می‌گیرد. چنانچه فرد مورد نظر که سرباز فراری محسوب میشود دستگیر گردد پس از گذراندن دادگاه نظامی با توجه به شرایط، به حبس از سه ماه تا یک سال یا مجازات اضافه خدمت سه ماه تا یک سال محکوم میشود. بنابراین شما پس از این غیبت طولانی برای معرفی باید به دژبان مرکز یا یگان محل خدمت خود مراجعه نمایید تا پس از طی شدن روال قانونی در موعد مقرر برای صدور حکم به دادگاه نظامی معرفی شوید.
سلام
من از سال ۹۲ فراری حساب میشم اونم با این شرایط که فقط چهل روز از خدمتم باقی مونده بود. به دلیل ورشکستگی و از دست دادن خانه پدری به دلیل وام بانکی و مشکلات عظیم مالی در بین خانواده به دلیل کمک در پرداخت بدهی های من مجبور به ترک محل خدمت خود شدم. حال میخوام برگردم چند تا سوال
اول اینکه آیا همون ۱۸ ماه سربازیم حساب میشه یا ۲۴ ماه الان؟
دوم اینکه از کجا باید اقدام کنم برای ادامه خدمت؟ یگان یا جای دیگه
سوم اینکه جریمه مالی میشم یا اضافه خدمت با قبول اینکه بار اولم بوده و متاهل هم هستم در حال حاضر
مدت سربازی شما با توجه به مقررات نظام وظیفه و تصمیمات ستاد مشترک نیروهای مسلح تعیین میشود و بدون اطلاع دقیق از مقررات این حوزه و شرایط پرونده شما نمی توان در مورد آن صحبت نمود. معمولاً به صورت دوره ای و با توجه به شرایط، ممکن است پس از پیشنهاد ستاد کل نیروهای مسلح به مجلس شورای اسلامی مدت زمان خدمت سربازی کم یا زیاد شود. بنابراین بررسی مقررات و قوانین جدید که برای مدت زمان خدمت سربازی تعیین میشود شرایط سربازان قدیمی که مثل شما از خدمت فرار کرده است را مشخص می کند. یعنی اگر قوانین جدید عطف به ما سبق نشود شما طبق قوانین گذشته باید خدمت سربازی خود را بگذرانید و اگر تغییرات جدید شامل سربازان فراری مثل شما شود مدت زمان سربازی شما بر اساس قوانین جدید محاسبه میشود. شما برای بازگشت به خدمت می‌توانید از طریق دژبان مرکز یا یگان محل خدمت خود اقدام نمایید. بر اساس ماده ۵۹ قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح هر گاه سربازی در زمان صلح بیش از ۱۵ روز متوالی مرتکب غیبت شده و عذر موجهی برای کار خود نداشته باشد فراری محسوب شده و چنانچه دستگیر شود به حبس از سه ماه تا یک سال یا مجازات اضافه خدمت از سه ماه تا یک سال محکوم میشود. معمولاً به جرم افرادی که از سربازی فرار می کنند و غیبت آنها طولانی است در دادسرای نظامی سپس در دادگاه نظامی ۲ رسیدگی میشود. همچنین دادرس رسیدگی کننده به پرونده فرار از خدمت یک سرباز می‌تواند بر اساس شرایط خاص او در زمان فرار مثل مشکلات خانوادگی نیاز شدید مالی و غیر با توجه به اظهار ندامت و سوابق اخلاقی و مذهبی مثبت، برای او تخفیف در نظر گرفته و حبس را به جزای نقدی از یک میلیون ریال تا ۱۰ میلیون ریال یا اضافه خدمت از دو ماه تا ۴ ماه تبدیل نماید.
سلام.من نزدیک به ۵ ساله که از خدمت فرار کردم یعنی ۸ ماه مونده بود به اتمام خدمتم فرار کردم به دلیل بیماری پدرو مادرم که سرپرست خانوادم هستم و اجاره نشین وهمه کاری های خانوادم روی دوش من افتادن حالا میخوام خودمو معرفی کنم به دادسرای نظامی و ادامه خدمتم بدم.به نظر شما حکم من چیه برم معرفی کنم خودمو با تشکر
بر اساس ماده ۵۹ قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح، هر گاه سربازی در زمان صلح بدون عذر موجه بیش از ۱۵ روز به صورت متوالی مرتکب غیبت شود فراری محسوب شده و در صورت معرفی یا بازداشت به مجازات حبس از سه ماه تا یک سال یا اضافه خدمت سه ماه تا یک سال محکوم میشود. بنابراین اگر شما خود را به دادسرای نظامی معرفی کنید با توجه به شرایط و نوع گزارش زمان فرار یا غیبت به حبس از سه ماه تا یک سال محکوم می شوید یا پس از معرفی به یگان سابق محل خدمت از سه ماه تا یک سال برای شما اضافه خدمت در نظر گرفته میشود.
باسلام و وقت بخیر
این پیامک ۱۴۰۲/۰۲/۱۳ ارسال شده
از اون موقع نرفتم ۱۰+
هیچ دلیل موجه برای غیبت ندارم
در آینده چه سرنوشتی خواهم داشت
احتمال دستگیری هست؟چند وقت بعد این پیامک اقدام میکنن
…
شهروند گرامی با عنایت به اینکه شما مشمول غایب میباشید لازم است در اسرع وقت نسبت به تعیین وضعیت خدمت خود به دفاتر پلیس +10 مراجعه در غیر این صورت برابر مقررات با شما برخورد میشود
میان دم در منزل یا باید درو باز نکنی یا همش یه جا قایم شی خلاصه دردسره
معمولاً برای افرادی پیامک احضار به خدمت ارسال میشود که دفترچه اعزام به خدمت را دریافت کرده و برای رفتن به خدمت سربازی اقدام نکرده باشند یا پس از رفتن به خدمت، فرار کرده باشند. همچنین خیلی از افراد پس از رفتن به مرخصی به دلایل مختلف به محل خدمت خود بر نمی گردند که این امر باعث میشود دژبان نیروی محل خدمت یا کارکنان حوزه نظام وظیفه به صورت دوره ای با ارسال پیامک یا مراجعه حضوری به محل زندگی آنها، از فرد مورد نظر بخواهند که برای انجام خدمت سربازی خود را معرفی نماید. معمولاً برای مشمولان خدمت سربازی که در موعد قانونی برای گذراندن این دوران خود را معرفی نمی کنند محدودیت هایی مثل عدم صدور روادید برای خروج از کشور، عدم امکان ادامه تحصیل و غیره در نظر گرفته میشود. که این محدودیت ها با توجه به شرایط کشور به صورت دوره ای دچار تغییر میشود مثلاً درگذشت مشمولین غایب نمی توانستند وام ازدواج دریافت کنند اما با تصویب قانون جوانی جمعیت الان این افراد می توانند بدون داشتن کارت پایان خدمت وام ازدواج دریافت کنند یا حتی در صورت داشتن دو فرزند یا بیشتر از خدمت سربازی معاف شوند.
آیا بعد از ارسال پیامک احضار احتمال دستگیری و جلب مشمول غایب وجود دارد؟
اگر بلی
ایا مشمول غایب نیاز به وکیل در دادگاه و مراجع قضایی دارد؟
الان مگه بد پیامک دیگ اومدن یا احضاریه اومده
الان اپمدن دنبالت یا نه هنوز چکار کردی برامنم اومده بود اما مهم نبود برام