مجازات توهین و فحاشی در قانون جدید

مجازات توهین و فحاشی در ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۷۵ خورشیدی به وضوح آمده است بر اساس این ماده قانونی، توهین به افراد از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک چنانچه موجب حد قذف نباشد می تواند مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه و یا ۵۰ هزار تا یک میلیون تومان جزای نقدی برای فرد مجرم به همراه داشته باشد.

رفتار درست و مودبانه یکی از اصول راهبردی و موثر در تکوین همزیستی مسالمت آمیز افراد جامعه در کنار یکدیگر است. به این معنا که رعایت احترام و ادب در رفتار و گفتار باعث احترام متقابل افراد جامعه به یکدیگر شده و احتمال درگیری و استفاده از الفاظ رکیک و نابهنجار را کاهش می دهد.

استعمال الفاظ رکیک و زشت در تقابل افراد جامعه علاوه بر آنکه باعث تحقیر دیگران و پایین آمدن تعادل روحی و روانی آنها می شود باعث عادی شدن استفاده از این الفاظ رکیک و زشت می گردد که می تواند توازن اخلاقی جامعه را بر هم برم زده و به بی اخلاقی افراد جامعه دامن بزند. لذا قانونگذار تلاش می کند با ارائه و تصویب قوانین مناسب و با کیفیت از  بی اخلاقی و تنزل اجتماعی افراد جلوگیری کند.

تعریف توهین و فحاشی

توهین از نظر لغوی از ریشه وهن مشتق می شود که معنی سست و ضعیف کردن یا  خار و خفیف شمردن دیگران از آن استنباط می شود. به عبارت دیگر توهین و فحاشی به معنی استفاده از واژگان زشت و نابهنجار در تقابل با دیگران است که باعث حقیر و کوچک شمردن آنها شود.

از لحاظ قانونی،  هر رفتاری اعم از فعل، گفتار، اشاره یا نوشتار که به نحوی موجب وهن حیثیت دیگر افراد جامعه شود با عنوان توهین و فحاشی شناخته می شود و قانونگذار برای آن مجازات در نظر گرفته است.

توهین و فحاشی نه تنها از نظر حقوقی عملی زشت و مضموم شناخته می شود و قانونگذار برای آن مجازات در نظر گرفته است بلکه از نظر اصول اخلاقی و مذهبی نیز عملی زشت و نابهنجار است به شکلی که خداوند در قرآن مجید عمل عیب گویان و هرزه زبانان را نکوهش و مذمت کرده است.

از نظر فقهی نیز توهین و فحاشی به دیگران کار زشت و نا پسندی محسوب می شود که مستحق تعذیر و  مجازات می باشد.

توهین به عنوان یک جرم قابل گذشت بوده که به تعقیب آن با شکایت شاکی خصوصی آغاز شده و در نهایت نیز با رضایت همان شاکی خصوصی به پایان خواهد رسید و مانند سایر جرایم دیگر از سه رکن مادی، معنوی و قانونی برخوردار می باشد.

عناصر تشکیل دهنده جرم توهین و فحاشی

عناصر تشکیل دهنده جرم توهین و فحاشی برای جرم انگاری  مثل دیگر جرائم تعزیری  شامل  سه عنصر قانونی، عنصر مادی و  عنصر روانی و معنوی می گردد.

به این معنا که وقوع جرم توهین و فحاشی در گرو وجود عناصر یاد شده است و عدم وجود اجزای مختلف عناصر یاد شده باعث ضعیف شدن اصول زیربنایی جرم و تبرئه متهم می گردد.

به عبارت دیگر زمانی جرم توهین و فحاشی قابل انتصاب به یک فرد است که عناصر تشکیل دهنده آن از قبیل عنصر قانونی، عنصر مادی و عنصر روانی و معنوی به صورت اکمل وجود داشته باشد و وجود این عناصر برای قاضی یا مجری قانون به اثبات برسد.

در غیر این صورت انتصاب جرم توهین و فحاشی به فرد یا افراد متهم امکان پذیر نیست و جرم انگاری بدون کامل بودن عناصر تشکیل دهنده جرم امری غیر ممکن بوده و نمی توان افراد متهم را به مجازات های تعیین شده در قانون محکوم نمود. در ادامه عناصر تشکیل دهنده جرم به صورت مختصر مورد بررسی قرار می‌ گیرد.

• عنصر قانونی

عنصر قانونی یکی از عناصر پایه و اساسی در جرم توهین و فحاشی است به این معنا که بدون فراهم بودن عناصر قانونی جرم اثبات و انتصاب آن به افراد متهم غیر ممکن است.

به این معنا که فعل انجام شده به وسیله فرد متهم  باید از تناسب لازم با مواد قانونی برخوردار باشد و بتوان برای فرد مجرم با توسل به عناصر قانونی جرم انگاری نمود.

در غیر این صورت اثبات جرم برای فرد متهم بدون وجود عناصر قانونی غیر ممکن است و جرم انتصابی در صورت نبودن عنصر قانونی قابل استناد در حد صرف ادعا باقی می ماند.

• عنصر مادی

عنصر مادی یکی از عناصر تشکیل دهنده جرم توهین و فحاشی است به این معنا که برای انتصاب جرم توهین و فحاشی به فرد متهم بخش های مختلف عنصر مادی آن از قبیل رفتار فیزیکی فرد فاعل، شرایط و عوامل مورد لزوم برای تحقق جرم باید فراهم باشد،  به شکلی که نتایج رفتار فیزیکی و شرایط  تحقق جرم  فراهم شود و انجام یا عدم انجام عمل مورد نظر منتج به تحقق جرم گردد.

به عبارت دیگر برای انتصاب جرم توهین و فحاشی به یک فرد باید عناصر مختلف جرم مثل عنصر قانونی، عنصر مادی و عنصر روانی و معنوی با تمام اجزا و بخش ها قابل اثبات باشد تا شرایط برای محکوم شدن فرد فراهم گردد.

بخش فیزیکی عنصر مادی جرم توهین و فحاشی  شامل نوع گفتار، کردار، نوشتار و حتی اشارات مختلف دست چشم و غیره نیز می شود که می تواند در ارسال ایمیل یا پیامک از طریق فضای مجازی  قابل  تحقق و مشاهده باشد.

از دیگر نشانه های تحقق عنصر مادی در جرم توهین و فحاشی ترک فعل است به عبارت دیگر هر زمان ترک یک فعل یا عمل به عنوان رفتاری خلاف موازین ادب و اخلاق شناخته شود نیز می تواند به عنوان یکی از مصادیق جرم انگاری در توهین و فحاشی محسوب شده و برای فرد متهم مجازات مشخص به دنبال داشته باشد.

• عنصر روانی و معنوی

عنصر روانی و معنوی یکی دیگر  از عناصر لازم و ضروری برای تحقق جرم توهین و فحاشی است، به عبارت دیگر عنصر روانی و معنوی در جرم توهین و فحاشی زمانی محقق می شود که فرد با پیش زمینه فکری قبلی اقدام به توهین و فحاشی به دیگران نماید.

به این معنا که فرد مجرم از قبل به صورت ذهنی نقشه توهین و فحاشی به یک فرد را در شرایط خاص کشیده باشد یا با نقشه قبلی و زمینه چینی شرایط را برای توهین و فحاشی به فرد مورد نظر فراهم نماید در این شرایط عنصر معنوی و روانی جرم محقق می شود.

به عنوان مثال اگر فردی،  فرد دیگر را با نقشه قبلی به یک مراسم یا مهمانی دعوت کرده و با انجام یا عدم انجام کارهای خاص اقدام به تحقیر و توهین به او در انظار عمومی نماید.

در این شرایط عنصر معنوی و روانی جرم توهین و فحاشی محقق شده است و قاضی با استناد به شهادت شهود یا مدارک دیگر می تواند برای فرد متهم جرم انگاری کرده و مجازات تعیین کند.

توهین و فحاشی در قانون ایران

توهین و فحاشی در قانون ایران از گذشته یا از زمان تشکیل عدليه جدید مورد توجه بوده و قانونگذار برای جلوگیری از قانون شکنی و حفظ حرمت های اجتماعی برای آن جرم انگاری کرده و مجازات های مشخصی را برای مرتکبین در نظر گرفته است.

قانون مجازات توهین و فحاشی مثل بقیه قوانین در سال های اخیر مورد بازنگری قرار گرفته و تغییراتی با توجه به شرایط اجتماعی در آن انجام شده است.

به این معنا که برای کاهش مجازات حبس تعزیری، قانون توهین و فحاشی نیز  با اصلاحاتی مواجه بوده است. بر اساس ماده ۱۱ قانون کاهش مجازات حبس تعزیری و ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی، هرگونه توهین به افراد از قبیل فحاشی ( توهین لفظی) یا استفاده از الفاظ رکیک چنانچه موجب حد قذف یا نسبت دادن لواط و زنا به شخص دیگر نباشد جرم است و فرد مجرم به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه یا پرداخت جزای نقدی ۵۰ هزار ریال تا یک میلیون تومان محکوم می شود.

مصادیق توهین

از مصادیق توهین می توان به توهین ساده و توهین مشدد اشاره کرد که هر کدام از آنها طیف خاصی از افراد  را در شرایط اجتماعی خاص در بر می گیرد.

از نظر قانون، توهین ساده به هر عملی از قبیل فحاشی و به کار بردن الفاظ رکیک به شکل گفتار، کردار، نوشتار در فضای واقعی و مجازی  نسبت به دیگران را شامل می شود که مخاطب آن افراد معمولی هستند.

اما توهین مشدد به اعمال از قبیل فحاشی، افترا یا نسبت دادن الفاظ رکیک و زشت به اشخاصی مهم و صاحب منصب مثل رهبر، کارکنان دولت، مقامات سیاست خارجی، مقدسات اسلام و سب النبی را شامل می شود که قانونگذار با توجه به شرایط  و نوع توهین مجازات های سخت تری را برای مرتکبین در مقایسه با توهین ساده در نظر گرفته است.

• توهین ساده: مجازات توهین به اشخاص عادی در قانون جدید

توهین ساده یکی از مصادیق جرم توهین و فحاشی است که قانونگذار در ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی برای آن در صورتی که حد قذف نباشد مجازاتی تا  ۷۴ ضربه شلاق و ۵۰ هزار تا یک میلیون تومان جزای نقدی در نظر گرفته است.

توهین ساده به هر عملی از قبیل فحاشی یا به کار بردن الفاظ رکیک در قالب گفتار ، کردار،  نوشتار در فضای واقعی و مجازی و رفتار غیر متعارف اعضای بدن مثل دست، چشم، صورت گفته می شود که هدف از آن تحقیر و تنزل شخصیت دیگران باشد.

همانطور که گفته شد قانونگذار در قانون جدید کاهش مجازات های تعزیری، مجازات تحمل شلاق تا ۷۴ ضربه یا پرداخت جزای نقدی بین ۵۰ هزار  تا یک میلیون تومان برای فرد مرتکب در نظر گرفته است که با توجه به نوع جرم و میزان فعلیت فرد تعیین می گردد.

همچنین بر اساس ماده ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ خورشیدی جرم توهین ساده یک جرم قابل گذشت است که بر اساس تبصره ۱ ماده ۱۰۰ قانون مجازات اسلامی شروع و ادامه رسیدگی  به آن و در نهایت صدور حکم منوط به شکایت شاکی و عدم گذشت خواهان می باشد.

• توهین مشدد

توهین مشدد به توهینی گفته می شود که در آن یکی از عوامل مشدده مورد نظر قانونگذار وجود داشته باشد. معمولاً وجود عوامل مشدده مورد نظر قانونگذار در جرم توهین باعث تشدید مجازات فرد مرتکب و سنگین شدن مجازات می گردد.

بر اساس قوانین جاری توهین و به کار بردن الفاظ ناشایست یا رفتار خلاف عرف که با عنوان توهین مشدد شناخته می شود شامل مواردی مثل  توهین به بنیانگذار جمهوری اسلامی و رهبر، توهین به مقدسات اسلامی به جز سب النبی، توهین به مقامات سیاسی خارجی در خاک ایران، توهین به شان و حیثیت کودکان و بانوان، توهین به مقامات سیاسی داخلی، توهین به کارکنان موسسات دولتی و شهرداری ها در حین انجام وظیفه و غیره می شود.

توهین به افراد فوت شده و مجازات آن

توهین به افراد فوت شده و مجازات آن با توجه به نظر قانونگذار و شرایط جامعه تعیین می گردد. یکی از شرایط تحقق جرم توهین زنده بودن شخص بزه دیده است یعنی جرم توهین زمانی معنا پیدا می کند که فرد بزه دیده زنده باشد اما بر اساس نگرش قانون و شرایط جامعه توهین به فرد فوت شده نیز می تواند قابلیت جرم انگاری داشته باشد.

به عبارت دیگر قانونگذار در هر جامعه ای می تواند برای  توهین به افراد فوت شده که از نظر سیاسی یا مذهبی مهم هستند مجازات تعیین کرده و افراد بزهکار را به مجازات تعیین شده محکوم نماید.

مثلاً در جوامع اسلامی به دلیل شأن و منزلت بالای پیامبر اسلام یا ائمه اطهار، توهین به اینگونه افراد فوت شده جرم است و  قانونگذار مجازات های سنگینی را برای افراد مجرم در نظر گرفته است.

همچنین در نظام های سیاسی مختلف شأن و مقام رهبران و بنیانگذاران این نظام ها محترم شمرده شده و حتی پس از فوت این افراد تاثیرگذار کسی نمی تواند به آنها توهین کند چون هرگونه توهین به افراد سیاسی درگذشته جرم محسوب شده و برای افراد مجرم مجازات قانونی سنگینی  در نظر گرفته می شود.

همچنین توهین به افراد مرده بدون حضور وا بستگان آنها عملی مجرمانه نیست ولی اگر به فرد فوت شده در حضور وا بستگان درجه یک او توهین شود در صورت وجود شاهد و مدرک قابل پیگیری بوده و فرد توهین کننده به مجازات تحمل شلاق تا ۸۰ ضربه یا پرداخت جزای نقدی مشخص شده در ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی محکوم می شود.

همچنین بر اساس ماده ۲۴۵ قانون مجازات اسلامی در تعریف قذف اینگونه آمده است که نسبت دادن زنا یا لواط به شخص دیگر هرچند آن شخص مرده باشد جرم است و مجازات آن حد قذف یا تحمل  شلاق تا ۸۰ ضربه است.

جرم توهین در فضای مجازی

جرم توهین در فضای مجازی با توجه به گسترش این فضا در قوانین جاری به روشنی آمده و مجازات آن نیز با توجه به نوع جرم و شرایط آن مشخص شده است.

به عبارت دیگر هر کس در فضای مجازی فیلم، صوت یا تصویر شخص دیگر را تغییر داده یا تحریف نماید و با علم به تغییر یا تحریف آن را منتشر کند به نحوی که باعث هتک حرمت و حیثیت آن شخص شود مرتکب عمل مجرمانه شده است و قانونگذار با توجه به شرایط و نوع فعلیت فرد در جرم، برای او مجازات تحمل حبس از ۹۱ روز تا دو سال یا پرداخت جزای نقدی از ۵  تا ۴۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات را به صورت توأمان تعیین نموده است.

همچنین نسبت دادن هر چیز وهن آور اعم از راست یا دروغ به وسیله ابزارهای ارتباط جمعی در فضای مجازی که از نظر عرف و عادت در جامعه باعث کسر شان یا هتک حرمت افراد دیگر شود عملی مجرمانه است و قانونگذار در ماده ۱۶ قانون جرائم رایانه ای برای این عمل جرم انگاری کرده است و همانطور که گفته شد فرد مجرم با توجه به نوع جرم به مجازات های تعیین شده در قانون از قبیل تحمل حبس، پرداخت جزای نقدی یا هر دو مجازات به صورت توأمان محکوم می گردد.

حال این پرسش برای بسیاری به وجود می آید که جرم توهین آن هم در فضای مجازی چه چیزی است، که این مجازات به ماده ۶۰۸^[1] برمیگردد، با توجه به در نظر گرفتن این ماده قانونی مجازات جرم توهین در فضای مجازی مانند تلگرام و واتساپ و غیره شلاق تا ۷۴ ضربه و جزای نقدی از ۵۰ هزار ریال تا یک میلیون ریال می باشد.

با توجه به در نظر گرفتن بند ج ماده یک قانون جدید کاهش مجازات حبس تعزیری نوع و میزان مجازات نامبرده شده تغییر پیدا کرده و وکیل کیفری از این قابلیت برخوردار است تا با استناد صحیح و قوانین جاری و جدید التصویب دفاع کامل و بهتری را از متهم ارائه کند و از این طریق در مجازات او تخفیف بگیرد.

اما آخرین مجازات جرم توهین در فضای مجازی یا سایبری برابر است با اینکه اگر جزئی از مصادیق ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه ای^[2] باشد، مجازات آن ۴۵ روز تا یک سال و یا جزای نقدی آن هم به مبلغ ۵ میلیون ریال تا ۴۰ میلیون ریال است.

راه های اثبات جرم توهین و فحاشی

راه های اثبات جرم توهین و فحاشی در ماده ۱۶۰ قانون مجازات اسلامی آمده است بر اساس این ماده قانونی ادله اثبات جرم توهین و فحاشی شامل مواردی مثل شهادت شهود، علم قاضی، ارائه اسناد و مدارک مثل فیلم، عکس، صوت، پیامک، چت، اسکرین شات و در صورت نبودن مدارک و شهادت شهود استفاده از قسامه و سوگند در موارد مقرر قانونی می شود.

 به این معنا که پس از تنظیم دادخواست شکایت توهین و فحاشی فرد بزه دیده برای آنکه بتواند ادعای خود را ثابت کند باید از قوی ترین اهرم اثبات جرم توهین و فحاشی  استفاده کند که شهادت شهود مستقر در محل وقوع جرم می باشد یا  در صورت نبودن شاهد، اسناد و مدارکی مانند فیلم، عکس، صوت، پیامک، چت، اسکرین شات و غیره را به دادگاه ارائه دهد تا قاضی بتواند پس از بررسی مدارک ارائه شده و شنیدن سخنان طرفین از علم خود برای تعیین تکلیف و صدور حکم استفاده کند.

شکایت از توهین و فحاشی

شکایت از توهین و فحاشی باید در اسرع وقت و با فاصله کم از زمان وقوع جرم انجام شود چون گذشت زمان باعث پایین آمدن اعتبار مدارک ارائه شده برای اثبات جرم می گردد.

 برای شکایت از توهین و فحاشی فرد بزه دیده باید با در دست داشتن اسناد هویتی و مدارک لازم به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و اقدام به تنظیم دادخواست توهین و فحاشی نماید.

 پس از تنظیم و ثبت شکایت یا دادخواست،  دادسرا یا دادگاه محل وقوع جرم به عنوان مرجع رسیدگی کننده در نظر رفته می شود.

 در ادامه دادگاه یا دادسرای رسیدگی کننده، زمان حضور در جلسات رسیدگی  را از طریق پیامک یا ابلاغیه حضوری به فرد بزه دیده اطلاع رسانی می‌ کند.

 پس از مشخص شدن مرجع رسیدگی کننده فرد بزه دیده باید با در دست داشتن ادله اثبات جرم از قبیل شهادت شهود، مدارک و اسناد از قبیل عکس، صوت، پیامک، اسکرین شات و غیره برای اثبات جرم به مرجع مورد نظر مراجعه نماید.

 اگر فرد بزه دیده مدارک معتبری مثل شهادت شهود را در اختیار نداشته باشد اثبات جرم فحاشی و توهین در گرو بررسی مدارک تکمیلی و صحبت های طرفین پرونده از سوی قاضی است که منجر به  افزایش علم قاضی برای صدور رای می گردد.

مجازات توهین و فحاشی در قانون جدید

مجازات توهین و فحاشی در قانون جدید که با عنوان کاهش مجازات تعزیری هم شناخته می شود به این شکل است که پس از ارائه مدارک و اثبات جرم فرد متهم با توجه به میزان فعلیت در جرم به مجازات های مختلف مثل پرداخت جزای نقدی، تحمل حبس و  مجازات های تکمیلی محکوم می شود که در قانون مشخص شده است.

• جزای نقدی

جزای نقدی یکی از مجازات های توهین و فحاشی است که در قانون جدید  آمده است به این معنا که فرد مجرم پس از اثبات جرم به مجازات پرداخت جزای نقدی از ۵۰ هزار ریال تا یک میلیون تومان محکوم می گردد.

 اما اگر توهین و فحاشی در فضای مجازی باشد فرد متهم در صورت اثبات جرم به مجازات پرداخت جزای نقدی بین ۵ تا ۴۰ میلیون ریال محکوم می گردد که اشد مجازات توهین محسوب می شود.

• حبس

حبس یکی دیگر از مجازات های توهین و فحاشی در قانون جدید است بر اساس قانون جدید اگر شخصی مرتکب بزه توهین و فحاشی گردد در صورت اثبات جرم به مجازات تحمل حبس بین ۹۱ روز تا ۲ سال محکوم می گردد.

تفاوت مجازات توهین و فحاشی در قانون جدید با قانون قدیم در آن است که در قانون قدیم برای فرد مجرم فقط مجازات پرداخت جزای نقدی، شلاق یا اعمال توأمان جزای نقدی و شلاق در نظر گرفته می شد اما در قانون جدید مجازات حبس نیز به آن ها اضافه شده است.

• مجازات های تکمیلی

مجازات های تکمیلی برای جرم توهین و فحاشی در قانون جدید با توجه به نوع توهین متفاوت است به این معنا که بر اساس ماده ۶۸ قانون مجازات اسلامی توهین به ۲ بخش توهین ساده و مشدد تقسیم شده است.

توهین ساده هتک حرمت و بی احترامی به افراد ساده را در بر می گیرد که قانونگذار برای آن پرداخت جزای نقدی بین ۶ تا ۲۴ میلیون تومان را در نظر گرفته است.

اما در توهین به مقامات سیاسی یا رجال و افراد صاحب منصب که در قانون با عنوان توهین مشدد شناخته می شود شرایط سخت تر شده و برای فرد مجرم با توجه به میزان ارتکاب جرم تحمل حبس بین ۴۵ روز تا ۳ ماه یا تحمل شلاق تعزیری و پرداخت ۲ تا ۲۵ میلیون ریال جزای نقدی در نظر گرفته شده است.

عوامل مؤثر بر میزان مجازات

عوامل موثر بر میزان مجازات در جرم توهین و فحاشی به  شدت توهین یا فحاشی، شرایط و مقام و منزلت فرد بزه دیده و سوابق کیفری فرد مرتکب یا مجرم بستگی دارد.

به این معنا که اگر توهین یا فحاشی در حد قذف یا نسبت دادن لواط و زنا به فرد بزه دیده یا حتی فرد مرده باشد مجازات سنگین تری به دنبال دارد.

همچنین اگر فرد بزه دیده از مقامات و رجال سیاسی و  اداری مشخص شده در قانون باشد ممکن است مجازات سخت تری برای فرد مجرم به دنبال داشته باشد.

سوابق کیفری مرتکب یا فرد مجرم از دیگر عوامل موثر بر میزان مجازات توهین و فحاشی است به این معنا که تکرار جرم و محکومیت پشت سر هم باعث تشدید مجازات فرد مجرم می گردد.

• شدت توهین یا فحاشی

شدت توهین یا فحاشی در نوع و میزان مجازات آن بسیار موثر است یعنی اگر توهین و فحاشی طبق تعریف قانون ساده باشد فرد مرتکب با توجه به میزان جرم به مجازات پرداخت جزای نقدی یا شلاق تا ۸۰ ضربه محکوم می شود.

اما اگر نوع جرم توهین مشدد باشد فرد مجرم پس از اثبات جرم  با توجه به میزان فعلیت در جرم به مجازات تحمل حبس، شلاق و پرداخت جزای نقدی محکوم می شود. همچنین توهین و فحاشی اگر  از نوع قذف یا نسبت دادن لواط و زنا  به دیگران باشد مجازات تحمل ۸۰ ضربه شلاق را برای فرد مجرم به دنبال دارد.

به عبارت دیگر هرچه شدت توهین یا فحاشی بیشتر باشد مجازات در نظر گرفته شده به وسیله قانونگذار برای آن  سنگین تر است.

• سوابق کیفری مرتکب

سوابق کیفری مرتکب جرم توهین و فحاشی از دیگر عوامل موثر بر میزان مجازات است، به این معنا که  اگر فرد مجرم دارای سابقه کیفری در زمینه های مختلف باشد شرایط برای علم قاضی فراهم شده و در صورت نبودن شاهد یا مدارک لازم قاضی می تواند با استناد به سوء سابقه فرد متهم،  سریعتر به علم لازم برای صدور رای دست پیدا کند.

در چه صورت توهین پذیرفته نیست؟

توهین در صورتی پذیرفته نیست و برای آن جرم انگاری نمی شود که فرد توهین کننده در هنگام توهین یا هتاّکی  شرایط  نرمال و عادی را نداشته باشد و این امر به وسیله افراد مسئول تایید شود.

به عبارت دیگر  وقتی  فرد خواب آلود، هیپنوتیزم یا مست باشد و بدون اراده مرتکب توهین و فحاشی گردد اگر شرایط نابهنجار فرد از سوی نهادهای قانونی  پذیرفته شود عمل فرد متهم مجازات به دنبال ندارد.

همچنین توهین در صورتی به وسیله مراجع قانونی برای جرم انگاری  پذیرفته می شود که فرد متهم از موهن، نابهنجار یا جرم بودن رفتار خود اطلاع داشته باشد و اگر بدون آگاهی و هوشیاری اقدام به فحاشی یا توهین به دیگران کرده باشد عمل او در صورت تشخیص دادگاه رسیدگی کننده جرم و مستحق مجازات نیست.

برای اثبات فحاشی چند شاهد لازم است؟

برای اثبات فحاشی تعداد شاهد لازم بر اساس ماده ۱۹۹ قانون مجازات اسلامی تعیین می شود. به این معنا که در ماده ۱۹۹ قانون مجازات اسلامی در خصوص تعداد شهود در اثبات جرم اینگونه آمده است که حد نصاب شهادت در کلیه جرایم دو شاهد مرد می باشد.

اما در زنا، لواط، تفحيذ و مساحقه برای اثبات جرم نیاز به حضور ۴ شاهد است . همچنین برای اثبات زنای موجب حد جلد، تراشیدن یا تبعید شهادت دو مرد و چهار زن عادل هم کفایت می کند. بنابراین بر اساس این ماده قانونی برای اثبات فحاشی شهادت دو شاهد عاقل و بالغ کافی است.

آیا توهین زندان دارد؟

بیش از هر چیزی باید این نکته را توضیح دهیم که یکی از موارد مهم برای تعیین مجازات توهین، شخص مورد نظر است و در پاسخ به این سوال که آیا توهین زندان دارد یا خیر باید بیان کنیم که اگر توهین به همسر و فرزند و پدر و مادر صورت بگیرد امکان شکایت وجود داشته و مجازات خاص خود را نیز به دنبال دارد، اما چنانچه به یکی از روسای سه قوه و معاونان رئیس ‌جمهور یا وزرا، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، نمایندگان مجلس خبرگان، اعضای شورای نگهبان، قضات، اعضای دیوان محاسبات یا کارکنان وزارتخانه ها، موسسات و شرکت‌های دولتی و شهرداری توهین شود به یک و نیم تا سه ماه حبس و ۷۴ ضربه شلاق و دو و نیم میلیون تومان جزای نقدی محکوم خواهد شد.

البته نکته مهم در این باره این است که توهین باید در زمان انجام وظیفه شخص صورت بگیرد، پس با توجه به در نظر گرفتن موارد گفته شده می‌ توان به این نتیجه رسید که با توجه به زمان و شخصی که قرار است توهین صورت بگیرد امکان حبس برای وی وجود دارد. چنانچه توهین به امامان شیعه و یا معصومین صورت بگیرد اشد مجازات توهین برای او به کار برده می شود.

چه الفاظی توهین محسوب می شود؟

در پاسخ به این سوال باید بیان کنیم در خصوص تشخیص توهین و الفاظ توهین آمیز باید این نکته را بدانید که معیار در نظر گرفته شده برای آن عرف است و برای تشخیص این موضوع که کدام یک از الفاظ به عنوان توهین محسوب می ‌شود، باید مقام قضایی با در نظر گرفتن عرف، عادات، زمان و مکان، شخصیت و وضعیت اجتماعی مخاطب آن را به درستی تشخیص دهد.

---

ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی: توهین به افراد از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک چنانچه موجب حد قَذف نباشد دارای مجازات جزای نقدی درجه شش خواهد بود.

ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه‌ای: هرکس به وسیله سامانه های رایانه ای یا مخابراتی فیلم یا صوت یا تصویر دیگری را تغییر دهد یا تحریف کند و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند به نحوی که عرفا موجب هتک حیثیت او شود به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون (5.000.000) ریال تا چهل میلیون (40.000.000) ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد(تبصره: چنانچه تغییر یا تحریف به صورت مستهجن باشد مرتکب به حداکثر هر دو مجازات مقرر محکوم خواهد شد).

---

در صورت تمایل به دریافت مشاوره حقوقی از وکیل پایه یک دادگستری تهران با شماره ۰۹۱۲۳۵۷۶۰۳۷ تماس حاصل فرمایید، با مشورت و راهنمایی وکیل زودتر به نتیجه خواهید رسید.