مدت زمان ارسال پرونده از تجدید نظر به دادگاه بدوی

مدت زمان ارسال پرونده از تجدید نظر به دادگاه بدوی با توجه به شرایط پرونده و  پیچیدگی های آن، تشکیل به موقع جلسه رسیدگی و غیره ممکن است متفاوت باشد. همچنین بر اساس ماده ۳۳۹ قانون آیین دادرسی مدنی، متقاضی تجدید نظر باید دادخواست تجدید نظر را در مهلت تعیین شده به دفتر دادگاه صادر کننده رای یا شعبه اول دادگاه تجدید نظر ارائه کند تا روند بررسی پرونده در دادگاه تجدید نظر تسریع شده و پرونده زودتر به دادگاه بدوی ارسال شود. بر این اساس چنانچه دادخواست تجدید نظر در مهلت قانونی به شعبه رسیدگی کننده تقدیم شود، مدیر دفتر دادگاه بدوی در اسرع وقت آن را تکمیل کرده و پرونده را ظرف دو روز به مرجع تجدید نظر ارسال می کند. از دیگر نکات تاثیر گذار در زمان ارسال پرونده از دادگاه تجدید نظر به شعبه بدوی، شلوغی و تراکم پرونده ها در شعبه تجدید نظر است که ممکن است باعث طولانی شدن روند دادرسی و زمان ارسال پرونده به شعبه بدوی شود.

دادگاه تجدید نظر چیست؟

دادگاه تجدید نظر به دادگاهی گفته می شود که کار آن  بررسی رای صادر شده از دادگاه بدوی در صورت اعتراض یکی از طرفین پرونده است.

به بیان دیگر فرایند اعتراض مرجع رسیدگی کننده به رای صادر شده از دادگاه های بدوی در اصطلاح حقوقی با نام تجدید نظرخواهی یا دادگاه تجدید نظر شناخته می شود.

فرایند تجدید نظرخواهی اگر قابلیت اجرا در مورد یک پرونده را داشته باشد این اجازه را به طرفین دعوا می دهد که در صورت نارضایتی از رای صادر شده و ناعادلانه دانستن آن، در مهلت مقرر قانونی، دادخواست بررسی مجدد پرونده را به شعبه رسیدگی کننده ارائه دهند.

به طور کلی دادگاه تجدید نظر مسئولیت رسیدگی به اعتراضات نسبت به آرای صادر شده از دادگاه های بدوی را به عهده دارد.

بر اساس قانون دادگاه تجدید نظر  پس از بررسی دقیق مدارک و مستندات ارائه شده و ارزیابی دوباره شواهد می تواند تصمیم گیری نهایی را در خصوص پرونده ارائه شده انجام داده و رای قطعی را تایید یا نقص کند.

لازم به ذکر است که هر دادگاه تجدید نظر متشکل از یک رئیس و دو نفر مستشار می باشد که با همفکری و همکاری یکدیگر پس از بررسی مدارک و شواهد در پرونده های مختلف اقدام به نقض رای یا تایید آن می کنند.

همچنین باید به این نکته توجه داشت که در اکثر موارد دادگاه تجدید نظر با حضور دو نفر قاضی و بدون حضور طرفین دعوا تشکیل جلسه داده و پس از بررسی پرونده و شواهد و دلایل ارائه شده نسبت به صدور رای اقدام می کند.

فرایند قضایی ارائه پرونده به دادگاه تجدید نظر

بر اساس نظام حقوقی ایران، افراد شاکی یا خواهان در قالب پرونده های حقوقی یا کیفری شکایت  خود را از افراد طرف دعوا در محاکم قضایی مطرح می کنند.

پس از تعیین شعبه، به شکایت مطرح شده  رسیدگی می شود و  در نهایت بر اساس مدارک و شواهد موجود دادگاه بدوی رای صادر می  کند.

در صورتی که طرفین پرونده یا یکی از آنها از رای صادر شده ناراضی باشند و امکان تجدید نظرخواهی برای رای صادر شده وجود داشته باشد.

طرف معترض اگر در داخل کشور حضور داشته باشد باید در یک فاصله زمانی ۲۰ روزه و اگر در خارج از کشور زندگی کند باید در یک فاصله زمانی دو ماهه اعتراض خود را از رای صادر شده به دفتر دادگاه صادر کننده رای یا دفتر شعبه اول دادگاه تجدید نظر یا در صورت بازداشت بودن به دفتر بازداشتگاهی که در آن توقیف است ارائه دهد.

در صورت پذیرش دادخواست تجدید نظر در مهلت قانونی مقرر در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ، مدیر دفتر دادگاه بدوی پس از تکمیل پرونده، آن را ظرف مدت دو روز برای رسیدگی به دادگاه تجدید نظر ارسال می کند.

دادگاه تجدید نظر پس از دریافت پرونده از شعبه بدوی، آن را بررسی کرده و با توجه به مدارک و شواهد در فاصله زمانی تعیین  شده رای صادر شده را تایید یا نقض می کند.  سپس نتیجه بررسی و رای صادر شده را در بازه زمان قانونی به شعبه بدوی ارسال می کند.

به طور معمول مهلت تجدید نظرخواهی در پرونده های حقوقی در یک فاصله زمانی ۲۰ روزه و در پرونده های کیفری یک فاصله زمانی ۱۰ روزه پس از تاریخ ابلاغ رای دادگاه بدوی است.

منتهی این زمان ممکن است با توجه به شرایط پرونده، تراکم پرونده در شعبه تجدید نظر یا شلوغی آن تغییر کرده و حتی طولانی تر هم شود.

برای پرونده بعد از رسیدگی در دادگاه تجدید نظر چه اتفاقی می افتد؟

پس از بررسی پرونده در دادگاه تجدید نظر بر اساس اسناد و مدارک ارسالی، در صورتی که رای دادگاه بدوی به وسیله دادگاه تجدید نظر تایید شود پرونده مختومه شده و رای به صورت قطعی قابل اجرا می باشد.

اما در صورتی که دادگاه تجدید نظر پس از بررسی مدارک و شواهد ارائه شده، رای دادگاه بدوی را اصلاح یا نقض کند پرونده به دادگاه بدوی برگردانده می شود تا بر اساس رای جدید صادر شده اقدامات لازم انجام گردد.

بنابراین خیلی از موارد، وقتی پرونده به دادگاه تجدید نظر ارسال می شود پرونده در این مرجع بدون حضور طرفین دعوا بررسی می گردد.

در ادامه پس از بررسی شواهد و دلایل در دادگاه تجدید نظر، صورتی که رای صادر شده تایید شود پرونده بایگانی شده و قابلیت اجرا پیدا می کند.

اما در صورت عدم تایید رای صادر شده و اصلاح یا نقض آن پرونده به دادگاه بدوی باز می گردد  تا رای جدید اجرایی شده و به اجرای احکام ارسال گردد.

آیا طرفین دعوا در جلسات رسیدگی دادگاه تجدید نظر حاضر می شوند؟

بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی، دادگاه تجدید نظر باید به صورت حضوری برگزار شود و طرفین دعوا یا وکلاء آنها در جلسات رسیدگی حضور داشته باشند.

با این وجود، در صورتی که شرایط خاصی ایجاد شود یا دادگاه به این نتیجه برسد که شرایط رسیدگی به صورت غیر حضوری هم فراهم است یا دادگاه پس از بررسی پرونده به این نتیجه برسد که حضور فیزیکی طرفین دعوا در جلسات رسیدگی دادگاه تجدید نظر ضروری نیست یا امکان حضور آنها فراهم نباشد.

جلسات رسیدگی ر دادگاه تجدید نظر به صورت غیر حضوری برگزار شده و پس از بررسی شواهد و مدارک ارسالی رای صادر می شود.

برای اعتراض به  رای دادگاه بدوی و ثبت دادخواست تجدید نظرخواهی چه باید کرد؟

پس از صدور رای در دادگاه بدوی برای پرونده های مختلف، در صورتی که امکان اعتراض به رای صادر شده وجود داشته باشد.

طرفین دعوا می توانند با در دست داشتن رای صادره به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و دادخواست اعتراض خود را ثبت نمایند.

بر اساس قانون مهلت ثبت اعتراض به رای دادگاه بدوی برای شهروندان داخل کشور ۲۰ روز و برای شهروندان خارج از کشور دو ماه پس از ابلاغ رای اولیه است.

به این معنا که اگر طرفین دعوا به رای صادر شده اعتراض داشته باشند باید در مهلت قانونی مقرر اقدام به ثبت اعتراض نمایند.

لازم به ذکر است که در محاکم قضایی اصل بر قطعی بودن آرای صادر شده است و تنها در مواردی که قانون اجازه داده است یا دلایل موجهی برای درخواست تجدید نظر وجود دارد امکان ارسال پرونده برای تجدید نظر فراهم است.

لذا طرفین دعوا در پرونده هایی که در قانون امکان تجدید نظر برای آنها در نظر گرفته شده است باید در فاصله زمانی تعیین شده نسبت به ثبت درخواست تجدید نظر اقدام کنند تا در فاصله زمانی مشخص شده پرونده آنها مورد بازبینی و تجدید نظر قرار گیرد.

سخن پایانی

مدت زمان ارسال پرونده از تجدید نظر به دادگاه بدوی، در قانون مشخص شده است به این معنا که مدت زمان ارسال پرونده از تجدید نظر به دادگاه بدوی برای پرونده های حقوقی ۲۰ روز و برای پرونده های کیفری ۱۰ روز تعیین شده است.

منتهی با توجه به نوع پرونده و پیچیدگی های آن یا تراکم پرونده و شلوغی در شعبه دادگاه تجدید نظر رسیدگی کننده، ممکن است این زبان طولانی تر شده و حتی به چند ماه نیز برسد.

بنابراین برای آنکه روند دادرسی پرونده در دادگاه تجدید نظر تسریع شود باید در فاصله زمانی تعیین شده برای ثبت درخواست تجدید نظر اقدام شود چون هرگونه مکث و کوتاهی باعث طولانی شدن روند دادرسی می‌شود.