نحوه اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه به این شکل است که باید اماره معتبری در تایید مالکیت فرد خواهان به مراجع قانونی ارائه شود. خرید خودرو بدون قولنامه و دو شاهد روشی دیگر برای اثبات مالکیت خودرو است، چون فرد خریدار می تواند از شهادت، شهود برای اثبات ادعای خرید خودرو استفاده کند. خرید خودرو بدون قولنامه و شاهد و موکول کردن انتقال خودرو به دفاتر ثبت یا پلیس بعلاوه ۱۰ کار منطقی نیست. چون خریدار سند و مدرکی برای تایید معامله و پرداخت پول در اختیار ندارد و اگر تا زمان مراجعه خریدار و فروشنده برای انتقال مالکیت به مراجع رسمی، اتفاقی برای طرفین بیفتد یا فروشنده به هر دلیل از فروش خودرو پشیمان شود نقل و انتقال مالکیت رسمی خودرو با چالش مواجه می شود. در این وضعیت، فرد خریدار به عنوان خواهان باید برای پیگیری خرید خودرو با در دست داشتن مدارک لازم و معتبر به مراکز قضایی مراجعه کند.
آیا اثبات مالکیت خود را بدون قولنامه ممکن است؟
اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه زمانی میسر است که فرد خریدار اسناد و مدارکی برای تایید انجام معامله در اختیار داشته باشد.
به عبارت دیگر اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه، زمانی معنا پیدا می کند که دارنده خودرو، سند رسمی و قولنامه ای که حاکی از انتقال رسمی خودرو باشد در اختیار نداشته باشد و تلاش کند با ارائه مدارک مستدل و محکمه پسند مالکیت خود را بر روی خودروی مورد نظر به اثبات برساند.
باید به این نکته توجه داشت که اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه کاری سخت و دشوار است و برای این کار باید اسناد و مدارک معتبری به مراجع قانونی ارائه شود.
از جمله مدارک و مستنداتی که می تواند برای اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه موثر و کارآمد باشد می توان به مدارک و شواهدی مانند رسید های پرداخت، گواهی های انتقال مالکیت، سوابق تعمیرات، گواهی معاینه فنی، بیمه شخص ثالث و بدنه اشاره کرد.
معمولاً وقتی بین دو نفر در خصوص مالکیت خودرو اختلاف باشد و یکی از آنها بخواهد بدون سند، مالکیت خود را اثبات کند ارائه مدارک و مستندات با کیفیت یا شاهد در این شرایط می تواند راهگشا باشد.
اما اگر خودرو بدون قولنامه از شخصی به شخص دیگر منتقل شده باشد و شخصی که سند به نام او ثبت شده است از انتقال سند به نام خریدار به هر دلیل خودداری کند. فرد خریدار می تواند برای اثبات مالکیت خود از ادله ای مانند شهادت شهود، سوگند، اماره ید و اقرار استفاده کند.
بدون داشتن سند رسمی و قولنامه چگونه می توان مالکیت خودرو را اثبات نمود؟
بدون داشتن سند رسمی و قولنامه در صورتی می توان مالکیت خودرو را ثابت نمود که ادله و شواهد لازم برای این کار وجود داشته باشد.
هرچند اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه یا سند رسمی کار سخت و دشواری است اما در شرایطی که سند خودرو مفقود شده باشد یا به دلایل مختلف امکان انتقال سند به شخص خریدار وجود نداشته باشد یا فروشنده از این کار شانه خالی کند.
فرد خریدار در صورتی می تواند مالکیت خود را بر روی خودرو محل اختلاف ثابت کند که از دله ای مانند شهادت شهود، اماره ید، اقرار و سوگند استفاده کند که در ادامه به صورت مختصر به آنها اشاره می شود.
- شهادت شهود
شهادت شهود ادله ای کارآمد و موثر در اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه است. به عبارت دیگر وقتی فرد دارنده خودرو به دلایل مختلف قولنامه یا سند رسمی خودرو را در اختیار نداشته باشد. شهادت شهود می تواند گزینه ای مناسب برای اثبات مالکیت خودرو باشد.
شاهدانی که برای اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه انتخاب می شوند باید به نحوی از مالکیت فرد مدعی بر روی خودرو آگاه باشند یا به صورت عینی در زمان نقل و انتقال خودرو حضور داشته و از چگونگی انتقال آگاه باشند.
در چنین وضعیتی شاهدان پس از احضار به دادگاه می تواند با شهادت خود مالکیت فرد مدعی را تایید کرده و زمینه انتقال رسمی مالکیت خودرو را به او فراهم کنند.
باید به این نکته توجه داشت که شهادت شهود برای اثبات مالکیت، خودروی بدون قولنامه تنها با تشخیص و حکم دادگاه امکان پذیر است و اگر دادگاه شهادت شهود را به دلایل مختلف قبول نکند. این گزینه اعتبار چندانی برای اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه ندارد.
- اماره ید
اماره ید یکی دیگر از ادله های اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه است. به این معنا که فرد دارنده خودرو بدون قولنامه برای اثبات مالکیت خود بر روی خودرو می تواند از اماره ید یا شواهد و دلایلی استفاده کند که ارائه آن در مراجع قانونی و دادگاه می تواند مالکیت او را اثبات کرده و زمینه انتقال رسمی خودرو به نام او را فراهم کند.
اماره ید به تصرفات فیزیکی و عملی گفته می شود که پس از در اختیار گرفتن ماشین به وسیله دارنده خودرو در بخش های مختلف آن انجام شده است.
تصرفات فیزیکی و عملی اگر مشخص و واضح باشد یا شواهدی برای اثبات انجام تغییر وجود داشته باشد به نوعی می تواند نشانگر مالکیت فرد بر مال یا خودرو بوده و این امر را اثبات کند.
منتهی باید به این نکته توجه داشت که اماره ید، دلیل قطعی برای اثبات مالکیت نیست و اگر دلایل و امارات ارائه شده به وسیله قاضی رسیدگی کننده پذیرفته نشود چنین ادله ای نمی تواند برای اثبات مالکیت مورد استناد قرار گیرد.
- سوگند
سوگند یکی دیگر از ادله اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه است. به عبارت دیگر وقتی دارنده خودرو بدون قولنامه و سند رسمی، هیچ سند و مدرکی برای اثبات ادعای خود در به رسمیت شناختن مالکیت خودرو نداشته باشد. یکی از روش های اثبات مالکیت قسامه یا ادای سوگند است. باید به این نکته توجه داشت که سوگند اماره ای معتبر و ابزاری مناسب برای اثبات مالکیت نیست.
فقط در شرایط خاص و با تشخیص قاضی امکان استفاده از اماره سوگند برای اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه وجود دارد و این امر هم در صورتی محقق می شود که هم قاضی رسیدگی کننده با ارائه سوگند و قسامه موافق باشد و هیچگونه شواهدی برای مورد تردید قرار گرفتن سوگند و قسامه وجود نداشته باشد.
- اقرار
اقرار یکی دیگر از روش های اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه است و این امر در صورتی محقق می شود که فروشنده خودرو یا طرف مقابل به طور مستقیم یا غیر مستقیم به مالکیت دارنده خودرو اشاره کنند.
به عبارت دیگر وقتی در دعوای اثبات مالکیت، خودرو بدون قولنامه، طرف مقابل به مالکیت فرد دارنده خودرو اقرار کند و مدرک قابل توجهی برای اثبات مالکیت وجود نداشته باشد.
قاضی رسیدگی کننده می تواند با استناد به اقرار انجام شده رای به نفع دارنده خودرو صادر کرده و دارنده خودرو با در دست داشتن رای مورد نظر می تواند برای انتقال رسمی مالکیت خود اقدام کند.
همچنین فرد دارنده خودرو اگر در اظهارات خود اقرار کرده باشد که مالک خودرو نیست و آن را به روش های دیگری به چنگ آورده است این امر می تواند معیار مناسبی برای استناد به اقرار او و صدور رای به نفع طرف مقابل باشد.
برای اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه چه مدارکی لازم است؟
برای اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه، ارائه مدارک معتبر نه تنها باعث تسهیل در روند کار می شود بلکه از اطاله دادرسی نیز جلوگیری کرده و باعث می شود فرد خواهان زودتر به خواسته خود برسد.
از جمله مدارکی که برای اثبات مالکیت خودرو، بدون قولنامه ارائه آن مفید و کارساز است می توان به مدارکی مانند مدارک هویتی، مبایعه نامه دستی یا دست نوشته، رسید های پرداخت وجه و استشهادنامه اشاره کرد که در ادامه به صورت مختصر به آنها پرداخته می شود.
- مدارک هویتی و شناسایی
یکی از اولین و مهمترین مدارک لازم برای اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه، ارائه مدارک شناسایی و اوراق هویتی است که از آن جمله می توان به مدارکی مانند کارت ملی، شناسنامه و غیره اشاره کرد.
ارائه مدارک شناسایی و هویتی در شناسایی و اثبات مالکیت فرد در دعاوی مختلف مثل اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه موثر و جز اولویت های کار است.
- قولنامه دستی یا دست نوشته
قولنامه دستی یا دست نوشته یکی دیگر از مدارکی است که ارائه آن می تواند در اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه موثر باشد.
در خیلی از مواقع طرفین معامله برای اطمینان از انجام معامله اقدام به تنظیم قولنامه دستی کرده یا دست نوشته ای را تنظیم و بین خود رد و بدل می کنند.
در قولنامه دستی یا دست نوشته اگر اطلاعات دقیق خریدار و فروشنده، قیمت فروش و مشخصات خودرو درج شده باشد در دعاوی مالکیت خودرو بدون قولنامه موثر است و می تواند برای اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه مفید باشد.
- رسید پرداخت وجه
رسید پرداخت وجه به فروشنده یا مدارکی از این دست، از دیگر مدارکی است که در اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه موثر بوده و ارائه به موقع آن می تواند به نفع خریدار تمام شود.
رسید های پرداخت با توجه به شرایط و نوع پرداخت می تواند متنوع باشد که از آن جمله می توان به مواردی مثل فیش های بانکی، رسید های نقدی، رسید انتقال وجه به حساب فروشنده، چک بانکی و غیره اشاره کرد.
به عبارت دیگر رسید نقل و انتقال پول بین طرفین دعوا برای اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه یکی از اسناد مهم و تعیین کننده است که ارائه به موقع آن می‌تواند در نتیجه پرونده موثر باشد.
- استشهادیه
استشهادیه یکی دیگر از مدارکی است که ارائه آن در دعاوی اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه می تواند در تعیین مالکیت خودرو موثر باشد.
استشهادی مدرکی است که متن درج شده در آن می تواند تایید کننده معامله بین طرفین از قبیل خرید و فروش خودرو باشد.
اگر قاضی رسیدگی کننده به پرونده استشهادیه ارائه شده را معتبر بداند و آن را به عنوان مدرکی در تایید معامله و نقل و انتقال خودرو بپذیرد در روند کار موثر بوده و می تواند مالکیت دارنده خودرو یا فرد مقابل را تایید کند.
برای رسیدگی به دعوای اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه چه مرجعی صلاحیت دارد؟
مرجع صالح برای رسیدگی به دعوای اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه، دادگاه های عمومی یا حقوقی محل وقوع معامله یا محلی است که دارنده خودرو در آنجا زندگی می کند. به عبارت دیگر وقتی دعوای اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه بین افراد مدعی حادث می شود.
فرد خواهان باید با در دست داشتن مدارک لازم به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و نسبت به ثبت شکایت حقوقی اقدام کند تا پس از ثبت شکایت و ثبت نام در سامانه ثنا در جریان روند دادرسی قرار گیرد.
سخن پایانی
نحوه اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه به این شکل است که فرد دارند خودرو یا فرد مدعی باید اسناد و مدارک لازم برای تایید مالکیت را تهیه و به مراجع قانونی ارائه دهد.
خرید خودرو بدون قولنامه و دو شاهد قابل اثبات است به شرطی که شهادت شهود از سوی قاضی رسیدگی کننده پذیرفته شود.
از ادله معتبر برای اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه می توان به مواردی مانند شهادت شهود، اماره ید، قسامه و اقرار اشاره کرد که معتبر بودن این ادله ها یا ارائه به موقع و پذیرش آن ها به وسیله مرجع رسیدگی کننده از عوامل موثر در تایید اعتبار آن ها است.
افراد مدعی در دعوای اثبات مالکیت خودرو بدون قولنامه، برای طرح دعوا باید به دادگاه های عمومی و حقوقی مراجعه کنند تا پس از طی شدن روال اداری و جلسات دادرسی، ادعای مطرح شده تعیین تکلیف گردد.
