با داشتن شماره حساب در صورتی امکان کلاهبرداری وجود دارد که طرف دریافت کننده شماره حساب رمز کارت و جزئیات کارت مثل تاریخ انقضاء، شماره شبا، شماره SVV2 و غیره را نیز در اختیار داشته باشد. به این معنا که بتواند از طریق خدمات بانکداری الکترونیک وارد حساب مورد نظر شده و اقدام به انتقال وجه یا خرید الکترونیک نماید. اما با فعال شدن رمز یکبار مصرف یا پویا در سیستم بانکی امکان کلاهبرداری از طریق در اختیار داشتن شماره حساب و جزئیات کارت به حداقل ممکن رسیده است. چون دارنده این اطلاعات باید به شماره تلفن صاحب حساب که به بانک صادر کننده، به منظور ارسال پیامک معرفی شده است دسترسی داشته باشد. بنابراین برای آنکه بتوان با داشتن شماره حساب کلاهبرداری کرد باید کلاهبردار حتی المقدور به کارت و رمز یکبار مصرف صاحب حساب دسترسی داشته باشد تا بتواند کلاهبرداری کند.
آیا دادن شماره حساب به دیگران خطرناک است؟
دادن شماره حساب به تنهایی به دیگران خطرناک نیست چون شماره حساب در هیچ یک از سامانه های بانکی به عنوان عاملی نگران کننده برای کلاهبرداری شناخته نمی شود. معمولاً همه افراد در سراسر دنیا بدون نگرانی شماره حساب خود را برای نقل و انتقال وجوه در اختیار یکدیگر قرار می دهند.
شماره حساب بانکی معمولاً در بانک های مختلف به صورت اختصاصی برای سپرده گذاری و انجام ترا کنش های مالی یک شخص در نظر گرفته می شود و شخص مورد نظر می تواند برای نقل و انتقال وجوه از شماره حساب خود استفاده کند. منتهی شماره حساب بانکی به تنهایی نمی تواند به افراد کلاهبردار برای دست بردن در حساب دیگران کمک کند.
مگر آنکه فرد کلاهبردار اطلاعات جانبی شماره حساب مثل رمز یا چگونگی ورود به اطلاعات شخصی صاحب حساب برای کلاهبرداری را در اختیار داشته باشد وگرنه شماره حساب به تنهایی نمی تواند ابزاری مطمئن برای دست بردن در اموال و دارایی های شهروندان دیگر باشد.
بنابراین شهروندان می توانند با خیال راحت شماره حساب خود را به شکل عمومی برای نقل و انتقال وجوه در اختیار مخاطبان خود قرار دهند.
در چه مواردی داشتن شماره حساب می تواند برای کلاهبرداری مورد استفاده قرار گیرد؟
هرچند در اختیار داشتن شماره حساب دیگران یا ارائه شماره حساب خود به دیگران در شرایط عادی جرم نیست و این کار یک عمل قانونمند برای نقل و انتقال وجوه بین شهروندان مختلف است.
اما در پاره ای از موارد ممکن است از شماره حساب برای انجام برخی از کارها که از نظر قانون مصداق کلاهبرداری هستند استفاده شود.
از جمله مواردی که فعل یا عمل انجام شده با شماره حساب یا کارت بانکی ممکن است مصداق کلاهبرداری باشد و از آن برای انجام کارهای غیرقانونی استفاده شود می توان به مواردی که در ادامه می آید اشاره کرد.
- دریافت یا واریز وجوهی به حساب در شرایطی که فرد دریافت کننده محقّ آن نیست
- دریافت یا نقل و انتقال وجوه در حساب یا کارت بانکی که توجیه قانونی مشخصی برای آن وجود ندارد
- نقل و انتقال یا واریز وجوهی به حساب که حاصل معاملات غیرقانونی و کالاهای ممنوعه است
- پولشویی یا واریز وجوهی به یک حساب یا کارت بانکی و بلافاصله انتقال و عودت آن به کارت دیگر
- دریافت یا واریز وجوهی به حساب یا کارت بانکی که مبتنی بر تعدیه بدهی، دیون، فروش کالاها و خدمات یا وصول مطالبات قانونی نیست
- دریافت یا واریز وجوه متعدد روزانه به حساب یا کارت بانکی از منابع نامشخص
- انتشار گسترده شماره حساب یا کارت بانکی در فضای مجازی یا شبکه های مختلف اجتماعی
- دریافت و نقل و انتقال وجوه در حساب یا کارت بانکی از سوی افرادی که فرد دریافت کننده فقط از طریق فضای مجازی یا تماس با آنها در ارتباط است
بنابراین داشتن شماره حساب به تنهایی برای نقل و انتقال وجوه معاملات، فروش کالاها و خدمات امر عادی و پذیرفته شده است که در همه جوامع مرسوم می باشد.
اما نوع نقل و انتقالات مالی یا استفاده از شماره حساب در نقل و انتقالات مالی غیرقانونی و پولشویی می تواند عاملی برای تبدیل شدن شماره حساب به ابزاری برای کلاهبرداری و دور زدن قانون باشد.
به این معنا که اگر شخصی به نام خود حساب بانکی باز کرده و شماره حساب، رمز عبور یا ابزارهای نقل و انتقال وجوه مالی را در اختیار دیگران قرار داده باشد.
هرگونه جرم یا کلاهبرداری که با استفاده از حساب مورد نظر در نقل و انتقال پول های نامشروع یا پولشویی اتفاق بیفتد گریبانگیر فرد اجاره دهنده یا واگذار کننده حساب بانکی به دیگران خواهد شد.
◁◁ مطلب پیشنهادی: توقیف حساب بانکی چیست و به چه دلایلی صورت می گیرد؟
داشتن رمز پویا برای ترا کنش های بالای ۱۰۰ هزار تومان
بخشنامه بانک مرکزی داشتن رمز پویا برای ترا کنش های بالای ۱۰۰ هزار تومان را از تاریخ ۱ اسفند ۱۳۹۸ اجباری کرده است.
لذا داشتن شماره حساب و رمز دوم بانکی ثابت برای کلاهبرداری کافی نیست و برای نقل و انتقال وجوه بالای ۱۰۰ هزار تومان باید فرد انتقال دهنده بتواند رمز دوم بانکی پویا یا رمز دوم ۱ بار مصرف صاحب حساب را در اختیار داشته باشد.
معمولا رمز دوم بانکی پویا یا یکبار مصرف برای صاحب حساب در هنگام انتقال از طریق شماره تلفنی که به بانک داده شده است برای او ارسال می شود.
لازم به ذکر است که در این روش رمز پویا یا رمز بانکی یکبار مصرف پس از دریافت، فقط در یک فاصله زمانی مشخص قابل استفاده است و اگر در یک فاصله زمانی کوتاه مورد استفاده قرار نگیرد منقضی شده و دیگر نمی توان از آن استفاده کرد.
بنابراین اجباری شدن استفاده از رمز پویا یا یکبار مصرف با دستور بانک مرکزی در سال ۱۳۹۸ خورشیدی، کلاهبرداری با داشتن شماره حساب دیگران را سخت کرده است و برای نقل و انتقال مبالغ بالایی ۱۰۰ هزار تومان، کاربر علاوه برداشتن شماره حساب بانکی، و جزئیات کارت، باید رمز پویای یا یکبار مصرف را نیز در هنگام انجام ترا کنش از بانکی مربوط دریافت کند تا بتواند انتقال را انجام دهد.
روش های کلاهبرداری با داشتن شماره حساب
انجام کلاهبرداری با داشتن شماره حساب یا کارت بانکی به تنهایی کافی نیست اما اگر فرد صاحب حساب یا کارت بانکی به دلایل مختلف شماره حساب و کارت خود را به دیگران اجاره دهد.
ممکن است فرد اجاره گیرنده حساب یا کارت از شماره حساب دریافت شده برای کلاهبرداری و کارهای غیرقانونی استفاده کند.
همچنین خیلی از اتباع خارجی که بدون مجوز به کشور وارد می شوند از صاحب کار یا افراد آشنای ایرانی می خواهند کارت یا شماره حساب خود را برای انجام ترا کنش های مالی در اختیار آنها قرار دهند.
در این وضعیت، ممکن است تبعه خارجی غیرمجاز از کارت بانکی یا شماره حسابی که در اختیار او قرار داده شده است برای انجام کارهای خلاف استفاده کند و تبعات کار خلاف انجام شده گریبان گیر صاحب حساب و کارت بانکی شود.
از جمله مصادیق کلاهبرداری با داشتن شماره حساب یا کارت بانکی می توان به مواردی که در ادامه می آید اشاره کرد
- خرید طلا و وا سپاری تعهدات مالیاتی
- ثبت نام برای دریافت کالاهایی که قیمت کارخانه با قیمت بازار متفاوت است مثل شرکت ایران خودرو و سایپا
- استفاده از شماره حساب و کارت بانکی جهت پولشویی یا سالم و موجه کردن پول های به دست آمده از راه های خلاف و غیرقانونی
- استفاده از شماره حساب و کارت بانکی جهت کلاهبرداری و نقل و انتقال ارزهای دیجیتال، استفاده از شماره حساب و کارت بانکی جهت گم کردن رد ترا کنش های مالی غیرمجاز و مشکوک
- استفاده از شماره حساب و کارت بانکی جهت خرید کالاهای غیرقانونی و ممنوعه مثل مشروبات الکلی و مواد مخدر
- استفاده از شماره حساب یا کارت بانکی جهت شرکت در قمار بازی و سایت های شرط بندی برای نقل و انتقال وجوه
- استفاده از شماره حساب یا کارت بانکی جهت انجام اعمال تبهکارنه مثل معاملات مواد مخدر یا خرید و فروش اعضای بدن انسان و …
سخن پایانی
آیا با داشتن شماره حساب میتوان کلاهبرداری کرد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که داشتن شماره حساب به تنهایی برای انجام کلاهبرداری کافی نیست و فرد کلاهبردار باید علاوه بر شماره حساب، کد ملی، شماره کارت بانکی، نام و نام خانوادگی و شماره تلفن همراه، صاحب حساب را که برای ارسال رمز پویا به بانک معرفی شده است را نیز در اختیار داشته باشد.
با این وجود اگر فرد صاحب حساب با رضایت شماره حساب، کارت و مجموعه این عوامل را به عنوان اجاره یا دوستانه در اختیار دیگران قرار دهد.
شرایط برای کلاهبرداری با داشتن شماره حساب فراهم می شود و دارنده حساب و کارت بانکی می تواند برای انجام کارهای خلاف از قبیل پولشویی، خرید و فروش مشروبات الکلی و مواد مخدر، قمار و شرط بندی، خرید و فروش اعضای بدن و غیره استفاده کند که در آینده تبعات انجام این کار گریبانگیر صاحب حساب یا کارت بانکی شود.