ازدواج امری بسیار پسندیده بوده، که می تواند دنیایی زیباتر را برای جوانان خلق کند. و به این دلیل این امر همواره توسط ادیان الهی توصیه گردیده است. با وجود تمام جنبه های مثبت ازدواج، گاها پیوند زوج و زوجه به دلایل مختلف از هم گسسته شده و نهایتا به طلاق ختم می شود. در صورتی که زوجین امکان توافق نظر و سازش با یکدیگر را نداشته باشند، طلاق می تواند راه حلی سازنده باشد، تا از بروز نفاق و درگیری های بعدی جلوگیری شود، و آرامش زوجین فراهم گردد. حال جاری شدن صیغه طلاق در دادگاه ها نیز، شرایطی قانونی دارد که می بايست توسط زوج و زوجه رعایت گردد. یکی از شرایط طلاق در قانون کشور ما، دریافت گواهی عدم بارداری می باشد.
مطابق ماده ۳۱قانون حمایت از خانواده، دریافت این گواهی برای طلاق بسیار الزامی بوده و ضرورت دارد. همانطور که می دانید فرزندان ثمره ازدواج و زندگی زوجین بوده و یک هدیه الهی ارزشمند به شمار می روند. حال در هنگام طلاق باید تکلیف حضانت و حقوق قانونی آن ها مثل نفقه رعایت گردد.
به همین دلیل دادگاه از زوجه درخواست می نماید تا با دریافت گواهی عدم بارداری، تکلیف وجود یا عدم وجود جنین را مشخص نماید. چرا که دادگاه موظف می باشد، پس از انجام این آزمایش چنانچه زوجه باردار بود و تکلیف جنین یا فرزندی که قرار است در آینده متولد شود را تعیین نماید. با انجام این آزمایش اگر زن باردار باشد، با توجه به جنسیت فرزند، مسئله حضانت او مطرح می شود.
مطابق قانون اگر جنین دختر باشد از بدو تولد تا هفت سالگی حضانت او با مادر، و از هفت الی نه سالگی پدر عهده دار حضانت دختر خواهد بود. همچنین چنانچه پس از دریافت گواهی عدم بارداری مشخص گردد که فرزند پسر است، طبق نظر قانونگذار، حضانت او از بدو تولد تا دو سالگی با مادر و از دو الی پانزده سالگی با پدر خواهد بود.
پس از اینکه دختر به ۹سالکی و پسر به ۱۵سالگی برسد، هر یک می توانند انتخاب نمایند که مادر حضانت آن ها را به عهده بگیرد، یا تحت حضانت پدر باشند.
گواهی عدم بارداری برای طلاق
گواهی عدم بارداری برای طلاق یا گواهی عدم بارداری در طلاق مدرکی قانونی است که از سوی پزشکی قانونی یا مراکز درمانی معتبر و مورد تایید قوه قضاییه برای زنان در آستانه طلاق صادر می شود.
معمولا این گواهی باید از سوی پزشکی قانونی یا پزشکانی که دارای مهر پزشکی قانونی هستند یا مراکز درمانی که صلاحیت آنها از سوی قوه قضاییه تایید شده است صادر گردد تا از اعتبار لازم برخوردار باشد و قاضی مربوطه بتواند برای صدور حکم طلاق به آن استناد کند.
به طور کلی گواهی عدم بارداری برای طلاق یا گواهی عدم بارداری در طلاق برای تعیین شرایط عده زن جز ملزومات برای صدور حکم طلاق است.
به عبارت دیگر وقتی این گواهی برای زنی که در آستانه طلاق است صادر می شود به نوعی تعیین کننده زمان عده زن است و پس از طلاق و طی شدن عده مشخص شده، زن می تواند دوباره ازدواج کند.
اما اگر پس از انجام آزمایش عدم بارداری، باردار بودن زن ثبت شود شرایط تغییر می کند به این معنا که اگر پس از تایید حامله بودن زن، زوجین بر انجام طلاق اصرار داشته باشند ابتدا باید وضعیت بچه درون شکم زن تعیین تکلیف شود تا زن بتواند طلاق بگیرد.
همچنین اگر زن مطلقه حامله باشد پس از طلاق نمی تواند تا زمان زایمان، دوباره ازدواج کند و از نظر قانون، زمان حامله بودن زن مطلقه در حکم عده او محسوب می شود.
گواهی عدم بارداری در طلاق غیابی
گواهی عدم بارداری در طلاق غیابی مثل انواع دیگر طلاق جز مدارک ضروری برای انجام این کار به حساب می آید و در صورتی که این گواهی پس از مراجعه زن به پزشکی قانونی یا مراکز درمانی مورد تایید قوه قضاییه اخذ و به قاضی رسیدگی کننده ارائه نشود حکم طلاق صادر نمی شود.
به عبارت دیگر در طلاق غیابی مثل انواع دیگر طلاق برای آنکه شرایط عده زن پس از طلاق مشخص شود تا زمانی که این گواهی پس از انجام آزمایش دریافت و به مدارک طلاق الصاق نشود حکم طلاق غیابی صادر نمی شود.
با این اوصاف باید به این نکته توجه داشت که در طلاق غیابی، اگر در یک فاصله زمانی سه ماهه پس از صدور این گواهی و الصاق آن به مدارک پرونده وضعیت طلاق زوجین مشخص نشود.
زوجه دوباره باید جهت دریافت این گواهی اقدام کند چون گواهی ارائه شده پس از گذشت سه ماه اعتبار خود را از دست می دهد و دیگر نمی تواند برای صدور یا اجرای حکم طلاق مورد استناد قرار گیرد.
آیا باردار بودن زن در روند طلق غیابی خللی ایجاد می کند؟
باردار بودن زن در روند طلاق غیابی خللی ایجاد نمی کند به این معنا که پس از اقدام زوجه برای گرفتن گواهی عدم بارداری، اگر حامله بودن او تایید شود این امر به دادگاه رسیدگی کننده اطلاع رسانی می شود.
سپس در ادامه، دادگاه رسیدگی کننده نسبت به تعیین تکلیف کودک داخل شکم زن اقدام کرده و پس از روشن شدن وضعیت کودک داخل شکم زوجه، حکم طلاق صادر می شود.
به عبارت دیگر باردار بودن زن، در روند طلاق غیابی خللی ایجاد نمی کند بلکه قبل از صدور حکم طلاق ابتداء وضعیت کودک داخل شکم زن و حضانت او بعد از تولد مشخص می شود سپس حکم طلاق صادر می گردد تا از مشکلات آینده جلوگیری شود.
گواهی عدم بارداری برای طلاق توافقی
گواهی عدم بارداری برای طلاق توافقی مثل دیگر انواع طلاق جز ملزومات است و تا زمانی که این گواهی اخذ و به مدارک پرونده الصاق نشود حکم طلاق از سوی قاضی رسیدگی کننده صادر نمی شود.
منتهی در طلاق توافقی شرایط برای ارائه مدارک با دیگر انواع طلاق متفاوت است، چون در طلاق توافقی، طرفین بر سر مسائل مختلف با یکدیگر به توافق می رسند، سپس برای انجام طلاق اقدام می کنند.
باید به این نکته توجه داشت که در طلاق توافقی نیز مثل دیگر انواع طلاق باید گواهی عدم بارداری زوج به قاضی یا مرجع رسیدگی کننده به پرونده ارائه شود تا شرایط عده زن مشخص شود به شکلی که اگر زن بعد از طلاق تمایل داشت دوباره ازدواج کند مانعی بر سر راه او ایجاد نشود.
گواهی عدم بارداری از کجا بگیرم؟
گواهی عدم بارداری یکی از مدارکی است که برای صدور حکم طلاق لازم است و بدون ارائه آن حکم طلاق صادر نمی شود.
معمولاً کسانی که قصد طلاق دارند باید قبل از مراجعه به دادگاه یا با دستور دادگاه در زمان مناسب برای انجام آزمایش و گرفتن گواهی عدم بارداری اقدام کنند.
طبق روال معمول زن هایی که به هر شکل قصد جدایی از شوهر خود را دارند باید پس از درخواست انجام آزمایش بارداری به پزشکی قانونی یا مراکز معتبر مورد تایید دادگاه مراجعه کرده و گواهی عدم بارداری را دریافت و به مرجع رسیدگی کننده ارائه دهند.
لازم به ذکر است که در برخی از مجتمع های قضایی بزرگ و پر رفت و آمد برای تسریع در کار ارباب رجوع واحدهایی برای انجام آزمایش بارداری در نظر گرفته شده است.
ویژگی این واحدها آن است که به سرعت و بدون اتلاف وقت، آزمایش عدم بارداری را انجام داده و نتیجه آن را در اختیار شعبه رسیدگی کننده قرار می دهند.
شرایط دریافت گواهی عدم بارداری در طلاق چیست؟
بارداری یا عدم بارداری زوجه هیچ مانعی برای طلاق ایجاد نمی کند. بلکه تنها روند طلاق را مدتی به تعویق می اندازد، تا این مسئله بارداری مورد بررسی دقیق دادگاه قرار گیرد. حال معمولا برای بسیاری از افراد این سوال مطرح است که دریافت این گواهی دقیقا چه شرایطی دارد؟ در پاسخ می بايست بگوییم اخذ گواهی عدم بارداری هیچ شرط و شروط قانونی خاصی ندارد، و همه زوجین مطابق نظر قانون مکلف به دریافت آن هستند. اما برخی موارد نیز وجود دارند، که در خصوص دریافت این گواهی باید به آن ها توجه نمود.
این فاکتور های مهم هنگام دریافت این گواهی را در زیر ذکر نموده ایم:
- چنانچه زوجه و زوجه بر سر بارداری یا عدم وجود جنین توافق نظر داشته باشند، نیاز به انجام این آزمایش نخواهد بود.
- زنی که قرار است تحت انجام این آزمایش قرار گیرد، نباید با کره یا یائسه باشد. چون زنان باکره یا یائسه باردار نمی شوند، و در هنگام طلاق نیاز به دریافت این گواهی نخواهند داشت.
- از دیگر شروط مهم هنگام دریافت گواهی عدم بارداری می توان به درخواست مرد با وجود باکره بود زن اشاره نمود. اگر زن باکره باشد و مرد با این وجود ادعا به باردار بودن او نماید، طبق شرایط قانونی زن بازهم موظف به انجام این آزمایش خواهد بود.
- برای انجام این آزمایش زوج و زوجه باید تمامی مراحل مربوط به طلاق را طی نموده باشند، و سپس در آخرین گام نسبت به اخذ این گواهی اقدام نمایند. البته این یک شرط قانونی نیست، اما موجب می شود که قبل از پایان اعتبار این گواهی طلاق صورت پذیرد.
نحوه و مراحل دریافت گواهی عدم بارداری
دریافت گواهی مربوط به بارداری نیز مراحل خاص خود را دارد. اما بر خلاف تصور عموم اخذ این گواهی هیچ پیچیدگی خاصی نداشته، و در کوتاه ترین مدت زمان صورت می پذیرد.
در درجه اول دادگاه با توجه به صلاحدید خود، از زوجه می خواهد با رجوع به آزمایشگاه در همان مجتمع دادگاه، این گواهی را اخذ نماید. اما گاها در مجتمع دادگاه، آزمایشگاه وجود ندارد. در این صورت دادگاه زوجه را به پزشکی قانونی معرفی می نماید، تا با انجام برخی آزمایشات، موفق به اخذ گواهی عدم بارداری شود.
در حالت سوم نیز گاها دادگاه بنا بر صلاحدید خود، ممکن است زوجه را به آزمایشگاه های دولتی و مطب های پزشکی ذیصلاح و معتبر، برای انجام این آزمایشات معرفی نماید. در هر سه حالت زوجه می تواند این گواهی را در کوتاه ترین مدت زمان دریافت نموده، و سپس مراحل بعدی جاری شدن صیغه طلاق را طی نماید.
آزمایش عدم بارداری برای طلاق چگونه است؟
آزمایش عدم بارداری برای طلاق جز مدارک لازم و ضروری است و بدون ارائه آن حکم طلاق صادر نمی شود. به عبارت دیگر وقتی زن و شوهر به دلایل مختلف و به درخواست هر یک از طرفین یا به صورت توافقی بخواهند از یکدیگر جدا شوند.
در صورتی که مدارک و دلایل ارائه شده از سوی آنها به دادگاه مورد تایید قرار گیرد و شرایط طلاق گرفتن آنها از یکدیگر فراهم باشد.
دادگاه از زن می خواهد که به پزشکی قانونی یا مراکز مورد تایید دادگاه برای گرفتن گواهی عدم بارداری مراجعه نماید و تا زمانیکه این گواهی در اختیار دادگاه رسیدگی کننده قرار نگیرد حکم طلاق برای طرفین صادر نمی شود.
بنابراین گواهی عدم بارداری یکی از ملزومات و مدارک اصلی در انواع طلاق است و تا زمانی که این مدرک به شکل قانونی و معتبر برای ارائه به دادگاه تهیه نشود حکم طلاق برای طرفین صادر نمی گردد.
مدت زمان اعتبار قانونی گواهی عدم بارداری
اخذ گواهی بارداری زن در هنگام طلاق، معمولأ مابین یک الی دو هفته به طول می انجامد. اما این گواهی نیز از دیدگاه قانونی دارای مدت اعتبار مشخصی می باشد. به طور کلی مطابق نظر قانونگذار، گواهی رد احتمال بارداری زوجه، مابین یک الی سه ماه اعتبار دارد.
یعنی زوج و زوجه باید تا این مدت زمان تمامی مراحل طلاق را به انجام رسانده، و صیغه طلاق جاری گردیده باشد. اما گاها دیده می شود که زوج و زوجه پس از گذشت مدت زمان اعتبار گواهی عدم بارداری هم مراحل طلاق خود را طی ننموده، و شرعا و قانونا هنوز زن و شوهر هستند. در این صورت مطابق قانون برای انجام طلاق باید زوجه دوباره اقدام به دریافت این گواهی نماید.
چرا که گواهی قبلی اعتباری ندارد، و عملا نمی تواند بارداری یا عدم وجود جنین را مشخص نماید. به همین دلیل معمولا به زوجین توصیه می شود قبل از اینکه برای دریافت این گواهی اقدام کنند، تمامی بخش ها و مراحل طلاق خود را به اتمام برسانند، تا دیگر با گذشت زمان نیاز به دریافت مجدد گواهی عدم بارداری نباشد.
آیا زن باردار می تواند طلاق بگیرد؟
هرچند از نظر عامه مردم، زن باردار نمی تواند تا زمان زایمان از شوهر خود طلاق بگیرد. اما به لحاظ قانونی این امر میسر است و زن باردار در صورتی که شرایط طلاق از همسر خود را داشته باشد پس از ارائه آزمایش بارداری به دادگاه و تعیین تکلیف بچه درون شکم می تواند از شوهر خود طلاق بگیرد.
بهترین نوع طلاق برای زن باردار به شکلی که بتواند به راحتی و با سرعت از همسر خود جدا شود طلاق توافقی است چون در طلاق توافقی، زوجین حامله بودن زن را پذیرفته و در مورد وضعیت کودک پس از زایمان یا چگونگی نگهداری و حضانت از او به صورت دوستانه توافق می کنند.
اما در غیر از طلاق به صورت توافقی ممکن است حامله بودن زن شرایط را پیچیده کرده و در پاره موارد مسئله طلاق تا زمان زایمان زن مسکوت باقی بماند.
آیا زن باردار پس از طلاق می تواند ازدواج کند؟
زن باردار پس از طلاق تا وضع حمل و به دنیا آمدن فرزند نمی تواند ازدواج کند. به عبارت دیگر بر اساس قوانین اسلامی زن مطلقه تا پایان زمان عده نمی تواند ازدواج کند و پایان عده زن باردار، زمان وضع حمل تعیین شده است.
بنابراین اگر زن مطلقه باردار باشد تا انجام وضع حمل و زایمان، از نظر قانونی حق ازدواج ندارد. به عبارت دیگر گواهی عدم بارداری علاوه بر آنکه ابزاری برای جلوگیری از ادعای زن در آینده محسوب می شود.
مجوزی برای ازدواج زن مطلقه پس از گذشت عده طلاق است چون اگر در این شرایط زن حامله باشد شرایط عده او با وضعیت طبیعی متفاوت است و تا زمان زایمان ادامه پیدا می کند. بنابراین زن مطلقه اگر حامله باشد تا زمان زایمان نمی تواند به صورت رسمی ازدواج کند.