مجازات جعل کارت پایان خدمت

مجازات جعل کارت پایان خدمت و فرار از سربازی در ماده 60 قانون نظام وظیفه به وضوح مشخص شده است به این معنا که پس از رسیدگی به اتهام فرد متهم به جعل کارت پایان خدمت، دادگاه صالحه می‌تواند در صورت اثبات جرم و محکومیت فرد متهم برای او حبس از 1 تا 5 سال درنظر بگیرند. مطابق قانون اساسی همه شهروندان ذکور کشور پس از رسیدن به سن 18 سالگی در صورت عدم داشتن  معافیت پزشکی و قانونی باید به خدمت سربازی اعزام شوند. خیلی از افراد ممکن است به دلایل مختلف برای فرار از خدمت سربازی اقدام به جعل یا استفاده از کارت پایان خدمت جعلی نمایند، قانونگذار برای جلوگیری از این امر، مجازات های سختی برای جاعل و استفاده کننده از کارت پایان خدمت جعلی در نظر گرفته است.‌

جرم جعل کارت پایان خدمت چیست؟

بطور کلی  افراد ذکور بنابر قانون اساسی باید در سن 18 سالگی در صورت عدم داشتن معافیت تحصیلی یا پزشکی به خدمت سربازی اعزام شوند.

اگر در این شرایط افراد مشمول برای انجام کارهای اداری و سازمانی اقدام به جعل کارت پایان خدمت یا تهیه کارت پایان خدمت جعلی نمایند مرتکب عمل مجرمانه شده اند و پس از اثبات جرم به مجازات های که در قانون با توجه به نوع جرم  در نظر گرفته شده است محکوم می شوند.

به بیان دیگر هرگاه فرد یا افراد جاعل به قصد فریب یا ضرر رساندن به دیگران بخواهند دروغ را به جای حقیقت قرار دهند عنصر معنوی جرم که شامل قصد و نیت فرد مجرم می شود محقق شده  و ساختن گواهی جعلی پزشکی یا تصدیق نامه جعلی پزشکی که فرد برای گرفتن معافیت پزشکی به سازمان نظام وظیفه ارائه می دهد در چهارچوب عنصر مادی جرم قرار می گیرد و به بیان ساده باعث محقق شدن عنصر مادی جرم می‌شود.

بر این اساس قانونگذار در ماده 538 قانون مدنی به وضوح اعلام می‌کند که هر کس به صورت شخصی یا توسط فرد دیگری برای معافیت خود یا افراد دیگر از خدمت دولت یا نظام وظیفه اقدام به ارائه گواهی پزشکی با نام پزشک کند به حبس از شش ماه تا یک سال یا  جزای نقدی 3 تا 6 میلیون ریال محکوم می‌شود.

هر چند در سال های اخیر برای جلوگیری از جعل کارت های پایان خدمت، کارت ها به شکل الکترونیکی صادر می‌شود و این کار تا حد زیادی از وقوع جرم جعل کارت پایان خدمت جلوگیری کرده است.

با این وجود هنوز افراد جاعلی هستند که اقدام به شبیه سازی این کارت های الکترونیکی برای فریب دیگران می‌کنند. البته باید توجه داشت که کارت‌های جعلی هیچگونه وجه قانونی ندارد چون برای آن ها هیچ گونه اطلاعات ثبت شده ای در سیستم وجود ندارد و به راحتی جعلی بودن آنها مشخص می شود.

مصادیق تحقق جرم جعل کارت پایان خدمت چیست؟

مصادیق تحقیق جرم جعل کارت پایان خدمت ممکن است با توجه به شرایط متفاوت باشد، مثلاً هرگاه شخصی برای انجام کارهای اداری و گرفتن اجازه قانونی مهاجرت از کشور به این کارت نیاز داشته باشد یعنی به دلیل عدم انجام خدمت سربازی کارت پایان خدمت نداشته باشد در این شرایط ممکن است به صورت غیر قانونی برای گرفتن کارت پایان خدمت جعلی اقدام کند.

معمولا فرد خواهان کارت جعلی پایان خدمت به اشخاص جاعل برای گرفتن کارت پایان خدمت جعلی مراجعه کرده و از آنها تقاضای درست کردن کارت جعلی پایان خدمت می‌کند در این شرایط  هم فردی که اقدام به درست کردن کارت جعلی پایان خدمت در قبال دریافت وجهی کرده باشد مجرم است و هم شخصی که کارت جعلی پایان خدمت را برای بهره مند شدن از خدمات آن دریافت کرده است نیز مجرم محسوب می شود.

به طور کلی درست کردن کارت جعلی پایان خدمت و ارائه آن به سازمانها و ادارات دولتی برای فریب دیگران کاری غیرقانونی و مجرمان است.

همچنین افرادی که به هر دلیلی سربازی خود را نیمه کاره رها کرده و برای انجام کارهای اداری اقدام به  ساخت یا تهیه کارت پایان خدمت جعلی نماید مجرم هستند و مستحق مجازات جرم جعل کارت پایان خدمت می‌باشند.

باید به این نکته توجه داشت فردی که خدمت سربازی خود را به هر دلیل نیمه کاره رها کرده و به محل خدمت خود باز نگشته است اگر اقدام به تهیه کارت جعلی پایان خدمت برای انجام کارهای اداری و سازمانی نمایند علاوه بر آنکه مرتکب جرم فرار از سربازی شده است به مجازات جعل کارت پایان خدمت هم محکوم شده و دو نوع مجازات برای او در نظر گرفته می شود.

کارت جعلی پایان خدمت چه کاربردی دارد؟

کارت جعلی پایان خدمت در گذشته و قبل از صدور کارت های الکترونیک پایان خدمت برای انجام کارهای اداری و سازمانی می توانست موثر باشد، اما امروزه با توجه به صدور کارتهای الکترونیک پایان خدمت میزان کارایی کارت های جعلی تا حدود زیادی کاهش پیدا کرده است.

چون کارت های جعلی پایان خدمت که به صورت یکسان سازی با کارت های الکترونیکی ساخته شده می شوند پس از ارائه به سازمان ها و ادارات دولتی در صورت استعلام در یک بازه زمانی کوتاه جعلی بودن آنها آشکار شده و اعتبار خود را از دست می دهند.

امروزه  کارت‌های جعلی پایان خدمت فقط برای  ارائه به شرکت ها یا کارخانه هایی خصوصی می تواند مفید باشد که یکی از شروط استخدام آنها ارائه کارت پایان خدمت برای شهروندان ذکور باشد.

البته باید توجه داشت که اگر درخواست کارت پایان خدمت از اشخاص مختلف فقط برای تکمیل استخدام و پرونده کاری باشد و جزئیات این کارت یا کپی آن صرفاً در پرونده فرد مورد نظر نگهداری شود می‌تواند برای فردی که اقدام به تهیه کارت پایان خدمت جعلی کرده است مفید باشد.

اما اگر مسئولین شرکت ها یا کارخانه جات خصوصی که به آن ها کارت جعلی پایان خدمت داده شده است بخواهند از اعتبار کارت پایان خدمت ارغیه شده مطمئن شوند می‌توانند در یک فاصله زمانی کوتاه نسبت به استعلام آن  از سازمان نظام وظیفه  برای اطمینان از جعلی یا اصلی بودن آن اقدام کرده و نتیجه آن را دریافت نمایند.

در این شرایط اگر جعلی بودن کارت محرز شود این امر هم از سوی سازمان نظام وظیفه پیگیری می‌شود و هم مسئولین شرکت ها و کارخانجات دولتی می توانند بر علیه فرد ارائه دهنده کارت جعلی پایان خدمت شکایت تنظیم کرده و او را مورد پیگرد قانونی قرار دهند.

در این شرایط اگر متهم هم کارت را جلب کرده باشد و هم از آن بهره مند شده باشد به مجازات هریک از این جرایم با توجه به شرایط محکوم می شود.

مجازات جعل کارت پایان خدمت چقدر و چگونه است؟

در قوانین جاری کشور، جعل کارت پایان خدمت  در چارچوب یکی از شیوه های جعل اسناد و مدارک قرار می گیرد‌ و مجازات هایی که برای این جرم در نظر گرفته شده است ممکن است با توجه به شرایط متفاوت باشد.

از جمله در ماده 538 قانون مجازات اسلامی در خصوص جعل مدارک مربوط به پزشک معتمد نظام وظیفه و گرفتن معافیت از طریق آن مطرح می شود.

بر اساس این ماده اگر شخصی برای خودش مرتکب جعل اسناد پزشکی برای ارائه به مراکز نظام وظیفه شود در صورت اثبات جرم به حبس از شش ماه تا یک سال و پرداخت جزای نقدی محکوم می شود.

همچنین اگر پزشک برخلاف واقعیت برای معافیت فرد تصدیق نامه معافیت پزشکی صادر کند بر اساس ماده 539  قانون مجازات اسلامی به مجازات حبس از 6 ماه تا 2 سال همراه با پرداخت جزای نقدی محکوم می گردد.

مواردی که گفته شد مربوط به جعل گواهی پزشکی برای گرفتن معافیت است. اگر جرم  صدورکارت پایان خدمت جعلی برای فردی محقق شود که کارمند سازمان نظام وظیفه است با مرتکبین این جرم بر اساس قانون سازمانی نظام وظیفه برخورد می شود.

بر اساس ماده 60 قانون مجازات اسلامی اگر فردی با جعل کارت پایان خدمت یا کارت معافیت پزشکی از رفتن به خدمت سربازی خودداری نماید و در دادگاه صالحه اتهام فرد مورد نظر به اثبات برسد ممکن است با توجه به شرایط فرد و مقررات جاری به حبس از 1  تا 5 سال و پرداخت جزای نقدی محکوم گردد. همچنین اگر کارمندان حوزه نظام وظیفه برای فردی که دوران سربازی خود را به اتمام نرسانده است اقدام به صدور کارت پایان خدمت نمایند در صورت اثبات این امر، با فرد متهم مطابق قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح برخورد می شود.

در ماده 79 قانون مجازات اسلامی آمده است که اگر فرد نظامی برخلاف مقررات باعث معافیت یا اعزام به خدمت مشمولین شود یا از ذکر نام فرد مشمول در فهرست مشمولان خودداری کند یا برای صدور تصدیق نامه خلاف واقعیت عمل نماید مجرم است و اگر در قوانین سازمانی برای او مجازات شدیدتری لحاظ نشده باشد به همان مجازات معمول محکوم‌ می گردد.

در غیر اینصورت طبق روال جاری با توجه به میزان مجرمیت به حبس از 1  تا 5  سال و پرداخت جزای نقدی محکوم می گردد.

سخن پایانی

مطابق قانون اساسی همه شهروندان ذکور کشور پس از رسیدن به سن 18سالگی در صورت عدم استفاده از معافیت تحصیلی یا پزشکی باید برای گذراندن خدمت سربازی به مراکز نظام وظیفه خود را معرفی نمایند در غیر این صورت سرباز فراری محسوب شده و نمی توانند از خدمات اداری و سازمانی کارت پایان خدمت استفاده نمایند.

در این شرایط اگر فردی بدون رفتن به خدمت سربازی برای استفاده از خدمات اداری و سازمانی اقدام به جعل کارت پایان خدمت نمایند مجرم شناخته شده و در صورت اثبات جرم به مجازات محکوم می شود.

همچنین کسانی که با دریافت پول از دیگران اقدام به درست کردن کارت پایان خدمت جعلی نمایند در صورت اثبات جرم، مجازات های سختی در نظر گرفته شده است.

بر اساس ماده 60 قانون نظام وظیفه، فرد یا افرادی که شخصاً اقدام به جعل کارت پایان خدمت نمایند یا جعل این کارت را به افراد حرفه‌ای محول کنند. طبق روال جاری فرد جاعل و فرد سفارش دهنده در صورت اثبات جرم با توجه به میزان مجرمیت به حبس از یک تا پنج سال و پرداخت جزای نقدی محکوم می شوند.