صلح نامه ملک به قرارداد و سندی گفته می شود که در آن یک شخص به طور بلا عوض و بدون دریافت وجه، مالکیت همه یا قسمتی از یک ملک را به شخص دیگر انتقال می دهد. انواع صلح نامه ملک بر اساس نوع و شرایط انتقال ملک به دو دسته کلی، صلحنامه ملک معوض یا غیر معوض تقسیم می شود. در صلح نامه معوض فرد واگذار کننده یا مصالح در عوض انتقال ملک، پول یا کالای مشخصی را دریافت می کند.
اما در صلح نامه ملک غیر معوض، مصالح یا انتقال دهنده در عوض انتقال ملک هیچگونه عوضی را از متصالح یا دریافت کننده مال و ملک دریافت نمی کند. علاوه بر این، انواع دیگری از صلح نامه ملک نیز وجود دارد که با نام صلح نامه صلح عمری، صلح رقیبی، صلح نامه سکنی شناخته می شود. در صلح نامه عمری، فرد مالک در عین انتقال دادن ملک خود به دیگران، استفاده از منافع ملک را تا زمان زنده بودن برای خود محفوظ نگاه می دارد. در صلح نامه رقیبی نیز استفاده از یک ملک برای مدت معینی از سوی مالک به غیر واگذار می شود. اما در صلح نامه سکنی ، مالک حق سکونت در ملک خود را برای مدت معینی به افراد دیگر واگذار می کند.
◁◁ مطلب پیشنهادی: وکالت بلاعزل در فروش ملک
صلح نامه ملکی چیست؟
صلح نامه ملکی به قرارداد یا سندی گفته می شود که در آن یک شخص به عنوان مصالح به طور بلا عوض و بدون دریافت هیچ وجهی، مالکیت همه یا قسمتی از ملک خود را به شخص دیگر یا متصالح واگذار می کند.
برای آنکه صلح نامه ملکی از اعتبار قانونی لازم برخوردار باشد می بایست در قالب یک قرارداد رسمی تنظیم و به امضا و تایید طرفین قرارداد و دو شاهد معتبر برسد.
صلح نامه ملکی در شرایط خاص می تواند جایگزین مناسبی برای مبایعه نامه باشد که از کاربردهای آن می توان به مواردی مثل حل و فصل اختلافات ملکی، بخشش ملک، انتقال مالکیت به ورثه و غیره اشاره کرد.
به عبارت دیگر صلح نامه ملکی قراردادی معتبر است که از آن می توان برای حل و فصل اختلافات ملکی بین دو یا چند نفر، بخشش همه یا قسمتی از یک ملک به شخص دیگر با شرایط معین و انتقال مالکیت ملک به ورثه بدون نیاز به طی کردن مراحل قانونی انحصار وراثت استفاده کرد.
از مزایای صلحنامه می توان به مواردی مانند انتقال سریع مالکیت در مقایسه با مبایعه نامه یا قراردادهای دیگر، کاهش قابل توجه هزینه های نقل و انتقال ملک، معاف شدن از پرداخت مالیات نقل و انتقال ملک در پاره ای از موارد و غیر اشاره کرد.
مشورت با وکیل متخصص قبل از تنظیم صلحنامه، شفاف و دقیق بودن توافقات و تنظیم صلحنامه در دفاتر اسناد رسمی از نکاتی است که رعایت آنها می تواند باعث افزایش اعتبار این نوع قرارداد شود.
◁◁ مطلب پیشنهادی: آیا با صلح عمری سند منتقل میشود؟
انواع صلح نامه
انواع صلح نامه بر اساس شرایط و دلایل تنظیم یا کاربرد آنها به چند دسته تقسیم می شود. به طور کلی صلح نامه دو کارکرد کلی دارد، کارکرد اولیه و اصلی آن ایجاد سازش و حل اختلاف بین طرفین قرارداد است و کارکرد دیگر آن، جایگزینی به جای انواع قراردادهای قرض، خرید و فروش، هدیه و غیره است که در قانون شرایط تنظیم و اعتبار هر یک از این قرارداد ها به روشنی تعیین و مشخص شده است.
اما صلح نامه از نظر هدف و کارکرد سه نوع مختلف و کلی دارد که عبارتند از صلح عمری، صلح سکنی و صلح رقیبی. در صلح نامه عمری، مالکیت املاک و دارایی های فرد مالک پس از تنظیم صلح نامه با این شرط به غیر و افراد دیگر منتقل می شود که فرد مالک بتواند تا زمان زنده بودن از منافع آن استفاده کند.
در صلح سکنی نیز شخص مالک با تنظیم قرارداد صلحنامه سکونت در ملک خود را برای مدت معینی به اشخاص دیگر واگذار می کند و در صلح رقیبی یک شخص با تنظیم قرارداد صلح نامه حق استفاده از یک مال مشخص را برای مدت معین به فرد دیگر یا غیر واگذار می کند.
میتوان از صلح نامه به جای قرارداد استفاده کرد؟
صلح نامه اگر به شکل اصولی و درست تنظیم شود و اعتبار آن به وسیله دو شاهد معتبر تایید گردد می تواند به عنوان سند یا جایگزین قرارداد مورد استفاده قرار گیرد. انعقاد صلح نامه ملک در معاملات املاک به جای قراردادهای دیگر کاربرد وسیعی دارد.
دلیل این امر هم مسائلی مثل سرعت در فرایند انتقال، کاهش هزینه های نقل و انتقال یا در پاره ای از موارد معاف شدن از مالیات نقل و انتقال است که انعقاد این گونه قرارداد یا سند را برای طرفین معامله جذاب می کند.
به عبارت دیگر صلح نامه ملک اگر به شکل درست و اصولی تنظیم شود می تواند در معاملات مختلف جایگزین مناسبی برای قراردادهای دیگر خرید و فروش یا اجاره باشد و نیاز طرفین برای داشتن قرارداد معتبر را مرتفع نمایند.
به عبارت ساده هرچند هدف از عقد صلح نامه ملکی و غیره ایجاد سازش و رفع اختلاف بین افراد در موضوعات مختلف است.
اما لزوماً مطرح بودن یک دعوای ملکی و غیره دلیل تنظیم و انعقاد این گونه قرارداد ها نیست و شهروندان می توانند از آن برای انجام فعالیت های دیگر نیز استفاده نمایند.
در حقیقت صلحنامه نوعی قرارداد است که با استفاده از آن طرفین می توانند مالکیت اموال خود را بدون محدودیت های قرارداد بیع به یکدیگر منتقل نمایند و نیاز به رعایت شروط خاصی برای کامل شدن عملیات انتقال مالکیت نیست.
منتهی باید به این نکته توجه داشت که قراردادی که به شکل صلح نامه منعقد می شود در شرایط و محدوده ضوابط صلح نامه اعتبار دارد و نمی توان شرایط قراردادهای دیگر را برای آن لحاظ نمود.
در صورت تمایل به دریافت مشاوره تلفنی از وکیل ملکی در تهران با شماره ۰۹۱۲۳۵۷۶۰۳۷ تماس حاصل فرمایید، با مشورت و راهنمایی وکیل زودتر به نتیجه خواهید رسید.
سخن پایان
انواع صلح نامه ملک از نظر موضوع و کارکرد به دو قسمت شامل صلح نامه سازش و توافق یا به عنوان جایگزین قراردادهای دیگر تقسیم می شود.
به عبارت دیگر وقتی صلح نامه برای برطرف کردن مشکلات فی مابین و ایجاد صلح و سازش بین طرفین دعوا منعقد شود کارکرد مصالحه دارد اما اگر از این نوع قرارداد برای خرید و فروش، قرض، هدیه و غیره استفاده شود به عنوان جایگزین قراردادهای دیگر کاربرد پیدا می کند.
صلح نامه ملکی، قراردادی است که برای برطرف کردن مشکلات ملکی و سازش بین طرفین منعقد می شود. از انواع صلح نامه می توان به مواردی مانند صلح نامه عمری، سکنی و رقیبی اشاره کرد که هر کدام کارکرد خاص خود را دارند.
لازم به ذکر است که اگر اصول و شرایط تنظیم صلح نامه به شکل درست و قانونمند رعایت شود میتوان از صلح نامه به جای قرارداد نیز استفاده کرد.
