شکایت از چک ثبت نشده امکان پذیر است و دارنده چک پس از ثبت نام در سامانه ثنا و احراز هویت می تواند دادخواست مطالبه وجه سند عادی را تهیه و در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت کند. در این گونه شکایات مالی، پرونده با توجه به مبلغ چک به شورای حل اختلاف یا دادگاه ارجاع داده شده، سپس مدارک ارائه شده بررسی و احراز صحت می گردد. در نهایت اگر مدارک ارائه شده صاحب حق بودن شاکی را اثبات کند حکم پرداخت وجه مورد نظر صادر می شود. در این وضعیت، پس از ابلاغ حکم به صادر کننده چک، اگر او در پرداخت وجه چک صادر شده کوتاهی و اهمال کند حکم صادر شده از طریق واحد اجرای احکام قابل پیگیری بوده و فرد شاکی برای انجام این کار باید به اجرای احکام شعبه مربوطه مراجعه کند.
مراحل شکایت از چک ثبت نشده
مراحل شکایت از چک ثبت نشده از ثبت نام و احراز هویت در سامانه ثنا آغاز می شود. به این معنا که فرد دارنده چک باید ابتدا به سامانه ثنا مراجعه کرده و در آنجا ثبت نام کند.
سپس با در دست داشتن مدارک لازم مثل اصل چک ثبت نشده، گواهی عدم پرداخت بانکی، قرارداد و غیره برای تنظیم و ثبت دادخواست به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کند. پس از تنظیم و ثبت دادخواست شکایت از چک ثبت نشده پرونده برای رسیدگی به مرجع قضایی صالح ارسال می شود.
لازم به ذکر است که مبلغ چک در تعیین مرجع قضایی صالح برای رسیدگی موثر است یعنی اگر مبلغ چک کمتر از ۲۰ میلیون تومان باشد پرونده برای رسیدگی و تصمیم گیری به شورای حل اختلاف ارسال می شود و اگر مبلغ چک ثبت نشده بیشتر از ۲۰ میلیون تومان باشد پرونده برای رسیدگی به شعب مختلف دادگاه حقوقی ارسال می شود.
پس از دریافت پرونده از سوی مرجع قضای صالح برای رسیدگی، پرونده بررسی شده و وقت رسیدگی و تشکیل جلسه تعیین و به طرفین پرونده ابلاغ می شود.
در نهایت پس از حضور طرفین پرونده در شکایت از چک ثبت نشده در صورت احراز صحت اسناد و ادعای شاکی، حکم پرداخت وجه چک صادر و به محکوم علیه ابلاغ می شود.
در این وضعیت اگر محکوم علیه نسبت به پرداخت مبلغ چک در موعد مشخص شده اقدام نکند فرد شاکی می تواند با مراجعه به واحد اجرای احکام شعبه رسیدگی کننده اقدام به اجرای حکم صادر شده کند.
اگر چک صیادی در سامانه صیاد ثبت نشود دارنده چک، چگونه می تواند وجه آن را از صادر کننده چک مطالبه کند؟
اگر چک صیادی در سامانه صیاد به هر دلیل ثبت نشود امکان نقد کردن آن وجود ندارد و دارنده چک نمی تواند وجه چک را با مراجعه به بانک دریافت کند.
وقتی امکان نقد کردن چک صیادی ثبت نشده از طریق بانک وجود نداشته باشد چک مورد نظر قابل برگشت زدن در بانک نیست تا دارنده آن بتواند گواهی عدم پرداخت چک را برای تنظیم شکایت از بانک دریافت کند.
در این وضعیت دارنده چک ثبت نشده باید با در دست داشتن مدارک لازم به مراکز قضایی یا دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و نقد شدن چک صیادی ثبت نشده را به عنوان یک سند عادی مدنی در دادگاه ها پیگیری کند.
هزینه دادرسی برای شکایت از چک ثبت نشده چقدر است؟
هزینه دادرسی برای شکایت از چک ثبت نشده در سامانه صیاد و مطالبه آن با توجه به شرایط ممکن است متفاوت باشد.
به این معنا که اگر مبلغ چک ثبت نشده کمتر از ۲۰ میلیون تومان باشد دو و نیم درصد از کل مبلغ چک ثبت نشده باید به عنوان هزینه دادرسی به حساب مراجع قضایی واریز شود.
اما اگر مبلغ چک ثبت نشده بیشتر از ۲۰ میلیون تومان باشد سه و نیم درصد از کل مبلغ چک در مرحله بدوی باید به حساب مراجع قضایی واریز شود.
همچنین اگر پس از صدور رای بدوی طرفین دعوا به رای صادر شده اعتراض کنند و پرونده به دادگاه تجدید نظر برود هزینه دادرسی برای چک ثبت نشده به چهار و نیم درصد از کل مبلغ چک ثبت نشده می رسد.
لازم به ذکر است که علاوه بر این هزینه ها در صورتی که پس از صدور رای محکوم علیه نسبت به پرداخت مبلغ چک ثبت نشده اقدام نکند و کار پرونده به اجرای احکام برسد نیم درصد از مبلغ کل چک نیز باید بابت هزینه اجرای احکام از سوی محکوم به پرداخت شود.
علاوه بر این مبالغ ،هزینه های تنظیم و ثبت شکایت در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی نیز که بین ۲۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان است به هزینه های کلی دادرسی چک ثبت نشده اضافه می شود.
همچنین اگر دارنده چک ثبت نشده پرونده خود را برای پیگیری به وکیل واگذار کند هزینه حق الوکاله نیز به هزینه های دادرسی اضافه می شود.
آیا امکان تنظیم و ثبت شکایت کیفری برای چک ثبت نشده وجود دارد؟
معمولاً بانک ها بر اساس قانون از پرداخت وجه چک ثبت نشده در سامانه صیاد خودداری می کنند. بنابراین برای این نوع چک در بانک برگشت زده نشده و گواهی عدم پرداخت ثبت نمی شود.
لذا وجاهت قانونی لازم برای مطالبه این نوع چک از طریق مراجع قضایی وجود ندارد و دارنده چک برای پیگیری چک و نقد کردن مبلغ آن باید برای شکایت، به عنوان یک سند عادی مدنی به مراکز قضایی مراجعه کند.
بنابراین امکان شکایت کیفری برای چک ثبت نشده وجود ندارد اما صاحب و دارنده چک اگر بتواند با ارائه مدارک لازم اثبات کند که چک ثبت نشده با سوء نیت و به قصد فریب صادر شده است امکان تنظیم و ثبت شکایت کیفری برای آن وجود دارد.
رسیدگی به پرونده چک ثبت نشده چقدر زمان می برد؟
زمان رسیدگی به پرونده چک ثبت نشده با توجه به شرایط ممکن است متفاوت باشد. به این معنا که پیچیدگی پرونده، حجم کار شعبه رسیدگی کننده و اقدامات طرفین دعوا ممکن است به صورت خودکار، طولانی شدن زمان رسیدگی به پرونده شکایت از چک ثبت نشده را در پی داشته باشد.
به طور کلی زمان لازم برای رسیدگی به پرونده شکایت از چک ثبت نشده با توجه به شرایط و پیچیدگی پرونده ممکن است از چند ماه تا چند سال در نوسان باشد.
بنابراین بهترین روش برای جلوگیری از پیچیده شدن شرایط نقد شدن چک ثبت نشده مراجعه به صادر کننده چک و مجاب کردن او برای ثبت کردن چک در سامانه صیاد است.
چون پروسه قضاییه پیگیری پرونده چک ثبت نشده علاوه بر شاکی و خواهان، خوانده را نیز وارد این پروسه کرده و باعث اتلاف وقت و هزینه طرفین می شود.
برای شکایت از چک ثبت نشده چه مدارکی لازم است؟
برای شکایت از چک ثبت نشده باید مدارکی ارائه شود که از آن جمله می توان به مواردی مثل اوراق هویتی دارنده چک، اصل چک ثبت نشده، ثبت نام در سامانه ثنا، گواهی بانکی عدم ثبت چک در سامانه ثنا، ارائه وکالت نامه در صورت داشتن وکیل، تکمیل فرم دادخواست شکایت در دفاتر خدمات قضایی اشاره کرد.
به عبارت دیگر دارنده چک ثبت نشده در صورتی که نتواند چک خود را به صورت عادی نقد کند و پس از مراجعه به صادر کننده چک، فرد مورد نظر از ثبت چک در سامانه صیاد خودداری کند.
دارنده چک ثبت نشده باید با در دست داشتن مدارک لازم برای شکایت به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کند تا شعبه رسیدگی کننده به دعوای مطرح شده مشخص شده و پرونده برای رسیدگی به آنجا ارسال شود.
معمولاً به پرونده های چک ثبت نشده زیر ۲۰ میلیون تومان در شورای حل اختلاف و بیشتر از ۲۰ میلیون تومان، در شعب مختلف دادگاه های حقوقی رسیدگی می شود.
سخن پایانی
شکایت از چک ثبت نشده زمانی مطرح می شود که صادر کننده چک، چک مورد نظر را در سامانه صیاد ثبت نکند. در این وضعیت وقتی دارنده چک برای نقد کردن آن به بانک مورد نظر مراجعه می کند.
بانک به دلیل عدم ثبت چک در سامانه صیاد از نقد کردن آن خودداری کرده و گواهی عدم ثبت چک در سامانه صیاد را به دارنده چک ارائه می دهد.
در این وضعیت دارنده چک ثبت نشده در سامانه صیاد برای نقد کردن چک خود باید با در دست داشتن مدارک لازم مثل اوراق هویتی، اصل چک ثبت نشده در سامانه صیاد، گواهی و رمز ثبت نام در سامانه ثنا، وکالت نامه وکیل در صورت داشتن وکیل برای تنظیم و ثبت شکایت به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کند.