پس گرفتن ملک از مادر زمانی ممکن است که ملک با ایجاب، قبول و قبض به مادر بخشیده نشده و عوضی در قبال بخشیدن ملک از طرف مادر به فرد بخشنده داده نشده باشد. همچنین اگر ملک با سند رسمی به مادر بخشیده شده باشد و شروط و بندهایی در سند برای فسخ و باطل کردن آن در صورت لزوم لحاظ شده باشد فرد بخشنده ملک می تواند با استفاده از شروط درج شده در قرارداد هر زمان که بخواهد سند رسمی یا قرارداد غیر رسمی را باطل کرده و ملک را از مادر پس بگیرد. لازم به ذکر است که برای پس گرفتن ملک از مادر باید حتی‌المقدور مستندات قانونی لازم مثل قرارداد اولیه خرید، شماره و مشخصات چک های ارائه شده برای خرید، صورت مالی یا استعلام نقل و انتقالات مالی برای این کار و غیر موجود باشد تا فرزند بتواند ملک انتقال داده شده را پس گیرد.
چطور ملکی را که چند سال پیش بنام مادرم زده ام را پس بگیرم؟
اگر در قرارداد یا سندی که برای انتقال ملک به مادر تنظیم می شود شروط یا بندی برای فسخ قرارداد لحاظ گردد. فرزند می تواند با استناد به شروط یا بند های موجود در قرارداد و سند اقدام به فسخ قرارداد کرده و سند را باطل نماید.
در این وضعیت امکان پس گرفتن ملکی که چند سال پیش بنام مادرم زده شده است وجود خواهد داشت اما اگر سند به شکل رسمی و قانونی تنظیم و به نام مادر منتقل شده و شروطی در آن برای فسخ قرارداد لحاظ نشده باشد فقط در صورت رضایت مادر و گذشت از حق خود این امر میسر است در غیر این صورت امکان پس گرفتن ملک یا مال واگذار شده به مادر وجود ندارد.
بنابراین کسانی که قصد بخشش ملک یا دارایی خود را به فامیل یا غریبه دارند و ممکن است در آینده از کرده خود به دلایل مختلف پشیمان شوند بهتر است شرط و بندهایی در قرارداد فی مابین لحاظ نمایند که در آینده با استناد به شروط درج شده در قرارداد بتوانند اقدام به فسخ و باطل کردن قرارداد نمایند.
◁◁ مطلب پیشنهادی: پس گرفتن ملک از فرزند
مستندات قانونی؛ پس گرفتن مال هبه شده به مادر
مستندات قانونی، پس گرفتن مال هبه شده به مادر می تواند با توجه به شرایط و نوع خرید ملک متفاوت باشد. اما به طور کلی مستند اتی مانند قرارداد یا رونوشت برابر اصل قرارداد اولیه خرید، شماره و مشخصات چک یا اسناد نقل و انتقالات بانکی برای خرید اولیه ملک قبل از انتقال به مادر ، وجود شروط یا بندهایی در قرارداد فی مابین برای فسخ و باطل کردن قرارداد و غیره اشاره کرد که می توانند برای پس گرفتن مال هبه شده به مادر در مراجع قانونی موثر باشند.
به عبارت دیگر قرارداد انتقال مال به مادر به صورت هبه باید طوری تنظیم شود که اولا طرفین با رضایت عقد هبه را غیر قابل رجوع نکنند و همچنین قرارداد فی مابین مشمول موارد درج شده در ماده ۸۰۳ قانون مدنی نشود چون اگر مشمول این موارد باشد، قرارداد، غیر قابل رجوع شده و امکان پس گرفتن مال واگذار شده به کمترین حد ممکن می رسد.
از جمله موارد ماده ۸۰۳ قانون مدنی در مورد عقد هبه که مانع از رجوع به مال بخشیده شده می گردد. می توان به مواردی مانند متهب یا دریافت کننده هبه پدر، مادر یا اولاد واهب باشد، هبه معوض باشد و عوض آن به وسیله متهب یا دریافت کننده هبه پرداخت شده باشد، در عین موهوبه تغییری ایجاد شده باشد، عین موهوبه از مالکیت متهب خارج شود یا متعلق به حق غیر واقع گردد خواه قهرا یا با میل مثل اینکه عین موهوبه به رهن و اجاره داده شود.
بنابراین بهتر است قبل از هبه مال و دارایی به مادر یا افراد دیگر، شرایط واگذاری ارزیابی چ سنجیده شود و راهکارهایی لازم برای پشیمانی و احیانا فسخ قرارداد در نظر گرفته شود.
مشاوره با وکیل ملکی با تجربه که از تجربه لازم در زمینه پرونده های هبه برخوردار هستند می تواند بهترین راهکار برای عبور از چالش های پیش روی فرد هبه کننده باشد.
◁◁ مطلب پیشنهادی: پس گرفتن خانه بعد از طلاق
سخن پایانی
پس گرفتن ملک از مادر، اگر واگذاری به شکل هبه باشد بر اساس بندهای قانون مدنی نا ممکن است یعنی اگر ملک از طرف واهب که فرزند باشد به مادر به عنوان متهب واگذار شده باشد و مشمول شرایط و موارد درج شده در ماده ۸۰۳ قانون مدنی گردد امکان رجوع و پس گرفتن آن مال یا ملک وجود ندارد.
مگر آنکه ملک به قبض و تصرف مادر در نیامده باشد یا اگر انتقال ملک به مادر به صورت رسمی و قانونی انجام شده باشد شروط و بندهایی برای فسخ قرارداد در آن لحاظ شده باشد در غیر این صورت امکان پس گرفتن ملک از مادر وجود ندارد و نمی توان ملکی را که چند سال پیش سند آن به نام مادر منتقل شده پس گرفت و سند را باطل نمود.
البته باید به این نکته توجه داشت که عدم شمول موارد درج شده در ماده ۸۰۳ قانون مدنی در قرارداد واگذاری ملک به مادر برای پس گرفتن آن کافی نیست و باید مستندات قانونی لازم مثل سند و قرارداد اولیه خرید ملک، شماره و مشخصات چک های پرداختی یا استعلامات نقل و انتقالات بانکی برای خرید ملک مورد نظر وجود داشته باشد.
