مهر و موم ترکه قبل از انحصار وراثت برای حفظ اموال متوفی از دستبرد و تصرفات غیر مجاز به وسیله وراث و افراد ذینفع انجام می شود. معمولاً مهر و موم ترکه متوفی به وسیله وراث به این دلیل انجام می شود که آنها اطمینان داشته باشند اموال متوفی تا زمان انحصار وراثت و تقسیم بین وراث از دست اندازی بقیه وراث یا تخلف و دست اندازی غیرقانونی افراد دیگر مصون می ماند لازم به ذکر است که مهروموم اموال متوفی فقط به وسیله وراث انجام نمی شود و افراد ذینفع یا طلبکار نیز می‌توانند با در دست داشتن مدارک لازم برای باز پس گیری طلب خود این کار را انجام دهند.
مهروموم ترکه متوفی به چه معناست و هدف از انجام آن چیست؟
مهروموم ترکه متوفی یک اصطلاح حقوقی است که از آن معنای حفظ و نگهداری از اموال و دارایی های متوفی تا زمان تقسیم آن بین وراث استنباط می شود.
معمولاً مهر و موم ترکه متوفی به آن دلیل به وسیله وراث انجام می شود که دارایی های به جای مانده از متوفی از هرگونه تصرف غیرقانونی یا پایمال شدن در امان بماند.
معمولاً درخواست مهر و موم اموال متوفی با تنظیم دادخواست به وسیله وراث متوفی و افراد ذینفع انجام شده و توسط دادگاه صلح رسیدگی می گردد.
به عبارت ساده مهر و موم اموال متوفی یک اقدام پیشگیرانه است که در راستای حفظ حقوق ورثه انجام می شود تا وراث اطمینان حاصل کنند که اموال متوفی تا زمان تقسیم بین آن ها از دست اندازی افراد فرصت طلب یا دیگر وراث در امان می ماند.
هدف و منظور وراث از مهر و موم کردن ترکه فرد متوفی، جلوگیری از دست اندازی و حیف و میل اموال متوفی به وسیله دیگر وراث یا غیر تا زمان تقسیم اموال بین آن ها است.
چه مرجع قضایی به مهر و موم ترکه متوفی رسیدگی می کند؟
بر اساس بند ۶ ماده ۱۲ قانون شوراهای حل اختلاف مصوب سال ۱۴۰۲ هجری خورشیدی، مجلس شورای اسلامی، مرجع قضایی صالح برای رسیدگی به مهر و موم ترکه متوفی دادگاه صلح است.
همچنین بر اساس ماده ۱۶۳ قانون امور حسبی، دادگاه صالح برای رسیدگی به مهر و موم ترکه متوفی دادگاهی است که به محل اقامت متوفی نزدیک باشد و اگر متوفی خارج از ایران اقامت داشته باشد رسیدگی به مهر و موم ترکه متوفی، دادگاهی است که آخرین محل زندگی متوفی در حوزه آن قرار داشته باشد.
لازم به ذکر است که بر اساس ماده ۱۶۴ قانون امور حسبی اگر متوفی در ایران سکونت نداشته باشد دادگاهی برای رسیدگی به مهر و موم ترکه او صلاحیت دارد که ترکه متوفی در آنجا واقع شده است و اگر ترکه متوفی متعدد باشد، دادگاهی صلاحیت رسیدگی به مهر و موم اموال متوفی را دارد که ماترک غیر منقول متوفی در آنجا واقع شده است.
اما در صورتی که ماترک غیر منقول و متعدد از متوفی باقی مانده باشد دادگاهی صلاحیت رسیدگی به مهر و موم آن را دارد که قبلاً اقدام قضایی در آن انجام شده باشد.
برقراری ارتباط…
◁◁ مطلب پیشنهادی: وکیل انحصار وراثت تهران
دلایل مهر و موم ترکه متوفی قبل از انحصار وراثت چیست؟
مهر و موم ترکه متوفی قبل از انحصار وراثت می تواند دلایل مختلفی داشته باشد که از مهم ترین آنها می توان به مواردی مانند حفاظت از اموال متوفی تا زمان تقسیم بین وراث، جلوگیری از تخلفات وراث یا غیر، قبل از انحصار وراثت، حفظ حقوق وراث برای جلوگیری از دخل و تصرف در اموال، تسهیل انحصار وراثت و سهولت در تحریر و ثبت آنها در هنگام فرایند تقسیم، آغاز روند قانونی برای تقسیم ماترک متوفی بین وراث و غیره اشاره کرد.
مراحل و فرایند درخواست مهر و موم ماترک متوفی قبل از انحصار وراثت
برای مهروموم ترکه متوفی قبل از انحصار وراثت باید مراحل و فرایندی طی شود که از آن جمله می توان به مراحلی که در ادامه می آید اشاره کرد.
- تنظیم و ثبت درخواست مهروموم اموال متوفی در دادگاه
تنظیم و ثبت درخواست مهروموم اموال متوفی در دادگاه اولین مرحله از فرایند مهر و موم اموال متوفی قبل از انحصار وراثت است.
به این معنا که وراث، ذینفعان یا نمایندگان آنها باید با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی اقدام به تنظیم دادخواست مهر و موم اموال متوفی با ارائه دلایل موجه قبل از انحصار وراثت کنند.
- بررسی و صدور قرار
بررسی و صدور قرار دومین مرحله از فرایند مهر و موم کردن اموال متوفی قبل از انحصار وراثت است.
به این معنا که دادگاه صلح تعیین شده پس از بررسی دادخواست مهر و موم ارسالی، اگر صلاح بداند جلسه تشکیل داده و صحبت ها یا توضیحات ذینفعان و وراث را اخذ می کند سپس دادگاه صلح مورد نظر اقدام به صدور قرار مهروموم ترکه متوفی می کند.
- اطلاع به طرفین و افراد ذینفع
اطلاع به طرفین افراد ذینفع سومین مرحله از فرایند مهروموم اموال متوفی قبل از انحصار وراثت است به این معنا که قرار مهروموم اموال متوفی به وراث و ذینفعان اطلاع رسانی شده و زمان اجرای آن تعیین می گردد.
- اجرای قرار مهروموم ماترک متوفی قبل از انحصار وراثت
اجرای قرار مهروموم ماترک متوفی قبل از انحصار وراثت یکی دیگر از مراحل فرایند مهر و موم است که بر اساس آن مامورین قضایی یا انتظامی با داشتن حکم مهر و موم قرار مهروموم را اجرا کرده و اموال متوفی را مهروموم می کنند.
- تحت حفاظت قرار گرفتن اموال متوفی
تحت حفاظت قرار گرفتن اموال متوفی یکی دیگر از مراحل مهروموم اموال متوفی قبل از انحصار وراثت است.
به این معنا که اموال متوفی پس از انجام فرایند مهر و موم تا زمان انجام انحصار وراثت و تقسیم ارث بین وراث و افراد ذینفع تحت حفاظت قانون قرار می گیرد و افراد ذینفع یا وراث بدون اجازه قانونی نمی توانند در آن دخل و تصرف کنند.
مهر و موم ماترک متوفی قبل از انحصار وراثت تا چه زمانی معتبر است؟
مهروموم ماترک و اموال متوفی قبل از انحصار وراثت تا زمانی که اموال بین وراث تقسیم می شود اعتبار دارد و کسی نمی تواند بدون اجازه قانونی در اموال متوفی دخل و تصرف کند. لازم به ذکر است که مهر و موم اموال متوفی قبل از انحصار وراثت شامل اموال منقول و غیر منقول می شود.
به این معنا که اموال منقول و غیر منقول متوفی از سوی وراث به دادگاه صالح رسیدگی کننده معرفی می شود. سپس دادگاه پس از سنجش اعتبار مالکیت متوفی بر روی اموال منقول و غیر منقول معرفی شده آنها را در موعد زمانی مشخص شده مهر و موم می کند.
مهر و موم اموال متوفی قبل از انحصار وراثت چقدر طول می کشد؟
مهر و موم اموال متوفی قبل از انحصار وراثت در صورتی که مدارک و اسناد معرفی اموال معتبر باشد حدوداً بین ۱ تا دو ماه طول می کشد.
پس از آنکه اموال متوفی از طریق وراث یا ذینفعان به دادگاه صالح رسیدگی کننده به مهروموم معرفی گردید و فرایند قانونی این کار طی شد اموال و دارایی های منقول و غیر منقول متوفی تا زمان تقسیم اموال بین وراث مهر و موم می شود.
به عبارت ساده پس از ارائه درخواست مهروموم اموال تنظیم شده در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به دادگاه صالح آخرین محل سکونت متوفی، دستور مهروموم این اموال از سوی مرجع رسیدگی کننده صادر شده و از اموال متوفی تا زمان تقسیم اموال بین وراث محافظت می شود و این فرایند باعث می شود تا از دست اندازی افراد فرصت طلب بر اموال متوفی جلوگیری شده و امکان تضییع حقوق وراث به حداقل ممکن کاهش پیدا کند.
برای مهر و موم اموال متوفی قبل از انحصار وراثت چه مدارکی لازم است؟
برای درخواست مهر و موم اموال متوفی قبل از انحصار وراثت مدارکی باید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ارائه شود که از آن جمله می توان به مواردی مانند کارت ملی و شناسنامه متوفی، گواهی فوت و مدارک شناسایی و هویتی فرد درخواست دهنده شامل ورثه، وصی، طلبکار و غیره اشاره کرد.
لازم به ذکر است که اگر از متوفی وصیّت نامه رسمی یا عادی نیز به جای مانده باشد وصیّت نامه نیز باید به ضمیمه مدارک برای تنظیم درخواست مهروموم اموال متوفی ارائه شود.
باید به این نکته توجه داشت که اگر طلبکار درخواست دهنده برای مهروموم اموال متوفی باشد می بایست مستندات لازم برای تایید طلبکار بودن خود مثل حکم دادگاه، اسناد رسمی و غیره را نیز در اختیار داشته باشد و در هنگام تنظیم درخواست ارائه دهد.
سخن پایانی
مهر و موم ترکه متوفی قبل از انحصار وراثت فرایندی است که بر اساس آن وراث یا افراد ذینفع برای جلوگیری از پایمال شدن اموال متوفی یا دست اندازی وراث و غیر بر روی آنها با مراجعه به دفاتر الکترونیک قضایی و ارائه مدارک لازم در پیش می گیرند.
مهروموم کردن اموال منقول و غیر منقول متوفی قبل از انحصار وراثت این حسن را دارد که قانون تا زمان تقسیم اموال بین وراث از این اموال حفاظت کرده و اجازه دست اندازی یک طرفه وراث یا افراد ذینفع را نمی دهد.
دادگاه صلح محل آخرین سکونت متوفی صلاحیت رسیدگی به مهر و موم اموال متوفی قبل از انحصار وراثت را دارد.
برای تنظیم و ثبت درخواست مهر و موم اموال متوفی، وراث ، افراد ذینفع یا طلبکار باید با در دست داشتن شناسنامه متوفی، گواهی فوت و مدارک شناسایی خود به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنند.
