بر اساس ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی حق طلاق با زوج است و زوج هر زمان که بخواهد می تواند پس از روشن شدن وضعیت حق و حقوق قانونی زن مثل مهریه، نفقه، اجرت المثل، حضانت فرزندان و غیره او را طلاق دهد. یکی از حق و حقوق قانونی زن که مرد قبل از طلاق باید تکلیف آن را روشن کند مهریه زوجه است. بنابراین وقتی مرد دادخواست طلاق زن را به دادگاه خانواده ارائه می دهد ابتدا باید وضعیت حق و حقوق قانونی زن از جمله مهریه، روشن شود. در این وضعیت اگر مرد بتواند مهریه زن را به صورت یکجا پرداخت کند پس از طی شدن مراحل اداری صیغه طلاق خوانده شده و ثبت می شود. اما اگر مرد پس از تنظیم دادخواست طلاق توانایی پرداخت مهریه زن را به صورت یکجا نداشته باشد باید درخواست تقسیط مهریه را تنظیم و به دادگاه رسیدگی کننده ارائه دهد تا پس از بررسی های لازم، در صورت تایید ناتوانی مرد، مهریه زن در یک دوره زمانی مشخص تقسیط شود.
وقتی دادخواست طلاق از سوی مرد باشد و او توانایی پرداخت مهریه را نداشته باشد چه باید بکند؟
وقتی دادخواست طلاق از سوی مرد باشد و زوج به هر دلیل توانایی پرداخت یک جای مهریه را نداشته باشد. در این وضعیت اگر زن برای مطالبه مهریه اقدام نکرده باشد.
زوج باید درخواست اعسار و تقسیط مهریه را نیز به شعبه رسیدگی کننده ارائه دهد تا پس از بررسی شرایط مرد یا شواهد و مدارک ارائه شده از سوی او، مرجع قضاییه رسیدگی کننده در مورد تقسیط مهریه تصمیم گیری کند.
همچنین اگر مرد برای طلاق همسر خود اقدام کرده باشد و همزمان زن نیز دادخواست مطالبه مهریه را به دادگاه دیگری ارائه کرده باشد.
در این وضعیت مرد باید در اولین فرصت به دادگاه رسیدگی کننده مراجعه کرده و اقدام به تنظیم لایحه اعسار و ناتوانی از پرداخت یکجای مهریه را کند تا دادگاه پس از بررسی شرایط و مدارک ارائه شده در صورت تایید ناتوانی مرد از پرداخت مهریه زن، پرداخت مهریه را برای او تقسیط نماید.
◁◁ مطلب پیشنهادی: برای درخواست طلاق باید کجا رفت؟
آیا رضایت یا عدم رضایت زن از طلاق تاثیری در پرداخت یا تقسیط مهریه دارد؟
وقتی مرد قصد طلاق زن را داشته باشد رضایت یا عدم رضایت زن نسبت به طلاق تاثیری در تقسیط یا پرداخت مهریه ندارد و مرد باید ابتدا تکلیف حقوق قانونی زن مثل پرداخت مهریه، نفقه، اجرت المثل، حضانت فرزندان و غیره را روشن کند تا امکان صدور و اجرای حکم طلاق فراهم شود.
بنابراین برای پرداخت یا تقسیط مهریه رضایت زن برای طلاق مطرح نیست و شرایط یا توانایی مالی مرد برای تصمیم گیری در این مورد مهم است.
بنابراین وقتی مرد به هر دلیل تمایل به ادامه زندگی با زن نداشته باشد و از طرف دیگر توانایی پرداخت حقوق مالی زن مثل مهریه را نیز نداشته باشد.
این امر مانع درخواست طلاق از سوی مرد نمی شود و مرد می تواند پس از تنظیم دادخواست طلاق، لایحه اعسار و ناتوانی خود را از پرداخت مهریه به دادگاه رسیدگی کننده ارائه دهد تا پس از بررسی شرایط مرد و مدارک و اسناد ارائه شده، قاضی رسیدگی کننده بتواند در مورد تقسیط مهریه تصمیم گیری نمایید.
در ادامه اگر دادگاه رسیدگی کننده رای به تقسیط مهریه دهد میزان اقساط و تعداد آنها مشخص شده و مرد موظف است مهریه ماهانه را بر اساس میزان تعیین شده پرداخت کند.
باید به این نکته توجه داشت که پذیرش اعسار و ناتوانی زوج از پرداخت مهریه و تقسیط آن به معنای پایان کار نیست و در صورتی که زوجه بتواند ثابت کند که مرد با حیله و نیرنگ یا مدارک غیر معتبر حکم تقسیط مهریه را گرفته است درخواست اعسار از پرداخت مهریه باطل شده و مرد باید هرچه زودتر نسبت به پرداخت یک جای مهریه به صورت تمام و کمال اقدام کند.
نحوه تقسیط مهریه در طلاق از طرف مرد چگونه است؟
نحوه تقسیط مهریه زن و میزان اقساط آن در طلاق از طرف مرد یا زن، مشخص نیست به این معنا که قانون حد و میزان مشخصی برای آن در نظر نگرفته است. بلکه این امر با توجه به شرایط مالی مرد و توانایی او در پرداخت مهریه مشخص می شود.
بنابراین شرایط مالی مرد و شواهد یا مدارکی که از سوی او به دادگاه در تایید اعسار و ناتوانی از پرداخت مهریه ارائه می شود در نحوه قسط بندی مهریه و میزان آن تاثیرگذار بوده و نظر قاضی پرونده پس از بررسی شرایط می تواند فصل الخطاب این امر باشد.
◁◁ مطلب پیشنهادی: سریع ترین راه طلاق از طرف زن
پس از تقسیط مهریه در صورتی که مرد از پرداخت آن خودداری کند قانونگذار چه مجازاتی برای او تعیین کرده است؟
باید به این نکته توجه داشت که چه طلاق از سوی مرد باشد یا زن، پس از تقسیط مهریه، اگر مرد از پرداخت اقساط آن خودداری کند.
قانونگذار به منظور تسهیل در شرایط مهریه و پرداخت به موقع آن، ضمانت های اجرایی برای پرداخت در نظر گرفته است که از آن جمله می توان به گرفتن حکم جلب مرد، حکم توقیف اموال و خارج کردن مهریه از شرایط تقسیط به شرایط حال شاره کرد که در ادامه به آنها پرداخته می شود.
- حکم توقیف اموال
یکی از ضمانت های اجرایی پرداخت اقساط مهریه برای زنان، گرفتن حکم توقیف اموال مرد است. به عبارت دیگر وقتی مرد پس از تقسیط مهریه، نسبت به پرداخت اقساط آن در موعد مقرر اقدام نکند.
در صورتی که اموال قابل توقیفی بجز مستثنیات دین از او وجود داشته باشد زن می تواند با مراجعه به مراکز قانونی، حکم توقیف این اموال را دریافت کرده و تا روشن شدن وضعیت و پرداخت مهریه این اموال را توقیف نماید.
- گرفتن حکم جلب مرد
یکی دیگر از ضمانت های دریافت مهریه و اقساط آن از مرد گرفتن حکم جلب مرد است. به عبارت دیگر وقتی مبلغ مهریه زوجه کمتر از ۱۱۰ سکه بهار آزادی باشد و پس از تقسیط مهریه، زوج از پرداخت به موقع اقساط آن خودداری کند زن می تواند با مراجعه به نهادهای قانونی و ارائه مدارک لازم نسبت به دریافت حکم جلب زوج اقدام کند.
- خارج کردن مهریه از حالت تقسیط به وضعیت عادی
یکی دیگر ضمانت های پرداخت اقساط مهریه از سوی مرد، خارج کردن مهریه از حالت تقسیط به وضعیت حال و عادی است به این معنا که اگر مرد بیشتر از سه قسط از اقساط مهریه را به موقع پرداخت نکند.
در صورت درخواست رسمی زن، مهریه از حالت تقسیط خارج شده و مرد موظف به پرداخت مهریه به صورت کامل و یکجا است.
لازم به ذکر است که در این وضعیت، فرقی نمی کند که درخواست طلاق از سوی مرد مطرح شده باشد یا زن، بنابراین در این وضعیت مرد، موظف است مهریه زوجه را به صورت کامل و در اسرع وقت پرداخت کند.
◁◁ مطلب پیشنهادی: آیا بعد از طلاق میتوان مهریه گرفت؟
چند بار امکان ارائه درخواست اعسار و ناتوانی از پرداخت مهریه به وسیله مرد وجود دارد؟
بر اساس قانون هیچ محدودیتی برای تعداد دفعات ارائه لایحه اعسار و ناتوانی مرد از پرداخت مهریه وجود ندارد و شرایط پرداخت مهریه ثابت نیست. به عبارت ساده، توانایی مالی مرد تعیین کننده دفعات اعسار و ناتوانی او از پرداخت این حق است.
بر اساس ماده ۱۱ قانون اجرای محکومیت های مالی، در صورتی که شرایط مالی مرد تغییر کند این امکان برای مرد فراهم است که با ارائه مدارک و شواهد لازم نسبت به ارائه لایحه اعسار و ناتوانی از پرداخت مهریه اقدام کند.
بنابراین اگر طلاق از سوی مرد باشد و به مرور زمان شرایط مالی مرد تغییر کند و او توانایی پرداخت مهریه را بر اساس تقسیط انجام شده نداشته باشد.
مرد با توجه به شرایط مالی و ارائه اسناد و مدارک تایید کننده این امر، می تواند در خواست اقساط مهریه را با توجه به شرایط مالی جدید خود به مراجع رسیدگی کننده ارائه دهد و هیچ منع قانون برای تعداد دفعات ارائه درخواست اعسار و ناتوانی از پرداخت مهریه وجود ندارد.
سخن پایانی
درصورت درخواست طلاق از طرف مرد آیا مهریه تقسیط میشود؟! سوالی رایج و پر تکرار است که ذهن مخاطبان و افراد درگیر با مسئله طلاق را به خود مشغول می کند.
در پاسخ به این سوال باید گفت که مهریه یک حق قانونی است که بر اساس شرع مقدس اسلام برای زن تعیین می شود و چه طلاق از سوی مرد باشد یا زن، زوج موظف به پرداخت آن است.
بنابراین چه طلاق از سوی مرد باشد یا زن، مرد باید ابتدا حقوق مالی زن از جمله مهریه، نفقه، اجرت المثل و غیره را پرداخت کند تا امکان صدور حکم طلا و اجرای آن وجود داشته باشد.
در این وضعیت اگر مرد توانایی پرداخت مهریه را نداشته باشد باید پس از تنظیم دادخواست طلاق، لایحه اعسار و ناتوانی خود را از پرداخت مهریه به شعبه مربوطه ارائه دهد تا پس از بررسی شرایط مرد و بررسی اسناد یا مدارک ارائه شده، قاضی پرونده بتواند نسبت به صدور رای تقسیط مهریه اقدام کند.
