برای طلاق زن ناشزه مدت زمان خاصی در قانون و شرع مشخص نشده است و هر زمان که زوجین به توافق برسند که نمی توانند با یکدیگر زندگی کنند وزن یا مرد بتواند عسر و حرج خود را از ادامه زندگی با طرف ناشزه اثبات کنند، صیغه طلاق بین آن ها جاری می شود. زن ناشزه به زنی گفته می شود که به دلایل نا موجه از انجام وظایف زناشویی خودداری کرده و به شوهر خود تمکین نکند. بنابراین از نظر فقهی نشوذ یا ناشزه، نافرمانی و ناسازگاری معنا می شود و هر زمان که مرد بتواند نافرمانی زن و عدم تمکین او را در مراجع قانونی اثبات کند. حق طلاق به مرد داده شده و مرد می تواند بدون پرداخت برخی از حقوق مادی زن مثل اجرت المثل یا نفقه و غیره زن خود را طلاق دهد.
ناشزه به چه معناست و چه زمانی به یک فرد طلاق می شود؟
کلمه ناشزه یا نشوز یک اصطلاح فقهی است که به معنای نافرمانی و ناسازگاری یا عدم ایفای وظایف زوجیت از سوی هریک از زوجین به کار برده می شود.
هرچند در اصطلاح حقوقی عدم اطاعت زن از مرد یا ایفای وظایف زناشویی با عنوان نشوذ خوانده می شود اما در اصطلاح قانونی از نشوذ با عنوان تمکین یا اطاعت یاد می شود.
بنابراین هر یک از زوجین بتواند نشوذ یا عدم اجرای وظایف زناشویی از سوی طرف مقابل را در مراجع قضایی اثبات کند برای او حق طلاق صادر شده و می تواند با در دست داشتن حکم طلاق برای جاری شدن صیغه به دفاتر طلاق مراجعه کند.
در قانون و شرع زمان مشخصی برای ناشزه بودن زن در نظر گرفته نشده است و هر زمان که مرد بتواند ناشزه یا نا فرمان بودن زن را در محاکم قضایی اثبات کند.
زن ناشزه از برخی از حقوق مادی مثل اجرت المثل یا نفقه محروم شده و زوج پس از پرداخت مهریه می تواند او را طلاق دهد.
آیا به زن ناشزه مهریه تعلق می گیرد؟
ناشزه بودن زن و اثبات این امر در دادگاه خانواده به معنای محروم شدن زن از مهریه نیست و مهریه به زن ناشزه نیز تعلق می گیرد.
بر اساس قانون مدنی ایران ماده ۱۰۸۲، پس تعیین مهریه و جاری شدن عقد نکاح بین زوجین، زن صاحب مهریه تعیین شده است و هر زمان که بخواهد می تواند آن را از مرد مطالبه کند.
هرچند اثبات ناشزه بودن زن در مراجع قضایی باعث می شود که مرد حق طلاق داشته و بتواند برخی از حقوق مادی زن مثل نفقه، اجرت المثل و غیره را پرداخت نکند اما اثبات ناشزه یا نا فرمانی زن از شوهر تاثیری در پرداخت مهریه ندارد.
◁◁ مطلب پیشنهادی: سریع ترین راه طلاق از طرف زن
عدم انجام چه وظایفی از سوی زن می تواند مصداق نشوز باشد؟
همانطور که گفته شد هر گاه زن از انجام وظایف زناشویی در قبال مرد خودداری کند و مرد بتواند عسر و حرج خود را از عدم انجام این وظایف به اثبات برساند زن ناشزه تشخیص داده شده و مرد می تواند او را طلاق دهد.
از جمله مواردی که انجام ندادن آن و تمکین نکردن زن نسبت به آن می تواند مصداق نشوز باشد می توان به مواردی مانند ترک منزل مشترک بدون دلیل توسط زوجه، عدم سکونت زن در منزل تهیه شده از سوی مرد، عدم ارتباط زناشویی بدون عذر موجه، انتخاب شغل و حرفه منافی شان و حیثیت مرد، عدم حسن معاشرت با همسر و فرزندان و غیره اشاره کرد.
به چه روش هایی زن ناشزه می تواند طلاق بگیرد؟
همانطور که گفته شد ناشزه به معنای نافرمانی و عدم انجام وظایف زناشویی است لذا مرد یا زن هر کدام مصداق این اصطلاح حقوقی باشند و وظایف زناشویی خود را انجام ندهند. طرف مقابل می تواند با اثبات عسر و حرج خود به دلیل عدم انجام وظایف زناشویی درخواست طلاق کند.
در فقه اسلام حق طلاق با مرد است و زن در صورتی می تواند با اتکا به اصطلاح ناشزه یا عدم انجام وظایف زناشویی از سوی مرد، درخواست طلاق کند که بتواند عسر و حرج خود را با استناد به شروط ۱۲گانه ضمن عقد ازدواج مثل اعتیاد، سوء رفتار، عدم تامین هزینه های زندگی، نداشتن مسکن مجزا و غیره برای دادگاه اثبات کند.
از روش های دیگر برای طلاق از همسر به دلیل نشوذ یا عدم انجام وظایف زناشویی توافق با همسر است به شکلی که زن بتواند رضایت همسر را برای طلاق با صرف نظر کردن از برخی از حقوق خود مثل دریافت مهریه، حضانت فرزندان و غیره به دست بیاورد.
یکی دیگر از روش های طلاق زن از مرد به دلیل نشوز یا عدم انجام وظایف زناشویی گرفتن وکالت در طلاق از مرد است که این امر هم با صرف نظر از برخی از حقوق مثل بخشیدن مهریه امکان پذیر است.
بنابراین زنی که به دلیل نشوز یا عدم انجام وظایف زناشویی بخواهد از همسر خود جدا شود باید بتواند عسر و حرج خود را از ادامه زندگی با همسر در مراجع قضایی به اثبات برساند که این امر ممکن از زمان بر و طولانی باشد.
اما راه میانبر برای طلاق زن از مرد به دلیل نشوز یا عدم انجام وظایف زناشویی آن است که زن در قبال بخشش برخی از حقوق مادی خود، شوهر را به طلاق توافقی راضی کند.
اگر زن نتواند نشوذ شوهر را در دادگاه ثابت کند چه اتفاقی می افتد؟
اگر زن به دلیل نشوذ یا عدم انجام وظایف زناشویی از سوی مرد برای طلاق اقدام کند و نتواند با ارائه مدارک محکمه پسند عسر و حرج خود را از ادامه زندگی با مرد به اثبات برساند.
شرایط به ضرر زن می شود به این معنا که مرد در این وضعیت علاوه بر آنکه امکان طلاق همسر خود را دارد. این امکان برای او فراهم می شود که همسر خود را طلاق نداده و او را تا پایان عمر در عقد خود نگه دارد.
در این وضعیت زنی که نتوانسته است ناشزه بودن شوهر خود را اثبات کند اجازه ازدواج دائم یا موقت را از نظر شرع و قانون ندارد و باید تا پایان عمر خود در عقد شوهر خود باقی بماند و مجوز قانونی برای ازدواج زوج او نیز صادر می شود.
هزینه طلاق از طرف زن ناشزه
معمولاً برای ارائه و تنظیم هر دادخواستی به دادگاه باید هزینه و تعرفه آن پرداخت شود. هزینه طلاق از طرف زن ناشزه نیز مجموعه ای از هزینه ها را در بر می گیرد که زن باید نسبت به پرداخت آن اقدام کند تا روند دادرسی آغاز شود.
از جمله هزینه طلاق از طرف زن ناشزه می توان به مواردی مانند هزینه تنظیم و ثبت شکایت در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مثل هزینه ثبت نام در سامانه ثنا، هزینه تنظیم و ثبت دادخواست، هزینه سالانه تعیین شده دادرسی توسط قوه قضاییه اشاره کرد.
علاوه بر این هزینه های جلسات مشاوره اجباری بهزیستی نیز باید پرداخت شود تا در آخر اگر عدم توافق زوجین به اثبات رسید حکم طلاق صادر شود.
لازم به ذکر است که پس از صدور حکم طلاق هزینه ثبت نهایی طلاق در دفترخانه نیز به هزینه های طلاق زن ناشزه اضافه می گردد.
◁◁ مطلب پیشنهادی: برای گرفتن حق طلاق چه مدارکی لازم است؟
نمونه دادخواست طلاق از طرف زن ناشزه
در ادامه برای آشنایی مخاطبان و کسانی که درگیر طلاق به دلیل ناشزه بودن طرف مقابل یا عدم انجام وظایف زناشویی هستند آورده می شود.
با سلام
احتراماً به استحضار می رساند که اینجانب ….. وفق سند ازدواج شماره …… مورخ ….. با آقای …… به عقد نکاح دائم، ازدواج نموده ام. اما به دلیل اختلافات متعدد، متقاضی طلاق از ایشان هستم، اینجانب پیرو اختلافات شدید و به دلیل ضرب و جرح های مکرر از طرف همسرم که گواهی های پزشکی قانونی و شهادت شهود نیز ضمیمه پرونده است مدتی است به دلیل نداشتن امنیت جانی و جسمی حاضر به برگشت به منزل مشترک نبوده و به دلیل کراهت شدید از ایشان حاضر به ادامه زندگی نیستم. لذا با بذل کل مهریه و حقوق مالی، تقاضای صدور حکم مبتنی بر طلاق را دارم.
سخن پایانی
زن ناشزه بعد از چند سال میتواند طلاق بگیرد؟ شاید سوال متداولی باشد که ذهن افراد درگیر در عدم انجام وظایف زناشویی یا تمکین طرفین به یکدیگر را به خود مشغول کند.
در پاسخ به این سوال باید گفت که قانون و شرع زمان مشخصی را برای طلاق زن ناشزه تعیین نکردند و هر زمان که زن ناشزه بتواند عسر و حرج خود را از ادامه زندگی با مرد به اثبات برساند، برای او حکم طلاق صادر می شود.
بنابراین زمان مشخصی برای طلاق زن ناشزه وجود ندارد و اثبات عسر و هرج در محاکم قضایی یا انجام طلاق توافقی این زمان را مشخص می کند.