صدور سند مالکیت المثنی و سند مالکیت تجدیدی در موارد خاص و به ندرت صورت می گیرد. سند مالکیت از جمله اسناد معتبر و رسمی است که تنظیم و صدور آن تشریفات خاص و ویژه خود را دارد. بنابراین وارد آمدن هرگونه خدشه به آن برای صاحب ملک دردسر های متعددی را به همراه دارد.
همچنین صادر شدن سند المثنی نسبت به صدور سند مالکیت اصلی بسیار سخت تر است. پس کسانی که به هر دلیلی سند مالکیت خود را از دست می دهند برای دست یافتن به المثنی آن باید مراحل مختلفی را طی کنند.
موارد صدور سند مالکیت المثنی
امکان صدور سند مالکیت المثنی خلاصه در مواردی می شود که در قانون پیش بینی شده است. بنابراین کسانی که به هر دلیلی سند مالکیت خود را از دست می دهند، شرایط سختی برای دستیابی دوباره به آن دارند. طبق قوانین موجود امکان صدور سند مالکیت فقط در ۳ صورت که شامل موارد زیر می باشد، وجود دارد.
زمانی که سند مالکیت اصلی در نزد شخص دیگری به غیر از مالک بوده و حتی با صدور اجرائیه هم مالک نتواند آن را استرداد کند.
زمانی که سند مالکیت ملک شخصی در نزد شخص دیگری باشد و مالک اصلی نتواند حتی با صدور اجراییه آن را پس بگیرد، جهت ستاندن حق خود باید طرح دعوی نماید. پس از طرح دعوی، دادگاه از اداره ثبت اسناد و املاک استعلام می گیرد و اگر مالکیت شخص احراز شود اقدام به صدور حکم استرداد سند مالکیت می کند.
حال اگر پس از صدور حکم استرداد سند مالکیت بازهم شخصی که سند را نزد خود نگه داشته از دادن آن به صاحبش امتناع کند، مالک می تواند از دادگاه صادرکننده حکم، گواهی عدم تسلیم سند را اخذ کرده و آن را منظور صدور سند مالکیت المثنی تقدیم به اداره ثبت کند.
در چنین شرایطی جهت صادر شدن سند مالکیت المثنی دیگر نیازی به تحقیق از شهود و انتشار آگهی نیست. بلکه اداره ثبت می تواند مطابق با گواهی دادگاه برای صدور سند مالکیت المثنی اقدام کند.
مفقود شدن سند مالکیت
صدور سند مالکیت المثنی در صورت مفقود شدن سند مالکیت اصلی نسبت به گزینه قبلی مشکل تر بوده و مراحل گسترده تری دارد. در صورتی که سند اصلی گم یا مفقود شود، مالک باید درخواست خود را به صورت کتبی مبنی بر صدور مالکیت المثنی، تقدیم اداره ثبت محل وقوع ملک کند. همچنین لازم است به طور کامل دلیل از بین رفتن یا گم شدن سند اصلی را نیز درخواست خود شرح دهد.
برخلاف مورد قبلی زمانی که سند مالکیت گم شده باشد برای دریافت سند المثنی نیاز به استشهادیه است. بنابراین متقاضی دریافت سند المثنی در حین ارائه درخواست کتبی خود به اداره ثبت محل وقوع ملک باید برگه استشهاديه را نیز ضمیمه درخواست خود کند.
برگه استشهاديه شامل ۲ نسخه با امضای سه شاهد است که یکی از شهود امضای دو نفر دیگر را مورد تایید قرار دهد و امضای شاهد مذکور نیز باید توسط کلانتری محل یا دفاتر اسناد رسمی تایید شود.
پس از آنکه همه مستندات لازم به اداره ثبت تقدیم می شود، اداره ثبت گم شدن سند مالکیت را به دفاتر اسناد مربوطه اعلام می‌کند. آنگاه به متقاضی اعلام می شود که مراتب مفقودی سند را از طریق روزنامه کثیرالانتشار آگهی کرده و به اطلاع عموم برساند.
اگر ظرف ده روز از انتشار آگهی، کسی اعتراضی نکند و یا در صورت وجود، اعتراض رد شود، اداره ثبت اسناد و املاک باید اقدام به صدور مالک سند مالکیت برای متقاضی سند المثنی کند.
اما اگر ۱۰ روز پس از انتشار آگهی نسبت به سند اعتراضی صورت بگیرد و اعتراض صورت گرفته دارای مستندات و اسناد معتبر و قابل استناد باشد تقاضای صدور سند المثنی رد شده و به متقاضی نیز اعلام می شود.
معدوم شدن یا از بین رفتن سند مالکیت
مراحل صدور سند مالکیت المثنی برای ملکی که سند مالکیت اصلی آن به صورت کامل و یا قسمتی از آن مفقود شده است، مشابه همان مراحلی است که برای مفقود شدن سند شرح دادیم. بنابراین زمانی که سند مالکیت اصلی بنا بر دلایلی معدوم شده و از بین برود، برای آن که مالک بتواند به سند المثنی دست پیدا کند باید دقیقاً مطابق با تمام مراحلی که در مبحث قبلی شهر دادیم اقدام کند.
موارد صدور سند تجدیدی
منظور از سند مالکیت تجدیدی سندی است که پس از ثبت ملک در دفتر املاک و صدور سند مالکیت آن، نیاز به صدور سند مالکیت دیگر باشد. موارد صدور سند تجدیدی نیز در قانون پیش بنی شده و شامل موارد زیر است.
- زمانی که ملک به واسطه عقودی نظیر بیع، هبه، صلح و غیره به شخص دیگری منتقل شود و در صفحات انتقالات سند قبلی جایی برای ثبت نام و مشخصات مالک جدید وجود نداشته باشد طبق قانون باید برای ملک سند تجدیدی صادر شود.
- زمانی که قسمتی از ملک به شخص دیگری منتقل می‌شود باید سند اولیه از مالک آن گرفته شود و دو سند جداگانه برای هر کدام از مالکان صادر شود. به عبارت دیگر هرگاه شخصی که صاحب شش دانگ یک ملک است و سه دونگ از ملک خود را به شخص دیگری بفروشد، در این صورت سند مالکیت شش دانگ از مالک قبلی اخذ شده و دو سند سه دانگ برای ملک صادر می شود.
- زمانی که مالک اصلی ملک فوت شود پس از طی شدن یکسری مراحل قانونی سند مالکیت مربوط به متوفی از وراث آن اخذ شده و برای هر یک از ورثه بر اساس میزان سهم الارث، سند مالکیت جداگانه صادر می شود.
- در صورت وصیت تملیکی پس از فوت موصی و قبول موصی له، مطابق با وصیت صورت گرفته سند مالکیت جدید برای مالک جدید صادر می شود.
نتیجه گیری
صدور سند مالکیت المثنی و سند مالکیت تجدیدی و همچنین دیگر مباحث مرتبط با حوزه ثبت و املاک مبحث کاملاً تخصصی هستند و درک مباحث موجود در این حوزه فقط از عهده وکلای درجه یک دادگستری و کارشناسان با تجربه و کارکشته این حوزه بر می‌آید.
بنابراین کسانی که به هر دلیلی جهت استحقاق حق و حقوق خود نیاز به دریافت سند مالکیت المثنی و تجدیدی دارند جهت رسیدن به نتیجه مطلوب باید با مشاوران و متخصصان این حوزه مشورت کنند.
