چگونه می توان از توقیف اموال چک برگشتی جلوگیری نمود؟

جلوگیری از توقیف اموال در چک برگشتی زمانی میسر است که مال مورد نظر در تصرف و مالکیت شخص ثالثی باشد یا مال مورد نظر به شخصی غیر از محکوم علیه تعلق داشته باشد. همچنین مالی که برای چک برگشتی توقیف می شود، اگر از مستثنیات دین باشد پس از اثبات این امر، با حکم قانونی رفع توقیف می شود. یکی دیگر از مواردی که با استفاده از آن می توان از توقیف اموال در چک برگشتی جلوگیری کرد آن است که شخص طلبکار درخواست تامین خواسته را قبل از اقامه دعوا مطرح کرده و اموال بدهکار را توقیف نماید. در این وضعیت اگر دعوای اصلی ۱۰ روز بعد از ارائه این درخواست اقامه نشود اموال توقیف شده برای چک برگشتی رفع توقیف می شود. لازم به ذکر است که اگر در چک برگشتی، بدهی موجل یا مدت دار و معلق یا مشروط باشد امکان جلوگیری از توقیف اموال وجود دارد. از دیگر مواردی که با استفاده از آنها می توان از توقیف اموال چک برگشتی جلوگیری نمود می توان به مواردی مانند اعتراض به حکم ورشکستگی یا تاریخ توقیف، جعلی بودن سند رسمی، تلف شدن مال توقیف شده، پرداخت دین توسط بدهکار، اعتراض شخص ثالث به حکم توقیف در صورتی که حکم صادر شده به ضرر او باشد و رضایت طلبکار اشاره کرد.

مراحل قانونی و قضایی برای توقیف اموال در چک برگشتی

چک یکی از انواع اوراق مالی و اعتباری است که وقتی از سوی شخصی صادر می شود، شخص صادر کننده بر اساس قوانین چک پس از درج مبلغ، تاریخ وصول، جزئیات و امضای ذیل چک، متعهد به پرداخت مبلغ درج شده در آن می گردد.

به این معنا که، چه تاریخ وصول چک به روز و حال باشد، چک دارای سررسید باشد، تاریخ چک موجود باشد و غیره، صادر کننده چک می باید آن را در موعد مشخص شده پرداخت کند یا به زبان ساده، تامین مالی حساب مورد نظر به وسیله صاحب حساب انجام شود تا مبلغ لازم برای وصول آن فراهم گردد.

وقتی دارنده چک در موعد مقرر برای وصول چک به بانک مورد نظر مراجعه کند و پس از طی شدن روال اداری پولی در حساب صادر کننده چک برای وصول آن وجود نداشته باشد یا مبلغ موجود برای پرداخت چک کافی نباشد.

در این وضعیت دارنده چک می تواند آن را برگشت زده و خواستار دریافت گواهی عدم پرداخت چک از بانک مورد نظر باشد.

پس از دریافت گواهی عدم پرداخت، دارنده چک چه باید بکند؟

پس از دریافت گواهی عدم پرداخت از بانک عامل، به دلیل خالی بودن حساب صادر کننده چک یا کفایت نکردن پول موجود در حساب برای وصول مبلغ آن، این امکان برای فرد دارنده چک فراهم است که با توجه به عدم وصول چک یا عدم تامین محل، توسط صادر کننده بتواند با در دست داشتن این گواهی برای وصول مال خود به مراجع قضایی و قانونی مراجعه کند.

به عبارت ساده دارنده چک، پس از عدم وصول چک، با انجام وا خواست یا دریافت گواهی عدم پرداخت، اقدام به باطل کردن تمبر نموده و چک خود را برای وصول به جریان می اندازد.

در این وضعیت دارنده چک برگشتی با دریافت گواهی عدم پرداخت و طی شدن مراحل اداری این توانایی را پیدا می کند که نسبت به توقیف اموال صادر کننده چک برگشتی اقدام کرده و او را وادار به پرداخت مبلغ چک نماید یا معادل مبلغ درج شده در چک از اموال صادر کننده چک توقیف کند. همچنین دارنده چک برگشتی می تواند با، به مزایده گذاشتن اموال توقیف شده از فرد صادر کننده چک، نسبت به وصول مبلغ طلب خود اقدام کرده و طلب خود را زنده و وصول کند.

چه مراجع قانونی صلاحیت توقیف اموال در چک برگشتی را دارند؟

وقتی که دارنده چک پس از مراجعه به بانک به دلیل خالی بودن حساب فرد صادر کننده نمی تواند مبلغ درج شده در چک را وصول کند.

چک را برگشت زده و گواهی عدم پرداخت دریافت می کند. چنین فردی برای پیگیری قانونی وصول چک می تواند با توجه به شرایط چک، مبلغ، تاریخ و … به مراجع کیفری، حقوقی و ثبتی مراجعه نماید که در ادامه به صورت مختصر به آنها شاره می شود.

• مراجع کیفری

مراجع کیفری یکی از مراجع صلاحیت دار برای صدور حکم توقیف اموال فرد صادر کننده چک هستند. به این معنا که فرد دارنده چک پس از برگشت زدن چک و گرفتن گواهی عدم پرداخت چک، در صورتی که چک به تاریخ روز صادر شده باشد می تواند پس از فعال کردن وا خواست و ابطال تمبر از طریق مرجع کیفری و دادسرای واقع در محل بانکی که گواهی مذکور را صادر کرده است اقدام قانونی برای وصول چک را آغاز کرده و خواستار صدور حکم جلب برای صادر کننده چک  یا احضار او به دادسرا شود.

از نکاتی که در مراجعه به دادگاه کیفری برای وصول چک برگشتی باید به وسیله دارنده چک مورد توجه قرار گیرد می توان به مواردی مانند به روز بودن تاریخ چک، موجل نبودن آن(نرسیدن وقت وصول چک)، عدم صدور چک بابت امانت یا ضمانت و قید نشدن این امر در پشت چک،   کمتر از شش ماه از تاریخ صدور چک یا دریافت گواهی آن گذشته باشد و عدم انتقال چک به شخص دیگر پس از صدور گواهی عدم پرداخت اشاره کرد.

• مراجع ثبتی

شکایت از طریق مراجع ثبتی یکی دیگر از روش های پیگیری چک برگشتی پس از گرفتن گواهی عدم پرداخت و برگشت زدن چک است.

به عبارت دیگر وقتی مطالبه چک به هر دلیل از طریق مراجع کیفری ممکن نباشد، دارنده چک می تواند شکایت مطالبه چک برگشتی را از طریق مراجع ثبتی با پرداخت مبلغی به عنوان هزینه اجرای ثبت، پیگیری نماید.

در این روش پس از ثبت شکایت و معرفی اموال صادر کننده چک، این اموال پس از طی شدن روند اداری توقیف می شود.

سپس در ادامه دارنده چک می تواند پس از به مزایده گذاشته شدن اموال توقیفی و فروش آنها، وجه چک را وصول کند.

همچنین در روش مطالبه چک از طریق مراجع ثبتی این امکان برای دارنده چک فراهم است که اگر مبلغ چک با مبلغ اموال توقیفی برابر باشد این اموال را به نام خود منتقل کند تا وصول چک با نظارت قانونی انجام شود.

• مراجع حقوقی

شکایت از طریق مراجع حقوقی یکی دیگر از روش های وصول چک برگشتی  پس از ثبت وا خواست و دریافت گواهی عدم وصول است.

به عبارت دیگر وقتی چک برگشتی به عنوان چک حقوقی شناخته شود پیگیری وصول این نوع چک برگشتی از طریق دادگاه کیفری یا مراجع ثبتی ممکن نیست و باید پیگیری وصول آن از طریق مراجع حقوقی انجام شود.

لازم به ذکر است که پیگیری وصول چک از مراجع حقوقی نسبت به دیگر روش های قانونی ممکن است طولانی تر باشد.

در شکایت حقوقی برای وصول چک برگشتی، این حق برای دارنده چک محفوظ است که قبل از اقامه دعوا و تنظیم دادخواست مطالبه چک، با ارائه وا خواست،آن بتواند اموال یا هر پول نقد موجود در حساب شخص صادر کننده چک و یا هر طلبی را که در نزد اشخاص سوم دارد را توقیف کند.

همچنین در شکایت حقوقی برای وصول چک برگشتی این امکان فراهم است که اگر صادر کننده چک پس از تنظیم دادخواست یا اظهارنامه، به جهت فرار از پرداخت دین به دارنده چک، مال یا اموال خود را به شخص دیگری انتقال داده باشد، فرد دارنده چک بتواند انتقال انجام شده را باطل کرده و تا روشن شدن وضعیت آن را توقیف کند.

وکیل چک برگشتی

وکیل چک برگشتی به وکلایی گفته می شود که به صورت تخصصی در زمینه اوراق مالی و اعتباری مثل چک های برگشتی فعالیت می کنند.

واگذاری مطالبات مالی ر پرونده های مختلف به وکلاء با تجربه علاوه بر آنکه باعث تسریع در روند وصول مال مورد اختلاف می شود.

این امتیاز را نیز برای موکل به همراه دارد که وکیل مورد نظر به دلیل تسلط و احاطه به قانون می تواند اقدامات حقوقی و قانونی متناسب با روند کار را در پیش گرفته و از اطاله دادرسی جلوگیری کند.

همچنین واگذاری پرونده چک برگشتی به وکیل، این امتیاز را نسبت پیگیری پرونده‌های مالی به وسیله افراد عادی دارد که وکیل چک برگشتی می‌تواند با توجه به مبلغ چک و محلی که چک در آن برگشت خورده است به سرعت پرونده را به مرجع رسیدگی کننده انتقال داده و نسبت به پیگیری روند وصول آن اقدام کند.

سخن پایانی

چگونه می توان از توقیف اموال چک برگشتی جلوگیری نمود؟ سوال متداول و رایجی است که ممکن است ذهن مخاطبان و افراد درگیر در پرونده های مالی و اعتباری یا چک های برگشتی را به خود مشغول کند.

در پاسخ به این سوال باید گفت که با توجه به شرایط چک و مبلغ آن روش های مختلفی برای جلوگیری از توقیف اموال چک برگشتی وجود دارد که ساده ترین آن ها، عدم وجود اموال با ثبت رسمی به اسم صادر کننده چک و خالی بودن همه حساب های شخص صادر کننده چک است.

البته باید توجه داشت که  خالی بودن همه حساب های فرد صادر کننده چک و برگشت خوردن چک یا صدور گواهی عدم موجودی می تواند تبعات زیادی مثل گرفتن حکم جلب برای صادر کننده چک یا جریمه های مالی زیادی را در سیستم بانکی برای او به همراه داشته باشد.

بنابراین بهترین روش برای جلوگیری از توقیف اموال چک برگشتی، گرفتن رضایت دارنده چک یا تامین مبلغ چک و خواسته در اسرع وقت است.