صلح عمری ملک بدون سند

صلح عمری ملک بدون سند به قراردادی گفته می شود که از آن برای انتقال مالکیت یک ملک بدون سند رسمی در قالب صلح عمری به شخص دیگر استفاده می شود. بر اساس قانون فقط امکان انتقال املاک و دارایی هایی در قالب صلح عمری به اشخاص دیگر در دفاتر اسناد رسمی وجود دارد که این املاک دارای سند رسمی تک برگ یا دفترچه باشند. بنابراین کسانی که قصد انتقال املاک بدون سند در قالب صلح عمری  را داشته باشند باید در صورت فراهم بودن شرایط این کار را به صورت قرارداد دستی و غیر رسمی انجام دهند.

آیا صلح عمری ملک بدون سند امکان پذیر است؟

بر اساس قانون امکان انعقاد قرارداد صلح عمری ملک بدون سند وجود دارد و  اشخاص مختلف می توانند ملک بدون سند خود را در قالب قرارداد صلح عمری به اشخاص دیگر منتقل نمایند.

منتهی بر اساس قانون امکان انتقال املاک بدون سند رسمی در دفاتر اسناد رسمی وجود ندارد و اشخاصی که قصد چنین کاری را داشته باشند باید تنظیم قرارداد صلح عمری، برای این گونه املاک را به صورت دستی و غیر رسمی تنظیم نمایند.

بنابراین بر اساس قانون اگر شرایط انعقاد قرارداد صلح عمری به صورت دستی وجود داشته باشد هیچ منعی برای تنظیم و انعقاد این گونه قرارداد وجود ندارد و اشخاص مختلف می توانند در قالب صلح عمری املاک بدون سند رسمی خود را به اشخاص دیگر منتقل نمایند.

همانطور که گفته شد باید شرایط انتقال ملک بدون سند در قالب صلح عمری فراهم باشد تا امکان تنظیم قرارداد به شکل دستی وجود داشته باشد.

شرایط صلح عمری ملک بدون سند

شرایط صلح عمری ملک بدون سند باید آماده باشد تا امکان عقد قرارداد و اجرای آن فراهم شود به شکلی که در آینده طرفین قرارداد با مشکل مواجه نشوند. از جمله شرایط صلح عمری ملک بدون سند می‌توان به موارد مثل قصد و رضایت طرفین برای انعقاد قرارداد اشاره کرد.

از دیگر شرایط انعقاد صلح عمری بدون سند اهلیت داشتن طرفین قرارداد است به این معنا که طرفین قرارداد باید اهلیت داشته باشند و صغیر، صفیح یا مجنون نباشند.

چون وجود چنین عناصری در شخصیت طرفین، باعث خدشه وارد شدن به صحت و سلامت قرارداد می گردد. همچنین طرفین قرارداد نباید به لحاظ قانونی  ممنوعیتی در تصرف اموال خود داشته باشند به این معنا که اموال آنها در نباید به انحاء مختلف در گرو یا ضمانت اشخاص یا نهادهای دیگر باشد.

مشروع بودن جهت یا هدف قرارداد صلح عمری از دیگر شرایط انعقاد قرارداد صلح عمری ملک بدون سند است، به عبارت دیگر صوری بودن قرارداد صلح عمری ملک بدون سند برای اهداف دیگر از طرف نهاده قانونی پذیرفتنی نیست و در صورت اثبات چنین امری ممکن است قرارداد فسخ و ابطال شود.

بنابراین برای آنکه قرارداد صلح عمری ملک بدون سند از اعتبار لازم برخورد باشد باید شرایط قانونی انعقاد آن مثل قصد و رضایت طرفین معامله، اهلیت داشتن آن ها، عدم وجود ممنوعیت تصرف اموال، مشروع بودن جهت یا هدف قرارداد و تنظیم قرارداد به صورت دستی فراهم باشد تا انعقاد چنین قراردادهایی ممکن شده و قرارداد در آینده با مشکل مواجه نشود.

نحوه صلح عمری ملک بدون سند

نحوه صلح عمری ملک بدون سند به این شکل است که ابتدا باید صلحنامه تنظیم شده و مفاد آن بر روی یک کاغذ ثبت شود سپس طرفین قرارداد و شاهدان ذیل آن را امضا نمایند.

به عبارت دیگر وقتی یک ملک به دلایل مختلف سند رسمی نداشته باشد و صاحب ملک بخواهد ملک خود را در قالب قرارداد صلح عمری به فرد دیگر واگذار کند. باید قرارداد دستی برای این کار تنظیم و آماده نماید سپس طرفین معامله و شهود برای تایید صحت قرارداد ذیل آن را امضا کنند.

معمولاً قراردادهای دستی اگر در بنگاه معاملات ملکی تنظیم شوند در سه نسخه تنظیم می شوند. سپس یک نسخه به هر یک از طرفین معامله داده می شود و یک نسخه نزد بنگاه معاملاتی باقی می ماند.

اما اگر قرارداد به صورت شخصی تنظیم شود در دو نسخه تنظیم شده و هر یک از طرفین یکی از نسخه های آن را نزد خود نگهداری می کنند.

همانطور که گفته شد بر اساس قانون، برای املاکی که سند رسمی ندارند امکان تنظیم قرارداد صلح عمری در دفاتر رسمی وجود ندارد اما تنظیم قرارداد دستی برای انجام چنین معاملاتی از نظر قانونی بلامانع است و در صورت ایجاد مشکل قانون از حقوق طرفین قرارداد دفاع می کند.

لازم به ذکر است که اگر صلح عمری برای اسناد بدون سند رسمی به صورت شفاهی انجام شود ممکن است طرفین معامله یا فرد خریدار را در آینده با مشکل مواجه کند چون سند و مدرکی برای اثبات مالکیت ملک مورد نظر وجود ندارد و اثبات حقانیت طرفین معامله با مشکل مواجه می شود.

بنابراین کسانی که به صورت شفاهی ملک بدون سند را در قالب صلح عمری معامله می کنند بهتر است در اولین فرصت اقدام به تنظیم متن مورد نیاز برای قرارداد صلح عمری کرده و آن را به امضای طرفین معامله و شهود برسانند.

نمونه صلح عمری ملک بدون سند

صلح عمری یکی از عقود رضایی است که بر اساس آن فرد مالک، مال یا دارایی خود مثل ملک را به فرد دیگر واگذار می کند.

بر اساس این نوع قرارداد فرد مالک تا زمان زنده بودن می تواند از منافع دارایی یا ملک مورد نظر استفاده کند و فرد خریدار نمی تواند او را از این کار منع نماید.

همانطور که گفته شد اگر ملک مورد معامله در قرارداد صلح عمری سند رسمی نداشته باشد امکان تنظیم این نوع قرارداد در دفاتر اسناد رسمی وجود ندارد و این کار باید به شکل دستی انجام شود.

در ادامه برای آشنایی مخاطبان نمونه صلح عمری ملک بدون سند آورده می شود.

نمونه صلح عمری ملک بدون سند

ماده۱

مشخصات طرفین قرارداد

مصالح آقا/خانم ……… فرزند ….. … به شماره شناسنامه …….. صادره از …….. متولد …….. به شماره ملی ……… به نشانی ………. اصالتاً از طرف خود یا ولایتاً/قیمومتا/ وکالتاً/ به نمایندگی از طرف ……….. به موجب سند ……. و با اختیارات تام نسبت به انجام مورد معامله.

متصالح آقا/ خانم ……… فرزند ………. به شماره شناسنامه ……….. صادره از ………. متولد ………. به شماره ملی ……. به نشانی …….. اصالتا از طرف خود یا ولایتاً/ قیمومتا/ وکالتا/وصایتاً/ به نمایندگی از طرف …….. به موجب سند ………… و با اختیارات تام نسبت به انجام مورد معامله.

ماده ۲

مورد صلح، حدود و محل آن

شش دانگ یک واحد آپارتمانی مسکونی در طبقه دوم واقع در ………. به شماره قطعه ……… تفکیکی به مساحت ……… متر مربع دارای یک پلاک ثبتی و مفروض و مجزی از شماره ………. شماره فرعی ……… از اصلی ………  با جمیع توابع عرفی و قانونی آن «به شرح سند مالکیت» مورد ثبت واقع شده به شماره ………. در یک جلد سند مالکیت قطعی به شماره ………. در دفترخانه اسناد رسمی شماره ……….. واقع در ……… به تاریخ ……….. که به صورت قطعی به نام مصالح انتقال یافته و ملک به نشانی ……… می باشد.

ماده ۳

عدم ممنوع المعامله بودن

بر اساس اقرار مصالح و متصالحین ز اشخاص ممنوع المعامله نبوده و نمی باشند و هرگونه مسئولیت ناشی از اظهارات خود را شخصاً بر عهده می گیرند.

ماده ۴

رفع اشتباه قلمی

مصالح ضمن این سند، متصالحین را نماینده خود قرار داده و در صورت بروز هرگونه اشتباه قلمی در تنظیم سند در دفترخانه اسناد رسمی شماره ……. حاضر و سند صلح منعقد را اصلاح و بدون اختیار در تغییر مندرجات و مفاد به طور کلی، بدون دخالت در ارکان و ماهیت، سند اصلاحی را تنظیم و امضا نماید.

ماده ۵

وجه المصالحه ( مال الصلح)

مبلغ ……… ریال که به اظهار مصالح تماماً به وی پرداخت شده و اقرار به دریافت آن نموده است.

ماده ۶

خیارات

اسقاط کلیه خیارات خصوصا خیار غبن، غبن فاحش، افحش جز مورد خیار شرط و تدلیس از طرفین به عمل آمد.

تبصره ـ متصالحین به مدت ۳۰ سال از تاریخ وقوع عقد برای مصالح خیار فسخ قرار داده اند تا در صورت لزوم اقدام به فسخ صلح عمری توسط داور نماید.

ماده ۷

منافع مورد صلح

بر اساس اظهار و اقرار مصالح، منافع مورد مصالحه قبلاً به شخص واگذار نشده است ولیکن ضمن همین سند متصالحین مورد مصالحه را به مصالح با حق عمری برای انتفاع از منافع داده اند تا مادام العمر خود از منافع آن رایگان استفاده نمود و مورد مصالحه کما فی السابق در تصرف مصالح باقی بماند و همچنین شرط شد مصالح حق واگذاری منافع متعلقه را در زمان حیات خود به ثالث و به غیر بدون کسب اذن و اجازه دارد و مصالح اقرار به قبض مورد صلح نمود.

ماده ۸

اطلاع متصالحین از شرایط

متصالحین ضمن قرائت سند و اطلاع از محتویات، مندرجات، مستندات، حدود، مشخصات آن و همچنین میزان مورد صلح شده به هر نفر به تفکیک مطلع و با رضایت خود و نزد شهود این سند را امضا نمودند.

ماده ۹

هزینه نگهداری

هزینه های اساسی مورد مصالحه ه عهده متصالح می باشد و هزینه های مصرفی اعم از برق، آب، تلفن، شارژ، نقاشی و …. به عهده مصالح است.

ماده ۱۰

تعمیرات اساسی

مصالح حق دارد بدون اذن و اجازه متصالحین نسبت به تعمیرات اساسی و حتی تغییر در شکل ظاهری در مورد صلح انجام دهد.

ماده ۱۱

اقرار

متصالحین اقرار می نمایند در زمان حیات مصالح هیچگونه ادعایی نسبت به موضوع صلح و حق عمری نداشته و ندارند و در صورت هرگونه ادعایی موجبات فسخ با عنوان خیار تخلف از شرط محقق از طرف مصالح برای مصالح و نسبت به سهم وی فراهم خواهند نمود.

ماده ۱۲

حل اختلاف

کلیه اختلافات و دعاوی ناشی از این قرارداد و یا راجع به آن از جمله انعقاد، اعتبار، فسخ، نقص، تفسیر یا اجرای آن به آقا/ خانم …….. وکیل دادگستری ارجاع می گردد که مطابق با قانون و به صورت قطعی رسیدگی و رای صادر نماید. مدت داوری سه ماهه ز تاریخ ارجاع می باشد و نحوه ابلاغ رای از طریق اظهارنامه بوده و رای برای طرفین لازم الاتباع بوده و شخصی که موجبات تخطی از شرایط را فراهم آورده است مکلف پرداخت حق الزحمه داور به میزان ………. می باشد.

تبصره ـ شرط داوری حاضر، موافقت نامه ای مستقل از قرارداد اصلی تلقی می شود و فسخ و انفساخ و غیره تاثیری در آن ندارد و در هر حال لازم الاجرا است.

این قرارداد در مورخ …….. در حضور ……. و ……… و ……. به عنوان شاهد در …….. نسخه در ید هر یک از طرفین و یک نسخه نیز در ید داور تنظیم و منعقد گردید و هر قرارداد دارای اعتبار واحد است و بین طرفین امضاء و مبادله گردید.

محل امضای مصالح

امضا داور

محل امضای متصالحین

امضای شهود

صلح نامه زمین کشاورزی بدون سند

صلح نامه زمین کشاورزی بدون سند  مثل دیگر املاک بدون سند به صورت دستی قابل تنظیم و انعقاد است. بر اساس قانون، تنظیم قرارداد صلح عمری برای املاکی که سند رسمی ندارند در دفاتر اسناد رسمی و قانونی امکان پذیر نیست.

به این معنا که اگر یک زمین کشاورزی بدون سند باشد و صاحب آن بخواهد زمین کشاورزی مورد نظر را در قالب قرارداد صلح عمری به شخص دیگر واگذار کند انجام این کار به صورت رسمی  در دفاتر اسناد رسمی ممکن نیست و باید چنین قراردادی به صورت دستی  تنظیم شود.

بنابراین طرفین قرارداد باید در صورت فراهم بودن شرایط عمومی تنظیم قرارداد مثل قصد و رضایت طرفین، اهلیت  داشتن آنها،  مشروع بودن هدف و جهت قرارداد، عدم وجود ممنوعیت قانونی در شرایط تصرف و غیره اقدام به تنظیم قرارداد صلح عمری در دو نسخه کرده و شرایط قرارداد و حدود زمین کشاورزی را به صورت دقیق  در آن ثبت نمایند.

سپس  در ادامه طرفین قرارداد یا شهود ذیل قرارداد را امضا کرده و نسخه ای از قرارداد در اختیار هر یک از طرفین قرار گیرد.

در صورت تمایل به دریافت مشاوره تلفنی از وکیل امور ملکی در تهران با شماره ۰۹۱۲۳۵۷۶۰۳۷ تماس حاصل فرمایید، با مشورت و راهنمایی وکیل زودتر به نتیجه خواهید رسید. 

سخن پایانی

تنظیم قرارداد صلح عمری ملک بدون سند در دفاتر اسناد رسمی ممکن نیست و باید به صورت دستی انجام شود.

در پاسخ به این سوال که آیا صلح عمری ملک بدون سند امکان پذیر است؟ باید گفت جواب مثبت است، منتهی بر اساس قانون فقط امکان تنظیم قرارداد صلح عمری دارای سند در دفاتر اسناد رسمی امکان پذیر است و قرارداد صلح عمری بدون سند باید به صورت دستی تنظیم شده و به امضای طرفین قرارداد و شهود برسد. شرایط صلح عمری ملک بدون سند باید رعایت شود تا قرارداد تنظیم شده معتبر باشد.

از جمله این شرایط می‌توان به مواردی مانند قصد و رضایت طرفین، اهلیت داشتن آنها، عدم وجود ممنوعیت در تصرف اموال برای هر یک از طرفین، مشروع بودن جهت یا هدف قرارداد صلح عمری و دستی تنظیم شدن قرارداد باید رعایت شود تا قرارداد فی مابین از اعتبار قانونی لازم برخوردار باشد.

نحوه صلح عمری ملک بدون سند به این شکل است که باید قرارداد به شکل دستی تنظیم شده و به امضای طرفین برسد.