مراحل طلاق از طرف زن با توجه به نوع طلاق متفاوت است، به عبارت دیگر شرایط و مراحل طلاق با توجه به نوع طلاق که توافقی باشد یا درخواست طلاق از طرف زن یا مرد ارائه شده باشد یا زن حق طلاق داشته باشد متفاوت است.
هرچند در انواع طلاق برای آغاز روند اداری این کار طرفین باید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و نسبت به تنظیم دادخواست طلاق اقدام کنند و در ادامه در جلسات مشاوره اجباری شرکت نمایند. اما شرایط و روند کار با توجه به نوع طلاق متفاوت است.
مثلاً وقتی زوجه به هر دلیل حق طلاق داشته باشد پس از ثبت دادخواست طلاق و ضمیمه کردن حق طلاق معتبر و قانونی، اگر وکیل داشته باشد فقط کافی است پس از طی شدن مراحل اداری به وسیله وکیل فقط برای جاری شدن صیغه طلاق و ثبت آن در دفتر طلاق حاضر شود و در این مراحل حتی نیاز به حضور زوج هم نیست و وکیل به جای او اسناد طلاق را امضاء می کند.
اما اگر زن یا زوجه به صورت یک طرفه قصد طلاق گرفتن از زوج را داشته باشد پس از ثبت دادخواست طلاق و ارائه مدارک لازم باید در جلسات مشاوره اجباری شرکت نماید سپس در صورت صدور گواهی عدم سازش با توجه به زمانبندی جلسات دادگاه خانواده در این جلسات شرکت کند.
سپس در ادامه پس از شرکت در جلسات دادگاه در صورتی که دلایل و شواهد ارائه شده از طرف زوجه برای طلاق معقول و پذیرفتی باشد حکم طلاق از سوی دادگاه مربوطه صادر می شود در غیر این صورت ممکن است روند دادرسی طولانی شده و به نتیجه نرسد.
شرایط طلاق
شرایط طلاق و جدایی از همسر در کشورهای اسلامی مثل ایران که قوانین آنها بر اساس شرع اسلام تنظیم می شود با دیگر کشورهای جهان متفاوت است. در کشورهای اسلامی مثل ایران حق طلاق با مرد است و مرد هر زمان و به هر دلیل که بخواهد می تواند با پرداخت حق و حقوق زن از او جدا شود.
اما در مورد زن شرایط متفاوت است و زن یا زوجه فقط زمانی می تواند از همسر خود جدا شود که همسر او به این کار رضایت داشته باشد، یا بتواند با استناد به شرایط ۱۲گانه مندرج در عقدنامه عدم صلاحیت شوهر خود را برای ادامه زندگی در مراجع قانونی به اثبات برساند.
همچنین زن می تواند با اثبات عسر و حرج یا شرایط نامتعارف زندگی که باعث مشقت و سختی او شده است از همسر خود جدا شود حتی اگر شوهر او تمایل به طلاق دادن زوجه خود نداشته باشد.
از جمله مهم ترین موضوعاتی که زن به استناد عسر و حرج یا نامتعارف بودن شرایط زندگی می تواند با استناد به آن ها از همسر خود جدا شود می توان به مواردی مانند اعتیاد شوهر به مواد مخدر مضر، عدم پرداخت نفقه و خرج زندگی به مدت 6 ماه متوالی، مریضی لاعلاج شوهر، بچه دار نشدن شوهر، محکومیت شوهر به حبس قطعی و غیر قابل بازگشت بیش از 5 سال، ازدواج مجدد مرد بدون رضایت همسر اول، اثبات خیانت مرد در دادگاه، بلاتکلیف رها کردن همسر و غیره اشاره نمود.
مراحل طلاق توافقی
مراحل طلاق با توجه به نوع طلاق متفاوت است، به عبارت دیگر شرایط و مراحل طلاق با توجه به نوع طلاق که توافقی باشد یا درخواست طلاق از طرف زن یا مرد ارائه شده باشد یا زن حق طلاق داشته باشد متفاوت است.
هرچند در انواع طلاق برای آغاز روند اداری این کار طرفین باید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و نسبت به تنظیم دادخواست طلاق اقدام کنند و در ادامه در جلسات مشاوره اجباری شرکت نمایند. اما شرایط و روند کار با توجه به نوع طلاق متفاوت است.
مثلاً وقتی زوجه به هر دلیل حق طلاق داشته باشد پس از ثبت دادخواست طلاق و ضمیمه کردن حق طلاق معتبر و قانونی، اگر وکیل داشته باشد فقط کافی است پس از طی شدن مراحل اداری به وسیله وکیل فقط برای جاری شدن صیغه طلاق و ثبت آن در دفتر طلاق حاضر شود و در این مراحل حتی نیاز به حضور زوج هم نیست و وکیل به جای او اسناد طلاق را امضاء می کند.
اما اگر زن یا زوجه به صورت یک طرفه قصد طلاق گرفتن از زوج را داشته باشد پس از ثبت دادخواست طلاق و ارائه مدارک لازم باید در جلسات مشاوره اجباری شرکت نماید سپس در صورت صدور گواهی عدم سازش با توجه به زمانبندی جلسات دادگاه خانواده در این جلسات شرکت کند.
سپس در ادامه پس از شرکت در جلسات دادگاه در صورتی که دلایل و شواهد ارائه شده از طرف زوجه برای طلاق معقول و پذیرفتی باشد حکم طلاق از سوی دادگاه مربوطه صادر می شود در غیر این صورت ممکن است روند دادرسی طولانی شده و به نتیجه نرسد.
مراحل درخواست طلاق از طرف زن
مراحل طلاق از طرف زن با توجه به نوع طلاق می تواند متفاوت باشد. بر اساس قوانین جاری زن بدون رضایت شوهر نمی تواند از او جدا شود مگر آنکه برای انجام طلاق با شوهر خود به توافق برسد که با عنوان طلاق توافقی شناخته می شود یا به دلایل مختلف دارای حق قانونی طلاق باشد که داشتن وکالت طلاق این کار را تسهیل می کند.
در غیر این صورت زن یا زوجه برای طلاق گرفتن از همسر خود باید به شروط 12 گانه مندرج در عقدنامه استناد نماید یا با اعلام عسر و حرج و سخت شدن شرایط زندگی با استناد به شروط عسر و حرج و ارائه مدارک لازم برای این کار درخواست طلاق نماید.
به عبارت دیگر زن برای آنکه بتواند از شوهر خود جدا شود ابتدا باید با در دست داشتن مدارک یا ادله لازم به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کند. در این مرحله اگر مدارک و شواهد لازم برای طلاق فراهم باشد برای زن دادخواست طلاق صادر به شعبه دادگاه خانواده ارسال می شود.
سپس زوجه باید در جلسات اجباری مشاوره شرکت نماید. پس از حضور زوجین در جلسات اجباری مشاوره و گذراندن این جلسات اگر گواهی عدم سازش صادر شود زن با در دست داشتن گواهی صادر شده برای طلاق در موعد مقرر به دادگاه خانواده مراجعه می کند.
در ادامه پس از بررسی پرونده از سوی دادگاه خانواده و شنیدن سخنان زن در دفاع از ادعای مطرح شده اگر دلیل مطرح شده از سوی زن موجه باشد دادگاه پس از انجام بررسی های لازم اقدام به صدور رای طلاق می کند و زن با در دست داشتن حکم طلاق می تواند در موعد مشخص شده به دفاتر طلاق برای جاری شدن صیغه طلاق و ثبت دفتری آن مراجعه نماید.
طلاق از طرف زن در صورتی که حق جدایی و طلاق را داشته باشد در چند مرحله ساده امکانپذیر است؛ این مراحل معمولا پیچیدگی خاصی نداشته و به راحتی در تایم کوتاهی قابل انجام خواهند بود؛ مراحل طلاق توافقی از طرف زن به شرح زیر است:
مراحل دادخواست طلاق از طرف زن
0. قبل از اقدام به طلاق
تمایل زوجین به خاتمه دادن به زندگی مشترک، اگر اختلافی در خصوص مهریه، نفقه، جهیزیه و حضانت فرزندان باشد یا یکی از زوجین ناراضی باشد امکان صدور رای توافقی وجود ندارد و در صورت عدم موافقت یکی از آنها و اصرار طرف دیگر بر طلاق باید دادخواست طلاق یکطرفه به درخواست زوج یا زوجه داد.
۱. ثبت نام در سامانه تصمیم
اولین قدم برای درخواست طلاق از طرف زن ثبت نام در سامانه تصمیم برای گذراندن چند جلسه مشاوره قبل از طلاق است؛ برای این کار در ابتدا از طریق آدرس zaman.behzisti.net وارد سامانه تصمیم شده و از طریق گزینه دریافت نوبت وارد مراحل بعدی خواهید شد.
مطلب پیشنهادی: نحوه نوبت دهی در سایت تصميم طلاق
۲. گذراندن جلسات مشاوره قبل از طلاق
دومین قدم برای درخواست طلاق از طرف زن، شرکت در جلسات مشاوره قبل از طلاق است. برای طی کرن مراحل طلاق از طرف زن لازم است زن و مرد به مدت ۵ جلسه در این جلسات اجباری شرکت کنند که تقریبا 45 روز زمان میبرد؛ پس از پایان یافتن این جلسات در صورتیکه مشاور معتقد باشد ادامه زندگی برای این زوج غیرممکن است، گواهی عدم انصراف از طلاق را برای آنها صادر میکند.
لازم به ذکر است که برای شرکت در این جلسات به همراه داشتن مدارک شناسایی و کد رهگیری مربوط به ثبت نام در سامانه تصمیم الزامی است.
مطلب پیشنهادی: مدارک لازم برای گرفتن حق طلاق
۳. ثبت درخواست طلاق
در ادامه روند مراحل درخواست طلاق از طرف زن، پس از شرکت در جلسات مشاوره و دریافت گواهی عدم انصراف از طلاق لازم است که زن درخواست طلاق خود را در دفتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت کند.
اگر بعد از شرکت در جلسات مشاوره اقدام به ثبت درخواست در دفتر خدمات الکترونیک قضایی داشته باشید لازم است که گواهی عدم انصراف از طلاق را ضمیمه درخواست خود کنید.
اما در صورتیکه قبل از شرکت در جلسات مشاوره درخواست خود را ثبت کرده باشید، پس از صدور گواهی عدم انصراف از طلاق مستقیماً به دفتر خدمات الکترونیک قضایی مربوطه فرستاده و درخواست طلاق از طرف زن ثبت می شود. پس از ثبت درخواست طلاق در دفتر خدمات الکترونیک قضایی، درخواست به دادگاه خانواده جهت رسیدگی به آن ارسال می شود.
مطلب پیشنهادی: در چه مواردی زن حق طلاق دارد
۴. برگزاری جلسات دادگاه خانواده
پس از طی کردن مراحل ذکر شده در روند مراحل طلاق گرفتن از طرف زن به برگزاری جلسات دادگاه خانواده میرسیم. این مرحله با توجه به حضور یا عدم حضور مرد در دادگاه، نحوه دفاعیه زن و مرد از خود و عوامل دیگر میتواند پروسه طولانی و زمانبری داشته باشد.
همراهی یک وکیل طلاق توافقی که به قوانین اشراف کامل دارد میتواند این روند را تسریع بخشد و حاکم را برای صدور حکم طلاق با توجه به مفاد قانونی قانع کند.
مطلب پیشنهادی: شرایط گرفتن پاسپورت برای زنان مطلقه
۵. جاری شدن صیغه طلاق
آخرین مرحله در جریان مراحل طلاق گرفتن از طرف زن جاری شدن صیغه طلاق می باشد. پس از طی مراحل قبل و حضور در دادگاه در صورتیکه حاکم رای بر طلاق صادر کند، زن و مرد میتوانند به مدت ۶ ماه به یکی از دفاتر ازدواج و طلاق مراجعه کرده و صیغه طلاق را جاری کنند.
- لازم به ذکر است که برای مراجعه به دفاتر ازدواج و طلاق علاوه بر مدارک شناسایی زوجین، عقدنامه و حکم دادگاه مبنی بر طلاق، ارائه گواهی عدم بارداری زن نیز الزامی است.
- همچنین مراجعه به دفتر ازدواج طلاق باید در بازه زمانی اتفاق بیافتد که دوران عادت ماهیانه زن نباشد.
مراحل طلاق از طرف مرد
هرچند بر اساس قانون مدنی حق طلاق به مرد داده شده است اما مرد نمی تواند بدون انجام تشریفات اداری و داشتن عذر موجه زن خود را طلاق دهد.
بر اساس ماده 1133 قانون مدنی که شرایط طلاق در آن درج شده است مرد برای آنکه از همسر خود جدا شود باید شرایط قانونی و روال اداری این کار را به شکل مندرج در قانون انجام دهد تا بتواند از همسر خود جدا شود.
به عبارت دیگر بر اساس این ماده قانونی مرد یا زوجه می بایست با رعایت شرایط مقرر در این ماده قانونی و در نظر گرفتن جوانب کار به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی برای تنظیم دادخواست طلاق مراجعه کند.
بر اساس قوانین جاری برای همه انواع طلاق یعنی طلاق توافقی، طلا از طرف زن با داشتن حق طلاق یا بدون حق طلاق و طلاق از طرف مرد باید از طریق دادگاه خانواده انجام شود.
به بیان دیگر حتی با وجود قانونی بودن حق طلاق برای مرد، بدون صدور رای دادگاه خانواده مبنی بر طلاق، مرد نمی تواند زوجه خود را طلاق دهد چون بدون حکم دادگاه جاری شدن صیغه طلاق و صدور طلاقنامه در دفاتر طلاق ممنوع شده است.
به طور کلی مرد برای آنکه بتواند از همسر خود جدا شود باید ابتدا با در دست داشتن مدارک لازم به دفاتر خدمات الکترونیک مراجعه کرده و نسبت به تنظیم دادخواست طلاق اقدام کند. پس از تنظیم دادخواست طلاق از طرف مرد، زوجین باید در جلسات مشاوره اجباری شرکت نمایند.
پس از پایان یافتن جلسات مشاوره اجباری اگر گواهی عدم تفاهم برای آنها صادر شود هر یک از طرفین باید اقدام به معرفی داور برای ایجاد صلح و سازش کنند. در ادامه اگر بین طرفین سازش ایجاد نشود مرد باید برای انجام طلاق تمام حقوق مالی زن از جمله نفقه، مهریه، اجرت المثل ایام زوجیت و غیره را پرداخت نماید.
در نهایت پس از پرداخت حق و حقوق زن و روشن شدن وضعیت حضانت فرزندان در صورت اصرار مرد بر طلاق رای طلاق از سوی دادگاه خانواده و شعبه رسیدگی کننده برای مرد صادر می شود و مرد می تواند در فاصله زمانی تعیین شده برای جاری شدن صیغه طلاق و ثبت آن به دفاتر طلاق مراجعه نماید.
مراحل طلاق از طرف زن چه تفاوتی با مراحل طلاق از طرف مرد دارد؟
معمولاً روال اداری و مراحل قانونی طلاق چه از طرف زن باشد یا از طرف مرد تفاوت چندانی با یکدیگر ندارد منتهی وقتی که طلاق از سوی مرد مطرح می شود فقط کافی است که مرد همه حق و حقوق قانونی زن مثل نفقه، مهریه، اجرت المثل ایام زوجیت، تصنیف اموال و دارایی ها و غیره را انجام دهد تا پس از طی شدن روال اداری با صدور رای دادگاه بتواند از همسر خود جدا شود.
اما اگر طلاق از سوی زن باشد فقط در صورتی دادخواست طلاق برای زن تنظیم می شود که دلایل و مدارک لازم برای انجام این کار از سوی زن ارائه شود در غیر این صورت امکان تنظیم دادخواست وجود ندارد و زن نمی تواند بدون داشتن دلایل موجه از همسر خود جدا شود.
همانطور که گفته شد بدون در دست داشتن مدارکی مثل حق طلاق، توافقنامه کتبی برای طلاق توافقی، استناد به شروط 12گانه طلاق مندرج در عقدنامه یا استناد به شروط عسر و حرج و ارائه دلایل محکمه پسند زن یا زوجه نمی تواند از همسر خود جدا شود که هر یک از موارد گفته شده شرایط و روال اداره خاص خود را دارند که برای حصول نتیجه باید به صورت منظم و قانونمند طی شوند.
مراحل طلاق توافقی بدون حضور زوجین
برای اینکه زوجین بتوانند حکم طلاق توافقی بدون حضور زن و مرد را دریافت کنند باید مراحل زیر طی کنند:
- اولین مرحله برای طلاق توافق این است که طرفین باید توافق‌های خود را به وکیل خود بگویند تا وکیل توافقنامه را به صورت مکتوب به دادگاه ارائه بدهند.
- رفتن به جلسات مشاوره برای زوجین الزامی می‌باشد.
- زوجین باید گواهی عدم انصراف از طلاق را از مرکز مشاوره بهزیستی دریافت کنند که وکیل این کار را انجام خواهد داد.
- سپس وکیل باید گواهی عدم انصراف از طلاق را به همراه دادخواست به دادگاه ارائه بدهند تا به آن رسیدگی شود.
- به زوجین یا وکیل آنها پیامکی ارسال می‌شود که حاوی زمان رسیدگی پرونده آنها در دادگاه است اگر پیامک ارسال نشد با مراجعه حضوری به شعبه دادگاه از زمان وقت دادگاه خود مطلع شوند.
- پس از صدور حکم از سوی دادگاه شما می‌توانید به دفتر خانه طلاق مراجعه کنید تا صیغه طلاق خوانده شود، البته وکیل طلاق توافقی میتواند به جای آنها در محضر حضور یابد.
مدارک لازم برای درخواست طلاق
مدارک لازم برای درخواست طلاق با توجه به نوع طلاق ممکن است متفاوت باشد اما این تفاوت اساسی و کلی نیست و بیشتر در جزئیات خود را نشان می دهد.
به عبارت دیگر برای انجام همه انواع طلاق ارائه یک سری از مدارک جز اولویت های کار است به شکلی که ناقص بودن این مدارک باعث مختل شدن روند دادرسی می شود.
از جمله مدارکی که ارائه آن ها در همه انواع طلاق ضروری است می توان به مواردی مثل مدارک هویتی زوجین، عقدنامه ازدواج یا در صورت مفقود شدن کپی برابر اصل آن، در صورت داشتن وکیل ارائه وکالت نامه وکیل، مدارک مربوط به نتایج مشاوره طلاق و گواهی صادر شده، گواهی عدم بارداری زوجه، گواهی پزشکی قانونی در صورت باکره بودن زوجه اشاره کرد.
البته لازم به ذکر است که در انواع طلاق با توجه به نوع طلاق ممکن است مدارک دیگری هم برای شروع روند کار لازم باشد مثلاً در طلاق با داشتن حق طلاق و وکالت نامه طلاق از سوی زن ارائه سند معتبر حق طلاق جز اولویت های کار برای تنظیم دادخواست طلاق و تکمیل مدارک است.
همچنین در طلاق توافقی ارائه توافقنامه یا گواهی معتبر توافق طرفین برای انجام طلاق جز ضروریات کار است که باید برای تنظیم دادخواست طلاق ارائه شود. همچنین اگر زوجه با استناد به شروط 12 گانه مندرج در عقدنامه یا شروط قانونی که مصداق عسر و حرج است بخواهد از زوج خود جدا شود باید مدارک اولیه برای اثبات ادعای خود را به مراکز الکترونیک قضایی ارائه دهد تا امکان تنظیم دادخواست طلاق وجود داشته باشد.
وکیل طلاق: مزایای برخورداری از وکیل طلاق
وکیل طلاق یکی از اولویت های اساسی و تعیین کننده در انواع طلاق است، چون آشنایی وکلاء با قوانین طلاق و روال اداری این کار علاوه بر تسریع در روند کار از سرگردانی و اطاله دادرسی زوجین هم جلوگیری می کند. معمولاً وکیل طلاق به دلیل اشراف بر قوانین می تواند در یک فاصله زمانی کوتاه اسناد و مدارک لازم برای انجام طلاق را فراهم کند که این امر باعث کوتاه شدن پروسه طلاق می شود.
همچنین در پرونده های طلاق وقتی مدارک لازم و معتبر مهیا باشد استفاده از وکیل طلاق باعث می شود حضور طرفین طلاق در مراجع قضایی و دادگاه خانواده به حداقل ممکن کاهش پیدا کند.
به شکلی که در پاره ای از موارد مثل داشتن حق طلاق از سوی زن باعث می شود که حضور طرفین طلاق فقط منحصر به حاضر شدن در دفاتر طلا برای جاری شدن صیغه طلاق و ثبت دفتری آن باشد و حتی حضور زوج هم برای امضاء و تایید مدارک لازم نباشد و وکیل مربوطه به جای او امضاء و تایید کند.
به عبارت دیگر فراهم بودن مدارک طلاق و واگذار کردن طلاق به وکیل طلاق حاذق و با تجربه شرایطی فراهم می کند که نیاز به حضور زوجین از زمان تنظیم دادخواست طلاق تا صدور حکم طلاق برای ثبت در دفاتر طلاق در تمام مراحل اداری و دفتری به حداقل ممکن کاهش پیدا کند و وکیل طلاق مربوطه این امور را انجام دهد.
در صورت تمایل به دریافت مشاوره حقوقی از وکیل پایه یک دادگستری تهران با شماره ۰۹۱۲۳۵۷۶۰۳۷ تماس حاصل فرمایید، با مشورت و راهنمایی وکیل زودتر به نتیجه خواهید رسید.
سوالات متداول
- برای طلاق کجا باید رفت؟
برای طلاق زوجین یا طرفی که درخواست طلاق داشته باشد روال کار به این شکل است که ابتدا فرد متقاضی طلاق باید با در دست داشتن مدارک لازم به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی برای تنظیم دادخواست طلاق مراجعه کند.
در این مرحله اگر مدارک ارائه شده برای تنظیم دادخواست طلاق کفایت کند دادخواست طلاق از سوی دفاتر خدمات الکترونیک تنظیم و ثبت شده و برای رسیدگی به یکی از شعب دادگاه های خانواده ارسال می شود. سپس در ادامه از طریق پیامک زمان حضور طرفین در جلسات مشاوره اجباری یا دادگاه خانواده به آنها اطلاع رسانی می شود.
- جدایی توافقی چقدر طول میکشد؟
جدایی توافقی در صورت فراهم بودن شرایط و مدارک نسبت به دیگر انواع طلاق یک طرفه از سوی مرد و زن کوتاه تر است اما با توجه به قانون جدید و اجباری شدن جلسات مشاوره خانواده که ممکن است بین 45 روز تا دو ماه طول بکشد این زمان طولانی تر شده است و با توجه به توافق زوجین بر روی مسائل مهم مثل حضانت فرزندان، نفقه، مهریه، اجرت المثل ایام زوجیت و غیره ممکن است بین 6 تا 9 ماه طول بکشد.
به عبارت ساده مراجع قضایی با طولانی کردن روند طلاق حتی در طلاق توافقی تلاش می کنند که با طولانی شدن این زمان، شرایط برای منصرف شدن طرفین از طلاق و بازگشت آنها به زندگی مشترک فراهم گردد.
- برای درخواست طلاق باید کجا رفت؟
برای درخواست طلاق طبق روال جاری، متقاضیان و زوجین ابتدا باید به سامانه تصمیم برای ثبت نام و آغاز مراحل طلاق مراجعه نمایند. سپس در ادامه به آنها زمان و چگونگی مشاوره طلاق ابلاغ می شود تا در جلسات مشاوره اجباری خانواده حاضر شوند.
پس از حضور زوجین در جلسات مشاوره اجباری و گذراندن این جلسات در صورتی که برای آنها گواهی عدم تفاهم صادر شود آنها می توانند با در دست داشتن گواهی عدم تفاهم و مدارک لازم به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی برای تنظیم دادخواست طلاق مراجعه نمایند.
