همانطور که می دانید مشاورین دادگاه های خانواده، همیشه بر این تلاشند که در جهت حفظ بنیان خانواده از طلاق زوجین تا حد امکان جلوگیری نموده، و به آن ها راهکار های سازنده ای ارائه نمایند. اما گاهی زندگی مشترک زوجین به بن بست رسیده، و طلاق بهترین راهکار برای جلوگیری از تجربه یک زندگی پرتنش می باشد. در این صورت موضوعات حقوقی مسئله طلاق مورد بحث قرار می گیرند. همانطور که می دانید مطابق ماده ۱۱۳۳قانون مدنی، حق طلاق با مرد است. یعنی مرد می تواند هر زمان که بخواهد با ارائه دلایل منطقی به دادگاه، صیغه طلاق را جاری کند. پس عملا وکالت طلاق با زن نیست. یعنی زن نمی تواند بدون حضور و توافق مرد طلاق بگیرد. وکالت طلاق در واقع این امکان را به افراد می دهد، که بتوانند طلاق آسان تری داشته و متحمل گذراندن فرایند های پیچیده و دشوار نشوند.
حق طلاق چیست؟
مطابق قوانین هرگاه که زن و شوهر تصمیم به جدایی بگیرند، می توانند طی فرایندی که طلاق نامیده می شود از یکدیگر به صورت قانونی جدا شوند. حال قانونگذار مطابق ماده ۱۱۳۳قانون مدنی، حق انجام طلاق را به مرد اهدا نموده است. یعنی مرد طبق قوانین حاکم در کشور، حق دارد هر زمان که بخواهد زن را طلاق را دهد.
اما باید قبل از این کار حق و حقوق قانونی او را پرداخت نماید، تا دادگاه صیغه طلاق را جاری سازد. پس در نتیجه می توان گفت حق طلاق شرعا و قانونا به مرد تعلق دارد، و به هیچ عنوان قابل سلب نیست. یعنی هیچکس نمی تواند مرد را از این حق خود محروم نماید.
اما مرد مطابق قانون می تواند بنا به صلاحدید خود حق انجام طلاق را به همسرش بدهد. داشتن حق انجام طلاق به این معنی است که فرد می‌تواند تحت شرایطی، حتی بدون حضور همسر نیز خود را مطلقه سازد و طلاق بگیرد. پس زن نیز می تواند با رضایت همسر خود، از این حق بهره مند شود.
مزایای حق طلاق برای زن
حق قانونی طلاق برای زنان مزایای فراوانی به همراه دارد. به همین دلیل امروزه یکی از مهمترین شروط خانواده دختر هنگام عقد، اخذ این حق از شوهر می باشد. در درجه اول اولین مزیت دارا بودن این حق برای زنان این است که می توانند با استفاده از آن طلاق آسان تری را تجربه نمایند. با داشتن این حق در واقع زن دیگر برای طلاق نیاز به حضور زوج در دادگاه ندارد.
یعنی بدون حضور شوهر نیز، می تواند به صورت غیابی طلاق خود را به ثبت برساند. علاوه بر این دیگر مزیت داشتن حق طلاق برای زن، این است روند طلاق او کوتاه تر و بسیار سریع تر می شود. چون دیگر نیاز نیست که زمان زیادی را برای اثبات عیوب شوهر به دادگاه و حقانیت خود صرف کند. بلکه تنها در دو الی سه مرحله بسیار ساده می تواند خود را مطلقه نماید.
شیوه های گرفتن حق طلاق یا وکالت در طلاق
همانطور که گفته شد وکالت طلاق از مهمترین حقوق قانونی مرد می باشد. اما مرد می تواند بنا به دلایل مختلف، این حق را به همسرش واگذار کند. در این صورت زن نیز دارای حق وکالت طلاق بوده، و می تواند بدون اذن همسر اقدام به جدایی نماید. البته لازم به ذکر است که در این صورت، وکالت طلاق از مرد ساقط نمی شود. بلکه هم مرد و هم زوجه دارای این حق قانونی خواهند بود. برای گرفتن وکالت طلاق از همسر، سه راه قانونی وجود دارد، که در ادامه به آن ها اشاره نموده ایم:
-
دریافت وکالت هنگام عقد
یکی از بهترین روش های دریافت حق طلاق برای زوجه، اقدام هنگام عقد می باشد. معمولا خانواده دختر برای تضمین آینده او، وکالت طلاق را در هنگام عقد از مرد دریافت می کنند. یعنی مرد در سند ازدواج ذکر می کند که این حق را قانونا به همسرش اهدا نموده است. در این صورت زن نیز می تواند بعد از ازدواج هر زمان که بخواهد از وکالت طلاق استفاده نماید.
حال مرد می تواند حق گرفتن طلاق را با مطرح نمودن شرایطی، به زن اهدا کند. برای مثال می تواند در عقدنامه ذکر کند که زن تنها در صورتی حق جدایی و طلاق را دارد، که مهریه خود را بذل و بخشش نماید. یا در حالت دیگر زمانی می تواند طلاق بگیرد، که مرد بخواهد اقدام به ازدواج مجدد نماید. این موارد به صورت توافقی در عقدنامه ذکر می شوند. اما اگر هنگام عقد حق طلاق به زن داده شود، هم مرد و هم زن نمی توانند این حق را عزل نمایند.
-
دریافت وکالت بعد از ازدواج
یکی دیگر از روش های کسب وکالت طلاق از شوهر، اقدام بعد از عقد و ازدواج می باشد. مرد می تواند پس از ازدواج با رجوع به دفاتر اسناد رسمی، حق طلاق را رسما به همسرش واگذار کند.
در این حالت زن و مرد باید با در دست داشتن کارت ملی، شناسنامه و عقدنامه به دفاتر اسناد رسمی و یا محضر در محل سکونت خود مراجعه نمایند. سپس مرد وکالت نامه اهدای حق گرفتن طلاق را تنظیم نموده و به زن اهدا می نماید. در این نوع وکالت نامه طلاق نیز، مرد می تواند شروط خود را ذکر کند. همچنین این وکالت هم می تواند مدت دار بوده، و هم می تواند بلاعزل باشد.
-
اقدام از خارج از کشور
گاهی بعد از ازدواج مرد مقیم کشور های خارجی بوده، و نمی تواند به دفاتر اسناد رسمی در ایران مراجعه کند. در این صورت این امکان وجود دارد که با مراجعه به دفاتر کنسولگری ایران در کشور مورد نظر، وکالت نامه طلاق را به همسرش واگذار کند.
مدارک لازم جهت گرفتن حق طلاق
برای اقدام قانونی زوجه جهت طلاق، می بايست مدارکی به دادگاه ارائه شوند. این مدارک به طرح زیر می باشند:
- اصل شناسنامه و کارت ملی زوج و زوجه
- عقدنامه
- وکالت نامه حق طلاق زوجه
- کپی دادخواست طلاق
لزوم ذکر مدت حق طلاق در وکالت نامه محضری
ذکر مدت زمان در وکالت نامه طلاق بسیار حائز اهمیت است. وقتی زوجین به دفاتر اسناد رسمی مراجعه می کنند، باید حتما مدت زمان مشخصی را برای واگذاری این حق در نظر بگیرند. چرا که اگر تاریخی در نظر گرفته نشود، مرد می تواند هر زمان که بخواهد زن را از این وکالت عزل نماید.
در صورت عزل از طرف مرد، زوجه دیگر امکان استفاده از حق طلاق را نخواهد داشت. اما اگر تاریخی در وکالت نامه قید گردد، مرد تا مدت معین شده حق عزل زن را ندارد. در نتیجه زوجه تا زمان در نظر گرفته شده، می تواند از وکالت نامه طلاق استفاده نماید. گاها نیز مرد وکالت بلاعزل طلاق را به زن اهدا می نماید، که در این صورت مدت و تاریخ دیگر چندان اهمیتی نخواهد داشت.
تادیه نفقه در حق طلاق
در بالا گفتیم که نفقه در واقع همان هزینه های زندگی زن هستند، که اگر توسط شوهر پرداخت نشوند، دادگاه حق قانونی طلاق را به زن اهدا می کند. حال برخی از افراد تصور می کنند که اگر زن حق انجام طلاق را داشته باشد، دیگر نمی تواند نفقه یا حتی مهريه خود را دریافت نماید. اما به هیچ عنوان اینطور نیست.
چه مهریه و چه نفقه هردو از حقوق قانونی زن هستند، که می تواند هر زمان که بخواهد آن ها را مطالبه نموده یا هرگونه تصرفی در این حقوق خود ایجاد نماید. به همین دلیل حق طلاق مانع از دریافت نفقه یا حتی مهریه نمی شود، و این دو کاملا مجزا از یکدیگر هستند. چرا که حتی اگر زن قصد طلاق گرفتن و جدایی نیز نداشته باشد، امکان مطالبه نفقه را خواهد داشت.
◁◁ مطلب پیشنهادی: وکیل نفقه زن
تکلیف مهریه در صورت دریافت حق طلاق زوجه
گفتیم که قانونگذار رسما و قانونا وکالت طلاق را به مرد واگذار نموده است. اما مرد نیز می تواند این حق را تنها با تنظیم یک وکالت نامه محضری به همسرش واگذار نماید. حال برخی از افراد بر این باورند که در صورت دریافت وکالت طلاق، دیگر مهریه به زن تعلق نگرفته یا حق مطالبه آن را ندارد.
در این خصوص می بايست بگوییم حق طلاق ارتباطی با مهریه ندارد. چرا که زوجه از همان لحظه جاری شدن صیغه طلاق مالک مهریه است، پس حتی در صورت کسب وکالت طلاق نیز حق مطالبه آن را خواهد داشت.
◁◁ مطلب پیشنهادی: وکیل مهریه
حضانت فرزند در صورت داشتن وکالت در طلاق زن
گرچه داشتن حق در خصوص طلاق به زن اجازه جدایی از همسر خود را می دهد، اما در هر حال موجب دریافت حق حضانت نمی شود. یعنی زن حتی اگر حق طلاق را نیز داشته باشد، بازهم نمی تواند سرپرستی فرزندان را از دادگاه اخذ نماید. زن تنها در سه مورد موفق به دریافت حضانت خواهد شد.
در حالت اول دادگاه حضانت فرزند را از زمان تولد تا هفت سالگی به مادر واگذار می کند. در حالت دوم در طلاق توافقی ممکن است، شوهر با توافقات انجام شده تصمیم بگیرد که سرپرستی فرزندان را به همسر خود محول نماید. در مورد سوم نیز گاها ممکن است با وجود اینکه حق حضانت قانونا به مرد می رسد، بازهم دادگاه به علت در نظر گیری مصلحت و صلاح آن ها، حضانتشان را به زن واگذار کند.
◁◁ مطلب پیشنهادی: وکیل حضانت فرزند
حق طلاق در طلاق توافقی
طلاق توافقی ساده ترین و آسان ترین روش طلاق برای زوجین می باشد. در این نوع طلاق زوجین در خصوص برخی مسائل مهم مثل مهریه، حضانت، نفقه و ….به توافق می رسند. حال گاها در این نوع طلاق زن و شوهر توافق می کنند، که وکالت طلاق به زوجه اهدا شود.
در این صورت مرد در واقع با جاری شدن صیغه طلاق از طرف زن موافقت نموده است. البته گاها در طلاق توافقی ممکن است مرد در مقابل اهدای حق طلاق، حق دیگری را از زوجه دریافت کند. برای مثال ممکن است از زوجه بخواهد در ازای اهدای وکالت طلاق، مهریه خود را ببخشد.
چنانچه حق طلاق در خصوص طلاق توافقی رسما به زن اهدا شود، می بايست برخی مراحل قانونی را برای اجرای این حق قانونی خود طی نماید. در درجه اول زن می بايست با مراجعه به دادگاه جهت جاری شدن صیغه طلاق اقدام کند. در جلسات اولیه دادگاه معمولا حضور مرد الزامی نیست.
اما در آخر زوج و زوجه می بايست در جلسات مشاوره و غربالگری شرکت نمایند، و مراحل تلاش برای ایجاد صلح و سازش را پشت سر بگذارند. در صورت انجام این مراحل و عدم سازش میان زوجین، با توجه به حق طلاق زن، صیغه طلاق توافقی جاری شده و زوج و زوجه رسما از یکدیگر جدا خواهند شد.
◁◁ مطلب پیشنهادی: وکیل طلاق
مراحل طلاق با داشتن حق طلاق برای زن
انجام طلاق زن در صورتی که حق جدایی و طلاق را داشته باشد، تنها در چند مرحله ساده امکانپذیر است. این مراحل معمولا پیچیدگی خاصی نداشته، و به راحتی در تایم کوتاهی قابل انجام خواهند بود. در زیر مراحل و نحوه طلاق به این صورت را ذکر نموده ایم:
- در مرحله اول می بايست زوجه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی در شهر خود مراجعه نموده، و دادخواست طلاقش را به ثبت برساند.
- پس از چند روز پیامکی برای زوجین ارسال شده، که در آن آدرس دادگاه مورد نظر و زمان و تاریخ حضور زوج و زوجه نگارش گردیده است.
- حال زوجه که دارای حق طلاق می باشد، باید به همراه شوهر خود در دادگاه خانواده مورد نظر حضور یابند، تا درخواست طلاق دقیق تر بررسی گردد.
- در مرحله بعد باید زوج و زوجه در جلسات مشاوره حضور یابند.
- در آخر در صورت عدم سازش، دادگاه حکم طلاق را صادر خواهد کرد.
- سپس زوجه می تواند به دفاتر اسناد رجوع نموده، و طلاق خود را رسما به ثبت برساند. اینگونه دیگر طلاق در سیستم های رایانه ای ثبت شده، و زن و شوهر رسما و قانونا از یکدیگر جدا می شوند.
مهمترین نکته این است که اگر زوجه بخواهد با استناد به حق گرفتن طلاق محضری درخواست جدایی بدهد، در درجه اول باید وکالت او به صورت محضری به ثبت رسیده باشد اگر وکالت در منزل تنظیم گردد و ثبت رسمی نشود، اعتبار نخواهد داشت. حتی اگر دو نفر شاهد نیز آن را امضا کنند، بازهم زن نمی تواند از این طریق درخواست طلاق بدهد، و باید حتما وکالت نامه ثبت سیستم شود.
مدت زمان طلاق با داشتن حق طلاق
جدایی در صورت دارا بودن حق و وکالت نامه طلاق، مدت زمان مشخصی ندارد. چرا که در هر مورد انجام روال قانونی طلاق می تواند با موارد دیگر متفاوت باشد. داشتن وکالت طلاق موجب نمی شود که شما نیاز به حضور در جلسات مشاوره و غربالگری نداشته باشید.
پس باید حتما تمامی روند قانونی طلاق خود را طی کنید. حال روند بررسی پرونده طلاق حتی با داشتن حق طلاق، در مراجع قضایی حدود یک ماه طول می کشد. در از طرفی انجام جلسات مشاوره قبل از جدایی نیز، حدود دو الی چهار ماه به طول می انجامد. به همین علت به طور کلی روند طلاق در این مورد ممکن است حدودا چند ماه طول بکشد. پس در حالت کلی نمی توان مدت زمان مشخصی را در این خصوص در نظر گرفت.
عباس اسدی وکیل پایه یک دادگستری آماده ارائه مشاوره حقوقی به صورت حضوری و آنلاین؛ در صورت تمایل به دریافت مشاوره تلفنی از با شماره ۰۹۱۲۳۵۷۶۰۳۷ تماس حاصل فرمایید، با مشورت و راهنمایی وکیل زودتر به نتیجه خواهید رسید.
